Kilmar Abrego Garcia, người từng bị trục xuất nhầm về El Salvador, đã được đưa trở lại Hoa Kỳ vào thứ Sáu vừa qua. Vụ việc của ông đã trở thành tâm điểm chính trị trong chính sách siết chặt nhập cư của chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Ông Abrego Garcia sẽ đối mặt với các cáo buộc hình sự cấp liên bang tại Tennessee liên quan đến việc điều hành một đường dây buôn người quy mô lớn, đưa di dân nhập cảnh Hoa Kỳ bất hợp pháp.
Việc ông trở về khép lại một chương đầy kịch tính, nơi chính quyền Tổng Thống Trump đã có lúc đối đầu với tòa án kéo dài nhiều tháng. Ban đầu, giới chức thừa nhận việc trục xuất ông là sai sót nhưng sau đó vẫn bảo vệ quyết định này, dường như bất chấp lệnh của tòa án yêu cầu tạo điều kiện để ông trở lại Mỹ.
Giới chức Hoa Kỳ đã trình trát bắt giữ cho Tổng thống El Salvador Nayib Bukele. Ông Abrego Garcia dự kiến sẽ bị truy tố tại Mỹ và nếu bị kết tội, sẽ được đưa trở lại El Salvador sau khi vụ án kết thúc.
Tổng chưởng lý Pam Bondi thông báo về việc ông Abrego Garcia trở lại và công bố bản cáo trạng của đại bồi thẩm đoàn, nói rằng “Đây là công lý của Mỹ”.
Tuy nhiên, các luật sư của ông Abrego Garcia gọi vụ án là “vô căn cứ”. Luật sư Simon Sandoval-Moshenberg cho rằng “Không có cách nào bồi thẩm đoàn lại xem xét bằng chứng và đồng ý rằng người thợ kim loại này là thủ lĩnh của một đường dây buôn người MS-13 quốc tế.”
Bản cáo trạng, được niêm phong vào tháng trước và công bố vào thứ Sáu, đưa ra một loạt cáo buộc từ năm 2016. Nó cáo buộc ông đã buôn lậu hàng nghìn người nhập cảnh bất hợp pháp trên khắp Hoa Kỳ, bao gồm cả trẻ em và các thành viên băng đảng MS-13, từ Trung Mỹ, và hành hạ phụ nữ trong quá trình chuyên chở. Một đồng phạm còn cáo buộc ông tham gia vào vụ giết mẹ của một thành viên băng đảng ở El Salvador (ông không bị truy tố về cáo buộc này).
Trong quá trình tố tụng nhập cư trước đây tại Mỹ, ông Abrego Garcia từng khai sợ bị trả thù từ băng đảng 18th Street nếu trở về El Salvador. Các công tố viên viết trong hồ sơ yêu cầu giam giữ ông chờ xét xử rằng sự sợ hãi này “phần nào đúng”, nhưng lý do thực sự là do ông tham gia vào vụ giết mẹ của đối thủ băng đảng 18th Street.
Các cáo buộc này bắt nguồn từ vụ dừng xe vào năm 2022 tại Tennessee, khi Cảnh sát Tuần tra Xa lộ nghi ngờ ông buôn người nhưng chỉ cảnh cáo vì giấy phép lái xe hết hạn. Báo cáo của Bộ An ninh Nội địa tháng 4 nói ông đang đi từ Texas đến Maryland qua Missouri để đưa người đến làm công trình xây dựng. Vợ ông nói ông đôi khi chở các nhóm công nhân giữa các công trường và không bị buộc tội hay phạt gì lúc đó.
Hoàn cảnh và đời tư của ông Abrego Garcia đã gây nhiều tranh cãi. Các nhà hoạt động nhân quyền xem vụ bắt giữ ông là minh chứng cho chính sách trục xuất tùy tiện và sai sót của chính quyền; trong khi giới chức Tổng Thống Trump lại chỉ ra các lần tương tác trước đây với cảnh sát và mô tả ông là thành viên băng đảng mà họ quyết tâm trục xuất.
Ông Abrego Garcia đã sống ở Mỹ khoảng 14 năm, làm nghề xây dựng, kết hôn và có ba con bị khuyết tật. Giới chức chính quyền Trump nói ông bị trục xuất dựa trên cáo buộc năm 2019 của cảnh sát Maryland rằng ông là thành viên băng đảng MS-13. Ông Abrego Garcia bác bỏ cáo buộc này và chưa bao giờ bị buộc tội, theo các luật sư.
Một thẩm phán nhập cư Mỹ trước đó đã ngăn việc trục xuất ông về El Salvador vì lo ngại ông sẽ đối mặt với sự đàn áp từ các băng đảng địa phương. Tuy nhiên, chính quyền Tổng Thống Trump vẫn trục xuất ông vào tháng 3, sau đó gọi đây là “lỗi hành chính” nhưng vẫn khẳng định ông là thành viên MS-13.
Theo AP đưa tin, ngay cả khi ông Abrego Garcia bị kết tội, chính quyền Tổng Thống Trump vẫn cần quay lại tòa án nhập cư Mỹ nếu muốn trục xuất ông lần nữa. Vụ kiện tại Maryland, nơi thẩm phán liên bang đã ra lệnh đưa ông trở lại, dự kiến sẽ tiếp diễn.
Việc ông Abrego Garcia trở lại diễn ra vài ngày sau khi chính quyền Tổng Thống Trump tuân thủ lệnh tòa, đưa một người đàn ông Guatemala bị trục xuất về Mexico trở lại Mỹ sau khi ông này bày tỏ lo sợ bị hại. Đây là trường hợp đầu tiên được biết đến về việc một người bị trục xuất được đưa trở lại quyền giam giữ của Mỹ kể từ khi Tổng Thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai.