Dù liên tục oanh tạc Ukraine bằng tên lửa và drone, Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn bày tỏ thiện chí đàm phán hòa bình, nhưng chỉ chấp nhận giải pháp theo điều kiện của Moscow. Động thái này được xem là thông điệp rõ ràng rằng ông sẽ tiếp tục chiến đấu đến khi mục tiêu đạt được.
Cùng lúc đó, ông Putin tìm cách tránh gây bất hòa với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump bằng cách khen ngợi nỗ lực ngoại giao của ông và tuyên bố Moscow sẵn sàng đàm phán – ngay cả khi đưa ra những yêu sách tối đa mà Kyiv và phương Tây bác bỏ.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người từng hứa sẽ kết thúc cuộc chiến kéo dài 3 năm chỉ trong 24 giờ, đã có những cuộc điện đàm với ông Putin và bày tỏ sự không hài lòng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Tuy nhiên, Tổng thống Trump cũng cảnh báo ông Putin không nên “đùa giỡn” với mình và dọa áp đặt trừng phạt nếu Moscow không ủng hộ các đề xuất hòa bình của ông.
Theo tin từ ABC News ngày 01/06/2025, trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump cho thấy sự thiếu kiên nhẫn với ông Putin, tuyên bố lãnh đạo Nga đã “điên rồ” khi tăng cường tấn công trên không vào Ukraine. Ông còn nói thêm: “Điều Vladimir Putin không nhận ra là nếu không có tôi, nhiều điều tồi tệ thật sự đã xảy ra với Nga, và tôi muốn nói là THẬT SỰ TỒI TỆ. Ông ta đang đùa với lửa!”
Giới phân tích tại Moscow cho rằng ông Putin đang tham gia vào một “trò chơi tâm lý” với Tổng thống Trump, tin rằng cả hai đều hiểu rõ nhau. Chiến thuật của ông Putin dựa trên giả định rằng vấn đề Ukraine ít ưu tiên hơn đối với Tổng thống Trump, người muốn giải quyết nó bằng cách này hay cách khác, trong khi đối với Nga, không gì sánh được tầm quan trọng. Theo logic này, người coi nhẹ vấn đề hơn cuối cùng sẽ nhượng bộ.
Trong khi các đồng minh châu Âu của Ukraine kêu gọi Tổng thống Trump tăng cường trừng phạt Moscow để buộc Nga chấp nhận ngừng bắn, một số người lo ngại Tổng thống Trump có thể xa rời cuộc xung đột. Nếu Hoa Kỳ ngừng hoặc giảm viện trợ quân sự cho Kyiv, khả năng chiến đấu của Ukraine sẽ bị suy yếu nghiêm trọng.
Kyiv hiện đang thiếu vũ khí, đặc biệt là hệ thống phòng không, khiến nước này ngày càng dễ bị tấn công bằng tên lửa và drone của Nga. Trên chiến tuyến dài hơn 1.000 km, quân đội Ukraine mệt mỏi và thiếu hỏa lực đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ Nga. Tháng này, lực lượng Nga đã tăng tốc tiến công chậm chạp ở vùng Donetsk, trọng tâm của cuộc tấn công của Moscow, vượt qua các tuyến phòng thủ của Ukraine với tốc độ nhanh nhất kể từ mùa thu năm ngoái. Nga cũng mở rộng tấn công ở vùng Sumy và Kharkiv phía đông bắc, sau khi ông Putin hứa tạo vùng đệm dọc biên giới.
Nhiều nhà quan sát kỳ vọng Nga sẽ mở rộng cuộc tấn công trong mùa hè để chiếm thêm đất và đặt ra những điều kiện cứng rắn hơn cho hòa bình. Moscow tin rằng đòn bẩy của họ đối với Ukraine sẽ tăng theo thời gian, và do Tổng thống Trump đã ngụ ý mạnh mẽ rằng ông sẽ rút khỏi đàm phán, quân đội Nga được thiết lập để tăng cường hoạt động.
Ông Putin đòi Ukraine rút quân khỏi Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson – bốn vùng mà Nga sáp nhập bất hợp pháp vào tháng 9 năm 2022 nhưng chưa bao giờ kiểm soát hoàn toàn. Yêu sách này đã bị Kyiv và các đồng minh bác bỏ, nhưng phái đoàn Nga được cho là đã lặp lại nó trong cuộc đàm phán với Ukraine tại Istanbul vào ngày 16 tháng 5.
Cuộc đàm phán đó, lần đầu tiên kể từ các cuộc đàm phán thất bại trong những tuần đầu tiên của cuộc chiến, diễn ra sau khi ông Putin bác bỏ hiệu quả lệnh ngừng bắn 30 ngày do Tổng thống Trump đề xuất và được Kyiv chấp nhận. Nga đã gắn lệnh ngừng bắn đó với việc Ukraine ngừng huy động quân và đóng băng nguồn cung vũ khí của phương Tây.
Đối mặt với cáo buộc của phương Tây về việc trì hoãn, Kremlin đáp lại rằng cuộc xung đột không thể giải quyết nhanh chóng và nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” của nó. Khi xâm lược Ukraine, ông Putin nói rằng động thái này là cần thiết để ngăn Ukraine gia nhập NATO và bảo vệ những người nói tiếng Nga ở nước này – những lập luận bị Kyiv và các đồng minh phương Tây bác bỏ mạnh mẽ.
Cùng với những yêu sách đó, ông Putin còn muốn giới hạn chủ quyền của Ukraine, bao gồm quy mô quân đội Ukraine, và Kyiv phải chấm dứt việc tôn vinh các lãnh đạo theo chủ nghĩa dân tộc thời Thế chiến thứ hai của Ukraine, một số người đã đứng về phía lực lượng xâm lược của Đức Quốc xã thay vì lãnh đạo Liên Xô ở Kremlin.
