Một khuôn khổ hòa bình mới nổi cho Gaza, được soạn thảo bởi Tổng Thống Donald Trump, có thể định hình lại cục diện khu vực. Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng trừ khi Hamas bị tước vũ khí và quyền lực hoàn toàn, kế hoạch này sẽ chỉ là một khoảng dừng tạm thời cho nhóm khủng bố trước khi tái diễn xung đột.
Tiến sĩ Michael Milshtein, người đứng đầu Diễn đàn Moshe Dayan tại Đại học Tel Aviv và là một trong những chuyên gia hàng đầu về Hamas của Israel, cho rằng bất kỳ kế hoạch nào giả định nhóm này sẽ tan rã đều không hiểu rõ bản chất của họ. Ông nói với Fox News Digital: “Hãy quên đi những từ như hòa bình và chung sống – điều đó sẽ không xảy ra.” Hamas, theo ông, sẵn sàng để một chính quyền Palestine mang tính hình thức điều hành các công việc hàng ngày, nhưng họ sẽ hoạt động phía sau hậu trường, tương tự như Hezbollah ở Lebanon.
Ông Milshtein giải thích rằng tuyên bố của Hamas về việc “đóng băng” vũ khí thay vì giao nộp cho thấy chiến lược của họ. “Họ sẵn sàng ngừng mạnh lên nhưng không giải giáp. Họ sẽ giao nộp những gì còn lại của cơ sở hạ tầng tên lửa nhưng giữ lại vũ khí nhẹ và chất nổ,” ông nói. “Hamas sẽ ở lại Gaza trong mọi kịch bản – như một lực lượng quân sự và xã hội. Cuộc chiến có thể kết thúc, nhưng Hamas vẫn còn đó.”
Ghaith al-Omari, thuộc Viện Washington, cho rằng sự lạc quan hiện tại phụ thuộc vào sự phối hợp khu vực đặc biệt. “Tổng Thống Trump có những trực giác tuyệt vời khi nhận ra những cánh cửa và cơ hội mở ra,” ông nói. “Ông ấy đã nhận ra thời điểm và hành động.”
Theo Al-Omari, sự hội tụ của nhiều áp lực – vụ tấn công vào lãnh thổ Qatar, sự lo ngại ngày càng tăng của các quốc gia vùng Vịnh về sự bất ổn, và nỗi sợ xung đột lan rộng – đã thúc đẩy các quốc gia Ả Rập hành động. “Họ có đòn bẩy to lớn, và lần này họ đã sử dụng nó,” ông nói.
Ông nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những nhân tố quan trọng. “Đưa Thổ Nhĩ Kỳ vào cuộc là yếu tố then chốt,” al-Omari giải thích. “Ankara có lợi ích riêng với Washington và đã nhanh chóng tham gia vào phương trình.” Ông cho biết đòn bẩy của Thổ Nhĩ Kỳ đối với Hamas vừa mang tính chính trị vừa cá nhân: họ tiếp đón các lãnh đạo Hamas, kiểm soát các kênh tài chính và đưa ra một mô hình tư tưởng thông qua đảng AKP cầm quyền của họ. “Họ có thể nói với Hamas, ‘Hãy nhìn chúng tôi – chúng tôi bắt đầu bất hợp pháp và không vũ trang, nhưng chúng tôi đã học cách làm việc trong hệ thống chính trị. Nếu các bạn giải giáp, các bạn cũng có thể trở thành một tổ chức chính trị.’”
Tuy nhiên, Al-Omari bày tỏ sự không yên tâm trước những dấu hiệu cho thấy sự đoàn kết của các nước Ả Rập về việc giải giáp đang bắt đầu rạn nứt. Ông lưu ý: “Tôi lo ngại khi nghe Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập nói rằng việc giải giáp vũ khí của Palestine là vấn đề nội bộ.” “Và các quan chức UAE cho biết họ sẽ chỉ gửi quân đến biên giới Rafah. Sự trượt dốc đó rất nguy hiểm.”
Ông nói thêm, bài kiểm tra quyết định sẽ đến sau giai đoạn đầu. “Nếu Hamas không giải giáp, chúng ta sẽ không phải chờ đợi nhiều năm,” ông nói. “Mọi thứ có thể bùng phát trở lại trong vòng vài tuần.”
Mark Dubowitz, Giám đốc điều hành của Foundation for Defense of Democracies, cho rằng một thỏa thuận ngừng bắn không phải là hòa bình. “Đây chỉ là một khoảng dừng,” ông nói với Fox News Digital. “Sẽ không có hòa bình cho đến khi Hamas hạ vũ khí, từ bỏ mọi vai trò trong việc quản lý Gaza và Kế hoạch Hòa bình của Tổng Thống Trump được thực hiện đầy đủ. Điều đó sẽ đòi hỏi sự tập trung không ngừng từ Tổng Thống và nhóm của ông để vượt qua những trò lừa bịp của Hamas và chấm dứt sự kiểm soát của họ đối với người dân Gaza.”
Dubowitz bác bỏ hy vọng về sự tuân thủ tự nguyện. “Họ sẽ không bao giờ tự nguyện từ bỏ,” ông nói. “Họ phải bị trục xuất khỏi Gaza và bị IDF truy lùng không ngừng bên trong Dải Gaza và bất kỳ lực lượng an ninh quốc tế nào sẵn sàng hành động.”
Theo tin từ Fox News ngày 11 tháng 10 năm 2025, các nhà phân tích nhìn chung vẽ nên một bức tranh thận trọng. Họ cho rằng đội ngũ của Tổng Thống Trump đã điều chỉnh lợi ích khu vực và tạo ra sự hợp tác hiếm hoi giữa các thủ đô Ả Rập, nhưng việc duy trì sự đoàn kết đó thông qua việc giải giáp và tái thiết sẽ là thước đo thành công thực sự.
