Người dân Iraq đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử quốc hội quan trọng, diễn ra trong bối cảnh khu vực đang có nhiều bất ổn, đặc biệt là những lo ngại về xung đột tiềm tàng giữa Iran và Israel, cũng như khả năng Mỹ hoặc Israel tấn công các nhóm vũ trang tại Iraq.
Cuộc bầu cử bắt đầu với việc bỏ phiếu cho lực lượng an ninh và người tị nạn vào Chủ Nhật, trước khi diễn ra tổng tuyển cử vào Thứ Ba. Kết quả sẽ ảnh hưởng đến khả năng Thủ tướng Mohammed Shia al-Sudani có thể tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai hay không.
Đây là cuộc bầu cử thứ bảy kể từ cuộc xâm lược Iraq năm 2003 do Mỹ dẫn đầu. Quốc gia này từng trải qua nội chiến đẫm máu và sự trỗi dậy của các nhóm cực đoan như Nhà nước Hồi giáo (IS), tuy nhiên, tình hình bạo lực đã giảm bớt trong những năm gần đây. Hiện tại, mối quan tâm chính của nhiều người dân Iraq là tình trạng thiếu việc làm và dịch vụ công cộng yếu kém.
Luật pháp Iraq quy định 25% ghế quốc hội phải dành cho phụ nữ và 9 ghế cho các nhóm thiểu số tôn giáo. Theo quy ước, Chủ tịch Quốc hội thuộc cộng đồng người Sunni, Thủ tướng là người Shiite và Tổng thống là người Kurd.
Tỷ lệ cử tri đi bầu đã giảm liên tục trong các cuộc bầu cử gần đây. Năm 2021, tỷ lệ này chỉ còn 41%, mức thấp kỷ lục trong kỷ nguyên hậu Saddam Hussein. Năm nay, chỉ có khoảng 21,4 triệu trong tổng số 32 triệu cử tri đủ điều kiện đã cập nhật thông tin và lấy thẻ cử tri.
Không giống như các cuộc bầu cử trước, sẽ không có các điểm bỏ phiếu bên ngoài lãnh thổ Iraq. Có 7.744 ứng cử viên tranh cử, chủ yếu đến từ các đảng phái chính trị có xu hướng sắc tộc, cùng với một số ứng cử viên độc lập.
Đáng chú ý, Phong trào Sadrist, do giáo sĩ Shiite có ảnh hưởng Muqtada al-Sadr lãnh đạo, sẽ tẩy chay cuộc bầu cử này. Khối của ông Sadr đã giành được nhiều ghế nhất vào năm 2021 nhưng sau đó rút lui do đàm phán thành lập chính phủ thất bại.
Các cáo buộc về tham nhũng và mua bán phiếu bầu đã lan rộng trước cuộc bầu cử. Tuy nhiên, các quan chức bầu cử đã loại bỏ 848 ứng cử viên, đôi khi vì những lý do không rõ ràng.
Mặc dù mức độ bạo lực nói chung đã giảm, một ứng cử viên đã bị ám sát trước thềm cuộc bầu cử năm nay. Vào ngày 15 tháng 10, thành viên Hội đồng Tỉnh Baghdad Safaa al-Mashhadani đã thiệt mạng do bom xe.
Thủ tướng al-Sudani, người nhậm chức năm 2022 với sự hậu thuẫn của các đảng phái thân Iran, đã cố gắng cân bằng quan hệ giữa Iraq với Tehran và Washington, đồng thời tập trung vào việc cải thiện dịch vụ công. Tuy nhiên, ông phải đối mặt với những bất đồng nội bộ trong khối Shiite và áp lực ngày càng tăng từ Mỹ trong việc kiểm soát các lực lượng dân quân.
Cuộc bầu cử diễn ra trong bối cảnh Iraq nỗ lực duy trì sự ổn định mong manh, vừa phải đối phó với các thách thức nội địa, vừa phải điều hướng mối quan hệ phức tạp với các cường quốc khu vực và quốc tế. Theo hãng tin AP.
