Một số thành viên bảo thủ của phong trào “Make America Great Again” (MAGA) đã phản ứng giận dữ trước kế hoạch bán vũ khí cho NATO của Tổng Thống Donald Trump, cho rằng đây là sự phản bội lời hứa chấm dứt sự can dự của Hoa Kỳ vào các cuộc chiến ở nước ngoài.
Hôm thứ Hai, Tổng Thống Trump cho biết ông sẽ gửi vũ khí cho Ukraine thông qua NATO, đồng thời đe dọa áp thuế nhiều hơn đối với Nga nếu không đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến tranh trong 50 ngày tới.
Dân biểu Cộng hòa Marjorie Taylor Greene, một đồng minh chủ chốt của Tổng Thống Trump, và cựu chiến lược gia Steve Bannon nằm trong số những người chỉ trích quyết định này. Ông Bannon nói với người nghe podcast của mình rằng Ukraine là một “cuộc chiến của châu Âu”.
Tòa Bạch Ốc nhấn mạnh rằng châu Âu sẽ trả tiền cho số vũ khí do Mỹ sản xuất.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times, bà Greene, một thành viên theo chủ nghĩa biệt lập của Quốc Hội từ Georgia, người vốn là một trong những người ủng hộ trung thành nhất của Tổng Thống Trump trên Đồi Capitol, cho biết động thái này đi ngược lại với những gì bà đã hứa với cử tri trong chiến dịch tranh cử.
“Đó không chỉ là Ukraine; đó là tất cả các cuộc chiến ở nước ngoài nói chung và rất nhiều viện trợ nước ngoài”, bà nói. “Đây là những gì chúng tôi đã vận động. Đây là những gì tôi đã hứa với khu vực của mình. Đây là những gì mọi người đã bỏ phiếu. Và tôi tin rằng chúng ta phải duy trì lộ trình này.”
Tổng Thống Trump đã tìm cách nhấn mạnh rằng vũ khí sẽ được trả tiền thay vì được viện trợ trực tiếp, khi nói hôm thứ Hai: “Chúng tôi không mua nó, nhưng chúng tôi sẽ sản xuất nó, và họ sẽ trả tiền cho nó.”
Nhưng trong một sự bất đồng công khai hiếm hoi với tổng thống, bà Greene bày tỏ sự hoài nghi rằng người đóng thuế Hoa Kỳ cuối cùng sẽ tránh được bất kỳ chi phí nào và, trong một bài đăng trên mạng xã hội, đã chỉ trích “các thỏa thuận cửa sau thông qua NATO”.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, tiền thuế của chúng ta đang được sử dụng”, bà nói với tờ New York Times, lập luận rằng các chi phí gián tiếp như các phái bộ huấn luyện của Hoa Kỳ và đóng góp cho NATO đủ điều kiện là sự tham gia của Hoa Kỳ.
“Tôi đã nói điều đó trên mọi sân khấu vận động: không còn tiền cho Ukraine. Chúng tôi muốn hòa bình. Chúng tôi chỉ muốn hòa bình cho những người đó”, bà nói. “Và đoán xem? Mọi người đã không thay đổi.”
Một cựu quan chức chiến dịch tranh cử của Tổng Thống Trump, phát biểu với điều kiện giấu tên với Politico, cho biết việc châu Âu mua vũ khí “giảm thiểu” sự tức giận từ những người ủng hộ theo chủ nghĩa biệt lập của Tổng Thống Trump.
“Nhưng chúng tôi vẫn ghét nó”, vị quan chức này nói. “Đây không phải là cuộc chiến của chúng ta, và leo thang không phải là lợi ích của Mỹ.”
Steve Bannon, một cựu cố vấn của Tổng Thống Trump, cho biết trên podcast War Room của mình rằng “Ukraine đang trở nên rất nguy hiểm”.
“Đó là một cuộc chiến của châu Âu. Hãy để châu Âu giải quyết nó”, ông nói. “Họ có nguồn lực. Họ có nhân lực.”
“Chúng ta sắp trang bị vũ khí cho những người mà chúng ta hoàn toàn không kiểm soát được”, ông Bannon nói về Ukraine. “Đây là cuộc chiến tranh nghiền nát kiểu cũ ở vùng đất máu lửa của châu Âu – và chúng ta đang bị lôi kéo vào nó.”
Trong một tuyên bố được Politico trích dẫn, Phó Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc Anna Kelly nói rằng cơ sở MAGA của Tổng Thống Trump “không phải là những người hoảng sợ như giới truyền thông”.
“Họ tin tưởng vào Tổng Thống Trump, và họ biết rằng vị tổng thống này đang khôi phục hòa bình thông qua sức mạnh.”
BBC đã liên hệ với Tòa Bạch Ốc để bình luận.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc, người đã nói với Politico với điều kiện giấu tên, không đồng ý rằng cơ sở của tổng thống phản đối các động thái của ông. Họ chỉ ra một cuộc thăm dò gần đây cho thấy gần hai phần ba cử tri của Tổng Thống Trump ủng hộ việc tiếp tục gửi vũ khí cho Ukraine.
Các quan chức trong chính quyền Tổng Thống Trump cũng đã bảo vệ quyết định của tổng thống, với Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Elbridge Colby viết trên X rằng “thông điệp ‘Nước Mỹ trên hết’ của Tổng Thống Trump là các liên minh của chúng ta phải công bằng và bình đẳng”.
“Điều này hoàn toàn hợp lý nhưng đã bị coi là dị giáo trong nhiều năm”, ông nói thêm. “Tuy nhiên, giờ đây, với cam kết lịch sử của NATO, chúng ta thấy rằng nó có thể hoạt động.”
Cam kết gần đây đó từ các nhà lãnh đạo NATO về việc tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% sản lượng kinh tế của họ đã được những người ủng hộ Tổng Thống Trump ca ngợi vào thứ Hai, những người lập luận rằng ngay cả với thỏa thuận vũ khí mới, châu Âu vẫn đang đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn cho quốc phòng của mình.
Và trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với BBC hôm thứ Hai, chỉ vài giờ sau khi ông gặp Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Tòa Bạch Ốc, Tổng Thống Trump nói rằng liên minh này hiện “đang trả các hóa đơn của chính mình”.
Ông khẳng định sự ủng hộ của mình đối với nguyên tắc phòng thủ chung của tổ chức và nói rằng ông “thất vọng nhưng chưa xong” với Tổng Thống Nga Vladimir Putin.
Tổng thống cho biết ông đã nghĩ rằng một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh ở Ukraine đang được tiến hành với Nga bốn lần khác nhau. Theo BBC News.