Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã có mặt tại Johannesburg, Nam Phi, để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) lần đầu tiên được tổ chức tại châu Phi. Tuy nhiên, sự kiện lịch sử này bị phủ bóng bởi mâu thuẫn giữa nước chủ nhà Nam Phi và Hoa Kỳ, dẫn đến việc chính quyền Tổng thống Donald Trump tuyên bố tẩy chay hội nghị.
Hội nghị G20 năm nay quy tụ đại diện từ 18 nền kinh tế hàng đầu, ngoại trừ Hoa Kỳ. Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh tẩy chay, gọi việc Nam Phi đăng cai là một hành động “đáng xấu hổ” và cáo buộc nước này ngược đãi thiểu số người gốc Âu da trắng.
Sự vắng mặt của nền kinh tế lớn nhất thế giới được cho là sẽ làm suy yếu nỗ lực của Nam Phi nhằm đưa các vấn đề của các nước nghèo lên hàng đầu chương trình nghị sự. Nam Phi mong muốn hội nghị tập trung vào tác động của biến đổi khí hậu đối với các nước đang phát triển, gánh nặng nợ nần và sự bất bình đẳng toàn cầu ngày càng gia tăng.
Căng thẳng ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Nam Phi leo thang trong tuần này khi các quan chức Nam Phi cho biết Washington đã gây áp lực buộc họ không đưa ra tuyên bố chung vào cuối hội nghị. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không bị bắt nạt. Chúng tôi sẽ không đồng ý bị bắt nạt.”
Mặc dù Hoa Kỳ vắng mặt, nhiều nhà lãnh đạo khác vẫn đến Johannesburg với hy vọng tìm kiếm điểm chung, đặc biệt là về các thỏa thuận thương mại mới trong bối cảnh Hoa Kỳ áp đặt thuế quan. Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết các quốc gia châu Phi đang tìm kiếm đối tác và ông kỳ vọng sẽ trở về Đức với những kết quả tốt.
Hội nghị G20, với sự tham gia của 19 quốc gia cùng Liên minh Châu Âu và Liên minh Châu Phi, chiếm khoảng 85% nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, việc các thành viên như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga và các nước châu Âu có những ưu tiên khác nhau thường khiến khối này gặp khó khăn trong việc đưa ra hành động cụ thể.
Ngoài Tổng thống Donald Trump, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng vắng mặt tại hội nghị. Trung Quốc cử Thủ tướng Lý Cường tham dự và đã ký một thỏa thuận nâng cấp đường sắt trị giá 1,4 tỷ USD tại Zambia. Nga cử phái đoàn tham dự mặc dù Tổng thống Putin là đối tượng bị Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã.
Tin từ Associated Press cho biết, sự vắng mặt của Hoa Kỳ có thể thúc đẩy các quốc gia đang phát triển, đặc biệt là ở châu Phi, tăng cường quan hệ với các đối tác khác, nhất là Trung Quốc. Theo các nhà phân tích, đây có thể là cơ hội để thúc đẩy sự lãnh đạo đa dạng hơn trong quản trị toàn cầu.
