Căng thẳng Trung Đông leo thang khi Iran vừa tung ra đợt tấn công trả đũa dồn dập vào Tel Aviv, sau khi Israel thực hiện cuộc không kích nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran gần Tehran. Người dân Tel Aviv được lệnh tìm nơi trú ẩn trong các hầm chống bom khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đánh chặn các đợt tên lửa.
Cuộc đối đầu này khiến Hoa Kỳ đứng trước câu hỏi lớn: Liệu Mỹ có bị kéo vào vòng xoáy bạo lực này hay không? Ban đầu, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio khẳng định chính phủ Mỹ không liên quan đến đợt tấn công của Israel. Tuy nhiên, bình luận của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vào cuối ngày thứ Sáu cho thấy ông không phản đối hành động của Israel.
Phía Iran thì cáo buộc rằng hành động “gây hấn” của Israel “không thể thực hiện nếu không có sự phối hợp và chấp thuận của Hoa Kỳ”. Điều này dấy lên lo ngại về khả năng Tehran nhắm mục tiêu vào lợi ích của Mỹ.
Các chuyên gia phân tích nhận định, nếu Iran hành động một cách lý trí, họ sẽ không có lý do gì để khiêu khích Mỹ tham gia vào cuộc tấn công thay cho Israel. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu Iran có hành động theo lý trí hay không, đặc biệt là sau khi lãnh đạo và các cố vấn của họ thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel.
Một cựu quan chức Ngũ Giác Đài bày tỏ lo ngại: “Tôi hy vọng và cầu nguyện người Iran không tấn công người Mỹ, nhưng… chế độ này sẽ rất khó để không trả đũa và trả đũa mạnh mẽ. Tất cả các dấu hiệu cho thấy họ cảm thấy mình phải đánh trả quyết liệt.”
Iran đã có tiền lệ tấn công hoặc âm mưu tấn công các quan chức Mỹ, như vụ ám sát tướng Qassem Soleimani. Khả năng của Iran trong việc tấn công các mục tiêu của Mỹ trong khu vực là không bí mật. Họ sở hữu kho tên lửa và máy bay không người lái có thể vươn tới các căn cứ của Mỹ ở Iraq, Syria và vùng Vịnh.
Một mối lo ngại lớn hơn nữa, theo Gregg Roman, giám đốc điều hành Diễn đàn Trung Đông, là khả năng Iran sử dụng các “lực lượng ủy nhiệm” hoặc “tế bào ngủ đông” ngay trong lòng nước Mỹ. “Đó là điều tôi lo lắng nhất,” ông Roman nói.
Joe Truzman, nhà phân tích cấp cao tại FDD’s Long War Journal, cũng đồng tình: “Iran đã chứng tỏ… họ có khả năng thiết lập cơ sở hạ tầng ở Hoa Kỳ. Dù là thông qua các đặc vụ họ thuê, một lực lượng ủy nhiệm như Hezbollah, hay các đặc vụ ngủ đông… đó chắc chắn là một khả năng.”
Cựu quan chức Ngũ Giác Đài còn cảnh báo về kho tên lửa đồ sộ của Iran, vượt xa số lượng tên lửa đánh chặn của Mỹ trên toàn cầu. Ông nói: “Nếu Iran thực sự quyết định huy động lực lượng tên lửa của mình,… họ có thể gây ra rất nhiều thiệt hại,” đặc biệt là tại các căn cứ nhỏ hơn của Mỹ ở Iraq và Syria, nơi không được bảo vệ tốt bằng hệ thống Patriot hoặc THAAD.
Iran có ảnh hưởng lớn đối với các lực lượng quân sự người Shiite ở Iraq, được coi là lực lượng ủy nhiệm mạnh nhất của Tehran hiện nay. Hoa Kỳ hiện có khoảng 2.000 quân đồn trú tại Iraq để chống khủng bố và tuần này đã sơ tán nhân viên đại sứ quán không thiết yếu cùng gia đình khỏi Iraq.
Theo ông Truzman, Iran có thể “chọn chỉ đạo các lực lượng ủy nhiệm ở Iraq hoặc Yemen bắt đầu tăng áp lực lên Hoa Kỳ bằng cách tấn công các mục tiêu của Mỹ,” nhằm “tạo đủ áp lực buộc Hoa Kỳ ngừng các cuộc tấn công.”
Hiện tại, Iran dường như đang nhắm mục tiêu trả đũa chủ yếu vào Israel chứ không phải Mỹ. Ông Truzman nhận định: “Hiện tại, hầu hết các tuyên bố bạo lực và sự chú ý của Iran đều hướng tới việc tấn công các mục tiêu của Israel. Vào thời điểm này, tôi không nghĩ Iran muốn khiêu khích Mỹ.”
Tuy nhiên, tình hình vẫn rất khó lường. Ông nói thêm: “Rất nhiều điều phụ thuộc vào cách Iran nhận thức sự liên quan của Hoa Kỳ trong cuộc xung đột này. Xung đột càng kéo dài, rất có thể quân đội Mỹ sẽ càng tham gia sâu hơn.”
Một số chuyên gia lo ngại rằng cuộc tấn công của Israel có thể là một tính toán sai lầm nghiêm trọng và có nguy cơ kéo Hoa Kỳ vào một “mớ hỗn độn khổng lồ”.
Hoa Kỳ gần như chắc chắn sẽ tham gia vào cuộc xung đột này, ít nhất là ở vai trò phòng thủ, để giúp Israel đẩy lùi các đợt phản công của Iran. Ayatollah Ali Khamenei, Lãnh tụ Tối cao của Iran, đã thề sẽ “đưa Israel quỳ gối”. Ông Khamenei đe dọa trong bài phát biểu trên truyền hình rằng “chế độ Zionist sẽ không thoát khỏi tội ác này mà không bị tổn hại”.
Tin từ Fox News ngày 13/06/2025 cho biết, Mỹ đã phối hợp chặt chẽ với Israel để đẩy lùi hai đợt phản công trước đó của Iran vào tháng Tư và tháng Mười năm ngoái.
