Liên Âu vừa công bố kế hoạch cắt giảm 90% lượng khí thải carbon vào năm 2040, một thỏa thuận được nhiều người xem là sự suy yếu các mục tiêu khí hậu trước đây của khối gồm 27 quốc gia. Thông báo được đưa ra sau cuộc tranh luận kéo dài xuyên đêm tại Brussels, chuẩn bị cho hội nghị khí hậu Liên Hiệp Quốc (COP30) sắp tới tại Brazil.
Hungary, Slovakia và Ba Lan đã bỏ phiếu chống lại thỏa thuận này. Tuy nhiên, các quốc gia thành viên khác đã chấp nhận những thỏa hiệp quan trọng, bao gồm việc cho phép các nước mua tín chỉ carbon từ thị trường quốc tế để đạt mục tiêu khí thải, và Liên Âu có thể đánh giá lại chính sách khí hậu tùy thuộc vào hiệu suất kinh tế. Thỏa thuận cũng cho phép trì hoãn kế hoạch giao dịch carbon mới liên quan đến giao thông và sưởi ấm, một yêu cầu chính của Ba Lan.
Các nhà bảo vệ môi trường đã lên tiếng chỉ trích thỏa thuận, đặc biệt là điều khoản cho phép Liên Âu mua tín chỉ carbon từ các nước kém phát triển hơn, coi đây là hành động “rửa carbon” (carbon laundering) và đẩy trách nhiệm ra bên ngoài. Ông Thomas Gelin, nhà vận động khí hậu của Greenpeace EU, nhận định: “Việc sử dụng ‘rửa carbon’ ở nước ngoài để đạt mục tiêu danh nghĩa này đồng nghĩa với việc cam kết của chính Liên Âu sẽ thấp hơn nhiều, và cam kết đó thậm chí còn ít ý nghĩa hơn với một điều khoản sẵn có cho phép giảm nhẹ mục tiêu cứ sau hai năm.”
Ủy viên Châu Âu về Khí hậu, Net-Zero và Tăng trưởng Sạch, ông Wopke Hoekstra, cho biết thỏa thuận này mạnh mẽ so với các đồng minh ở Thái Bình Dương, Châu Âu và Bắc Mỹ. Ông nhấn mạnh sự cần thiết của thỏa hiệp trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và kinh tế hiện nay. Bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu, sẽ mang theo thỏa thuận này khi đến Brazil dự Hội nghị Các Bên (COP30), theo tin từ ABC News.
Mặc dù nhiều chính phủ Liên Âu đã chuyển sang cánh hữu kể từ Hiệp định Paris 2015 và coi các quy định khí hậu là trở ngại cho kinh tế, nhưng các cuộc khủng hoảng như chiến tranh Nga-Ukraine và mối quan hệ biến động với Hoa Kỳ đã gia tăng áp lực chính trị và kinh tế, buộc phải cắt giảm các chính sách môi trường hàng đầu. Tuy nhiên, các hiện tượng như cháy rừng, sóng nhiệt và lũ lụt ngày càng thường xuyên khắp Châu Âu cũng thúc đẩy các lời kêu gọi hành động khí hậu mạnh mẽ hơn.
