TEL AVIV, Israel – Chỉ khoảng 24 giờ trước khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu phát động cuộc tấn công vào Iran, phe đối lập Israel còn đang lên kế hoạch lật đổ chính phủ của ông.
Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau khi chiến dịch chống Iran bắt đầu, phe đối lập đã đoàn kết ủng hộ nỗ lực này, tạm gác lại những lời chỉ trích gay gắt nhắm vào ông Netanyahu và cách ông xử lý cuộc chiến ở Gaza.
Đây là một sự thay đổi lớn đối với một loạt các đảng phái đã chỉ trích ông Netanyahu trong suốt cuộc chiến vì những gì họ cho là quyết định chính trị có động cơ.
Trong cuộc phỏng vấn quốc tế đầu tiên kể từ khi chiến dịch chống Iran bắt đầu, lãnh đạo phe đối lập, cựu Thủ tướng Yair Lapid nói với hãng tin AP hôm thứ Hai: “Đây không phải là thời điểm thích hợp để làm chính trị”.
Xung đột leo thang khi Israel tấn công các chỉ huy quân sự hàng đầu, các cơ sở làm giàu uranium và các nhà khoa học hạt nhân của Iran. Israel nói rằng hành động này là cần thiết để ngăn chặn đối thủ lâu năm tiến gần hơn đến việc chế tạo vũ khí nguyên tử, điều mà Israel cho là một mối đe dọa hiện hữu. Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của họ là vì mục đích hòa bình.
Ông Lapid phát biểu chỉ vài ngày sau khi kêu gọi tổ chức bầu cử để lật đổ ông Netanyahu tại quốc hội Israel.
“Đúng, chính phủ này cần phải bị lật đổ, nhưng không phải trong lúc đang có một cuộc chiến sinh tử,” ông Lapid nói.
Bản thân ông Lapid cũng bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột này. Nhà của con trai ông bị hư hại trong một cuộc tấn công của Iran, dù may mắn là không có ai ở nhà vào thời điểm đó, ngoại trừ thú cưng.
Các chính trị gia Israel thường ủng hộ các hành động của chính phủ trong thời chiến hoặc khủng hoảng. Tuy nhiên, sự phân cực sâu sắc trong nước, phần lớn do quan điểm của công chúng về ông Netanyahu, và các cuộc biểu tình lớn chống lại sự lãnh đạo của ông trước và trong cuộc chiến ở Gaza, càng làm cho sự thay đổi của phe đối lập trở nên đáng chú ý hơn.
20 tháng qua là một giai đoạn chưa từng có trong lịch sử Israel, với cuộc tấn công do Hamas dẫn đầu vào miền nam Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, cuộc tấn công gây chết người nhiều nhất mà nước này từng phải đối mặt, đã gây ra cuộc chiến ở Gaza. Tiếp theo là cuộc chiến chống lại nhóm vũ trang Hezbollah ở Lebanon và hiện tại là một cuộc leo thang lớn với Iran.
Ông Netanyahu, một nhà lãnh đạo gây chia rẽ, người đã lãnh đạo đất nước gần như liên tục trong 16 năm, đã ở vị trí lãnh đạo trong suốt giai đoạn đó. Đang bị xét xử vì cáo buộc tham nhũng và phải dựa vào các đảng cực hữu để duy trì quyền lực, ông đã bị cáo buộc kéo dài cuộc chiến ở Gaza để xoa dịu các đối tác cầm quyền và trì hoãn một cuộc bầu cử có thể chấm dứt sự cai trị của ông.
Mặc dù ông Netanyahu nói rằng ông đang hành động vì lợi ích tốt nhất của Israel, nhưng các đảng đối lập, bao gồm cả đảng Yesh Atid của ông Lapid, đã chỉ trích mạnh mẽ ý tưởng đó. Tuy nhiên, sau khi Israel bắt đầu chiến dịch chống lại Iran, ông và các lãnh đạo đảng đối lập khác đã lên tiếng ủng hộ, nhấn mạnh rằng họ đang ủng hộ quân đội.
Ông Lapid nói từ văn phòng đảng của mình ở Tel Aviv: “Chúng tôi không ủng hộ chính phủ. Chúng tôi ủng hộ sự cần thiết phải hành động vào thời điểm không thể tránh khỏi”.
Ông Lapid, một cựu phát thanh viên truyền hình và từng là một võ sĩ quyền anh, bắt đầu sự nghiệp chính trị vào năm 2013. Ông từng là thủ tướng tạm quyền vào năm 2022, như một phần của thỏa thuận với một đảng khác. Ông đã không thành công trong việc thành lập liên minh trong một cuộc bầu cử được tổ chức ngay sau đó, và ông Netanyahu đã trở lại nắm quyền trong một chính phủ bao gồm các đảng cực hữu và chính thống giáo.
Trong phần lớn thời gian của cuộc chiến, ông Lapid và các nhà lập pháp đối lập khác đã thúc ép ông Netanyahu đạt được một thỏa thuận với Hamas để giải thoát các con tin bị giam giữ ở Gaza.
Tháng trước, ông Lapid đã có một bài phát biểu trước quốc hội Israel, được gọi là Knesset, đánh dấu 600 ngày kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Gaza. Ông Lapid chỉ trích ông Netanyahu vì đã gây ra một cuộc xung đột cho Israel mà không hề tồn tại trong thời gian ông còn tại vị.
Ông Netanyahu, người có vận may chính trị đã suy giảm phần lớn trong suốt cuộc xung đột ở Trung Đông, đã có được sự ủng hộ ngắn ngủi của công chúng sau những thành công quân sự, như một vòng giao tranh với Hezbollah vào năm ngoái. Ông có thể đạt được sự thúc đẩy tương tự, nếu dư luận ủng hộ chiến dịch Iran.
Các cuộc thăm dò trước chiến dịch cho thấy rằng ông Netanyahu sẽ khó thành lập liên minh nếu một cuộc bầu cử được tổ chức ngày hôm nay. Đảng của ông Lapid, hiện là đảng lớn thứ hai với 24 ghế trong quốc hội gồm 120 ghế, có thể mất một nửa hoặc hơn số ghế ủng hộ, theo các cuộc thăm dò.
Nhưng ông Lapid nói rằng chính trị và động cơ của ông Netanyahu hiện không còn quan trọng nữa, bởi vì tấn công Iran là “điều đúng đắn nên làm”.
Ông Lapid nói: “Benjamin Netanyahu là một đối thủ chính trị cay đắng. Tôi nghĩ ông ấy là người không phù hợp để lãnh đạo đất nước. Nhưng về điều đó, ông ấy đã đúng”.
Theo hãng tin Associated Press.