Công ty Vistra, có trụ sở tại Dallas, Texas, vừa thông báo rút lại kế hoạch xây dựng một nhà máy lưu trữ pin khổng lồ tại Morro Bay, một thị trấn ven biển thuộc Quận San Luis Obispo, California. Quyết định này được đưa ra sau một vụ hỏa hoạn kinh hoàng tại nhà máy lưu trữ pin khác của Vistra ở Moss Landing vào tháng Giêng, gây ra những tranh cãi lớn trên toàn quốc về mức độ an toàn của công nghệ năng lượng tái tạo đang phát triển nhanh chóng này.
Dự án tại Morro Bay, nếu được xây dựng, sẽ là một trong những nhà máy lưu trữ pin lớn nhất Hoa Kỳ với hàng ngàn pin lithium-ion, đủ để cung cấp điện cho khoảng 450,000 hộ gia đình. Theo tin từ Mercury News ngày 3 tháng 12 năm 2025, Vistra đã không công khai quyết định này, dù đã vận động cho dự án suốt bốn năm qua.
Vụ cháy tại Moss Landing vào ngày 16 tháng 1 đã gây thiệt hại ước tính 400 triệu đô la cho Vistra. Nghiên cứu mới đây của Đại học San Jose State cho thấy vụ cháy đã phát tán khoảng 55,000 pound kim loại nặng độc hại vào môi trường xung quanh, buộc phải di tản 1,200 người và đóng cửa Xa lộ 1 trong ba ngày. Thảm họa này đã làm gia tăng đáng kể sự phản đối của người dân Morro Bay đối với dự án tương tự.
Trước đó, cư dân Morro Bay đã thông qua một biện pháp bỏ phiếu với tỷ lệ 60-40% để cấm xây dựng nhà máy. Sau vụ cháy Moss Landing, Hội Đồng Thành Phố Morro Bay đã bỏ phiếu 5-0 để áp đặt lệnh cấm xây dựng nhà máy pin trong hai năm. Thị trưởng Morro Bay, bà Carla Wixom, cho biết: “Vụ cháy Moss Landing có tác động rất lớn. Người dân sợ hãi. Họ tức giận. Cứ như thể ‘Ôi chúa ơi — nếu điều đó có thể xảy ra với họ, nó cũng có thể xảy ra với chúng ta’.”
Tương tự như cơ sở ở Moss Landing, Vistra đề xuất xây dựng nhà máy Morro Bay trên nền một nhà máy điện cũ của PG&E từ những năm 1950, nằm ven biển. Mặc dù Vistra đã cố gắng lách luật bằng cách sử dụng luật tiểu bang AB 205 (được Thống Đốc Gavin Newsom ký năm 2022) để vượt qua sự phản đối của địa phương, công ty này cuối cùng vẫn rút dự án.
Nguyên nhân vụ cháy Moss Landing vẫn đang được điều tra. California đã chứng kiến sự gia tăng lớn trong các nhà máy lưu trữ pin, từ 17 nhà máy năm 2019 lên 248 hiện nay, nhằm đạt mục tiêu 100% điện từ năng lượng tái tạo và không carbon vào năm 2045. Tuy nhiên, các lo ngại về an toàn đang ngày càng tăng.
Dân biểu Dawn Addis, Dân biểu đại diện cho San Luis Obispo, đã giới thiệu một dự luật tại Quốc Hội Tiểu Bang California nhằm cấm xây dựng các nhà máy lưu trữ pin mới gần nhà dân, trường học, công viên và bệnh viện, nhưng dự luật này đã không được thông qua. Bà Addis khẳng định Vistra cần tập trung vào việc khắc phục hậu quả ở Moss Landing, nơi mà quá trình điều tra và dọn dẹp có thể kéo dài nhiều năm.
Thị trưởng Wixom của Morro Bay mong muốn khu đất này được phát triển thành các doanh nghiệp phục vụ du lịch, đánh bắt cá và giáo dục. Bà nói: “Tôi không phản đối việc lưu trữ pin. Nhưng có hàng triệu nơi bạn có thể xây dựng nó cách xa các khu dân cư. Rủi ro không đáng để đánh đổi.”
