Một cơ quan của Liên Hợp Quốc, cùng với gia đình và luật sư của những người tị nạn Rohingya, đã lên tiếng tố cáo chính quyền Ấn Độ về một hành động gây sốc. Theo đó, hàng chục người tị nạn Rohingya đã bị lực lượng hải quân Ấn Độ ép xuống biển gần khu vực biên giới hàng hải với Myanmar vào tuần trước, sau khi được phát áo phao.
Văn phòng Cao ủy Liên Hợp Quốc về Nhân quyền (OHCHR) trong một tuyên bố vào thứ Năm cho biết, ít nhất 40 người tị nạn Rohingya đã bị bắt giữ tại New Delhi và sau đó bị hải quân Ấn Độ đẩy xuống biển. Nhóm này bao gồm cả trẻ em, phụ nữ và người già. Họ đã cố gắng bơi vào bờ nhưng hiện vẫn chưa rõ tung tích tại Myanmar, theo cơ quan Liên Hợp Quốc.
Năm người tị nạn Rohingya khác tại Ấn Độ ngày thứ Sáu đã xác nhận với hãng tin AP rằng người thân của họ nằm trong nhóm bị chính quyền Ấn Độ bắt giữ vào ngày 6 tháng 5. Nhóm này, có 15 người theo đạo Thiên Chúa, đã được đưa đi bằng máy bay và sau đó bị hải quân Ấn Độ ép xuống biển vào ngày 8 tháng 5.
Ông Dilawar Hussain, luật sư đại diện cho những người tị nạn, cho biết các gia đình đã nộp đơn lên Tòa án Tối cao Ấn Độ, kêu gọi chính phủ nước này đưa những người bị đẩy xuống biển trở lại New Delhi.
Hiện tại, hải quân và Bộ Ngoại giao Ấn Độ từ chối bình luận về vụ việc này.
Văn phòng nhân quyền của Liên Hợp Quốc cho biết đã chỉ định một chuyên gia của Liên Hợp Quốc điều tra vụ việc mà họ gọi là “hành động vô nhân đạo, không thể chấp nhận được.” Cơ quan này kêu gọi chính phủ Ấn Độ kiềm chế những hành động “vô nhân đạo và đe dọa tính mạng đối với người tị nạn Rohingya, bao gồm cả việc hồi hương họ về điều kiện nguy hiểm tại Myanmar.”
Ông Tom Andrews, Báo cáo viên Đặc biệt của Liên Hợp Quốc về tình hình nhân quyền tại Myanmar, lên án vụ việc là “sự xem thường trắng trợn tính mạng và sự an toàn của những người cần được bảo vệ quốc tế” và “không thể chấp nhận được.”
Ông Andrews nhấn mạnh, “những hành động tàn ác như vậy là một sự sỉ nhục đối với phẩm giá con người và là sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc không xua đuổi (non-refoulement), một nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế cấm các quốc gia trả về các cá nhân đến lãnh thổ mà họ đối mặt với mối đe dọa đến tính mạng hoặc tự do.”
Được biết, Ấn Độ hiện không có chính sách quốc gia hay luật riêng để xử lý vấn đề người tị nạn và cũng không phải là thành viên của Công ước Liên Hợp Quốc về người tị nạn năm 1951 hay Nghị định thư năm 1967. Tuy nhiên, hàng trăm ngàn người tị nạn Hồi giáo Rohingya đã chạy trốn khỏi sự đàn áp tại bang Rakhine của Myanmar, nơi các quan chức bị cáo buộc phạm tội diệt chủng.
Theo tổ chức Refugees International, ước tính có khoảng 40.000 người tị nạn Rohingya đang sống tại Ấn Độ, trong đó ít nhất 22.500 người đã đăng ký với UNHCR. Nhiều người trong số họ sống trong các trại tồi tàn ở nhiều bang khác nhau của Ấn Độ.
Một người tị nạn tại Ấn Độ (không nêu tên vì lý do an toàn) cho biết anh trai của ông nằm trong nhóm bị trả về. Ông nhận được cuộc gọi từ anh trai mình vào ngày 8 tháng 5 sau khi người này mượn được điện thoại của một ngư dân địa phương sau khi vào đến một hòn đảo thuộc lãnh thổ Myanmar. Anh trai ông kể rằng chính quyền Ấn Độ đã tháo còng tay và băng mắt cho họ, đưa áo phao và bảo họ bơi vào một hòn đảo thuộc Myanmar.
“Cha mẹ tôi đã bị bắt đi và ném xuống biển,” người này chia sẻ, cho biết thêm cha mẹ, hai anh em trai và chị dâu của ông đều nằm trong nhóm đó. “Chỉ cần được đoàn tụ với cha mẹ là đủ. Tôi chỉ muốn cha mẹ tôi, không gì khác.”
Ông Thet Swe, phát ngôn viên của chính phủ do quân đội Myanmar lãnh đạo, chưa phản hồi yêu cầu bình luận từ AP.
Người tị nạn tại Ấn Độ cho biết thêm, hầu hết những người bị trả về đều đã đăng ký với Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn tại Ấn Độ và bị chính quyền Ấn Độ bắt giữ với lý do thu thập dữ liệu sinh trắc học. Ông cũng cung cấp cho AP những bức ảnh chụp anh trai mình khi bị chính quyền Ấn Độ giam giữ và đưa đi bằng xe cảnh sát.
AP cũng nghe được bản ghi âm cuộc điện thoại khác từ một người tị nạn gọi cho anh trai mình ở New Delhi. Trong cuộc gọi, người đàn ông cho biết một số người trong nhóm đã bị lực lượng hải quân Ấn Độ đánh đập.
Những cáo buộc này hiện chưa thể xác minh độc lập.
Trong những năm gần đây, người tị nạn Rohingya đã phải đối mặt với sự đàn áp và tấn công từ các nhóm theo chủ nghĩa dân tộc Hindu ở Ấn Độ, những người yêu cầu trục xuất họ. Nhiều người cũng bị giam giữ tại các trung tâm tạm giữ khác nhau trên khắp Ấn Độ và bị coi là người nhập cư bất hợp pháp. Một số đã bị trục xuất sang Bangladesh và Myanmar láng giềng.
Năm ngoái, chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi đã thực hiện một luật công dân gây tranh cãi mà những người chỉ trích cho rằng phân biệt đối xử với người di cư Hồi giáo, bao gồm cả người Rohingya.
Theo tin từ Associated Press ngày 16/05/2025.
