Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ vào Thứ Hai đã cho phép chính quyền Tổng thống Trump tiếp tục kế hoạch thu hẹp quy mô Bộ Giáo dục, mở đường cho việc sa thải hàng loạt nhân viên và chuyển giao hoạt động của bộ này cho các cơ quan khác.
Phán quyết này đã đình chỉ lệnh của tòa cấp dưới, vốn ngăn chặn việc sa thải gần 1.400 nhân viên và đặt câu hỏi về tính hợp pháp trong kế hoạch của Tổng thống Trump nhằm giải tán bộ này. Hiện tại, Tổng thống Trump và Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon có thể tiến hành việc sa thải và phân chia công việc của bộ cho các cơ quan liên bang khác. Ông Trump từng cam kết sẽ đóng cửa Bộ Giáo dục trong chiến dịch tranh cử, và bà McMahon cho biết bộ này có một “sứ mệnh cuối cùng” là trao trả quyền lực về cho các tiểu bang.
Bà McMahon cho biết: “Bộ Giáo dục Hoa Kỳ giờ đây sẽ thực hiện nhiệm vụ khôi phục sự xuất sắc trong giáo dục Mỹ.” Bà dự kiến sẽ hành động nhanh chóng, với các luật sư của bộ đã trình bày kế hoạch trong các hồ sơ tòa án.
Về các khoản vay sinh viên và các vụ việc dân quyền
Tổng thống Trump và Bộ trưởng McMahon thừa nhận chỉ Quốc Hội mới có thẩm quyền đóng cửa hoàn toàn Bộ Giáo dục, nhưng cả hai đều gợi ý rằng các chức năng cốt lõi của bộ này có thể được phân chia cho các cơ quan liên bang khác nhau. Một trong những quyết định quan trọng nhất là nơi giao quản lý các khoản vay sinh viên liên bang, với danh mục trị giá 1.6 nghìn tỷ USD ảnh hưởng đến gần 43 triệu người đi vay.
Hồi tháng 3, Tổng thống Trump đã đề xuất Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ (Small Business Administration) sẽ tiếp nhận các khoản vay sinh viên liên bang, nhưng một hồ sơ tòa án vào tháng 6 cho thấy Bộ Ngân khố (Treasury Department) dự kiến sẽ đảm nhận công việc này. Bộ Giáo dục cho biết đã đàm phán hợp đồng với Bộ Ngân khố nhưng tạm dừng các cuộc thảo luận khi tòa án can thiệp. Công việc này dự kiến sẽ được tiến hành trong những ngày tới.
Theo một hồ sơ tòa án, chín nhân viên Bộ Giáo dục đã được điều động tạm thời đến Bộ Ngân khố. Ngoài ra, Bộ Giáo dục cũng vừa ký thỏa thuận chuyển giao việc quản lý một số chương trình cấp học bổng cho đào tạo nghề và giáo dục người lớn cho Bộ Lao động (Department of Labor). Bộ Giáo dục đồng ý chuyển 2.6 tỷ USD cho Bộ Lao động để giám sát các khoản cấp bổng này.
Theo thỏa thuận, việc kết hợp các chương trình đào tạo nghề của Bộ Giáo dục và Bộ Lao động sẽ “cung cấp một hệ thống liên bang phối hợp về giáo dục và lực lượng lao động.” Dự kiến sẽ có thêm các thỏa thuận với các cơ quan khác.
Tại buổi điều trần xác nhận đề cử trước Thượng viện, bà McMahon đã gợi ý rằng việc thực thi Đạo luật Giáo dục dành cho Người khuyết tật (Individuals with Disabilities Education Act) có thể do Bộ Y tế và Nhân sinh (Department of Health and Human Services) đảm nhiệm. Bà cũng cho biết công việc liên quan đến dân quyền có thể do Bộ Tư pháp (Justice Department) quản lý.
Tổ chức Democracy Forward, đại diện cho các nguyên đơn trong vụ kiện, cho biết sẽ theo đuổi “mọi lựa chọn pháp lý” để đấu tranh cho trẻ em. Bà Skye Perryman, chủ tịch và CEO của tổ chức, khẳng định: “Chưa có tòa án nào trên cả nước – kể cả Tối cao Pháp viện – cho rằng những gì chính quyền đang làm là hợp pháp.”
Sa thải nhân viên
Tổng thống Trump đã cam kết đóng cửa cơ quan này và hồi tháng 3 đã ra lệnh ngừng hoạt động “trong phạm vi tối đa phù hợp và được pháp luật cho phép.” Bà McMahon đã bắt đầu quá trình cắt giảm nhân sự mạnh mẽ, sa thải khoảng 1.400 nhân viên.
Các nhân viên Bộ Giáo dục nằm trong diện bị sa thải đã được nghỉ phép có hưởng lương kể từ tháng 3, theo một công đoàn đại diện cho một số nhân viên của cơ quan. Lệnh của tòa cấp dưới đã ngăn bộ chính thức chấm dứt hợp đồng lao động, mặc dù không ai được phép trở lại làm việc, theo Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ Địa phương 252. Nếu không có lệnh của tòa cấp dưới, các nhân viên này lẽ ra đã bị chấm dứt hợp đồng vào đầu tháng 6.
Bộ Giáo dục cho biết vào đầu tháng 6 rằng họ “đang tích cực đánh giá cách tái hòa nhập” các nhân viên này nếu tòa án không phán quyết có lợi cho Tổng thống Trump.
Bài báo này được cung cấp bởi Hãng Thông tấn AP.
