Khi Liên Hiệp Quốc (LHQ) kỷ niệm 80 năm thành lập, các hoạt động viện trợ nhân đạo của tổ chức này đang đối mặt với nhiều thách thức lớn. Nguyên nhân chính là do Hoa Kỳ, dưới thời Tổng Thống Trump, đã cắt giảm đáng kể nguồn tài trợ, kéo theo một số quốc gia phương Tây khác cũng hành động tương tự.
Tại trại tị nạn Kakuma ở phía bắc Kenya, Aujene Cimanimpaye, một người tị nạn từ Congo, đang sống nhờ vào sự hỗ trợ của LHQ từ năm 2007. Chị và chín đứa con của mình được cung cấp bữa ăn nóng gồm đậu lăng và lúa miến. “Chúng tôi không thể về nhà vì người dân vẫn bị giết hại,” người phụ nữ 41 tuổi chia sẻ.
Cimanimpaye chỉ là một trong số hàng triệu người trên khắp thế giới đang cần sự giúp đỡ của LHQ. Các cơ quan nhân đạo của LHQ đang phải đối mặt với một trong những cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử, khi nguồn tài trợ từ các nước phương Tây giảm mạnh. Một số quốc gia muốn sử dụng tiền viện trợ để tăng cường quốc phòng.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã yêu cầu các cơ quan cắt giảm 20% nhân sự và đưa ra những cải cách lớn để thay đổi cách LHQ phân phối viện trợ. Jan Egeland, cựu lãnh đạo viện trợ nhân đạo của LHQ, nhận định đây là “sự thay đổi đột ngột nhất trong công tác nhân đạo của LHQ trong 40 năm qua”.
Các nhân viên cứu trợ thường xuyên đối mặt với nguy hiểm, đặc biệt là trong các khu vực xung đột. Năm 2024 được LHQ ghi nhận là năm đẫm máu nhất đối với nhân viên nhân đạo, chủ yếu do chiến tranh ở Gaza. Trong bối cảnh đó, những nỗ lực viện trợ của LHQ càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, LHQ cũng đối mặt với những lời chỉ trích về bộ máy cồng kềnh, thiếu trách nhiệm và xa rời thực tế. Một số ý kiến cho rằng viện trợ từ phương Tây đã tạo ra sự phụ thuộc và tham nhũng, cản trở sự phát triển của các quốc gia. Các chương trình viện trợ kéo dài nhiều năm mà không có hồi kết cũng là một vấn đề.
Trong trường hợp Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) và các cơ quan tị nạn của LHQ, Hoa Kỳ đóng góp ít nhất 40% tổng ngân sách. Việc chính quyền Tổng Thống Trump cắt giảm khoảng 60 tỷ đô la viện trợ nước ngoài đã gây ra tác động lớn. Các cơ quan của LHQ đã phải cắt giảm hàng ngàn việc làm và điều chỉnh chi tiêu.
Bất chấp những khó khăn, LHQ vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc cứu trợ và bảo vệ những người dễ bị tổn thương trên toàn thế giới. Tuy nhiên, tương lai của viện trợ LHQ sẽ phụ thuộc vào sự hợp tác và cam kết của 193 quốc gia thành viên. Theo thông tin từ Associated Press.
