Tehran đã quyết định vào phút chót rút bỏ nghị quyết cấm tấn công các cơ sở hạt nhân mà nước này cùng với Trung Quốc, Nga và các quốc gia khác đệ trình để bỏ phiếu tại cuộc họp thường niên của cơ quan giám sát hạt nhân Liên Hợp Quốc.
Theo các nhà ngoại giao phương Tây, Hoa Kỳ đã vận động mạnh mẽ ở hậu trường để ngăn chặn nghị quyết này được thông qua. Phía Hoa Kỳ dọa sẽ cắt giảm tài trợ cho Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) nếu nghị quyết được thông qua và cơ quan này có động thái hạn chế quyền của Israel trong IAEA.
Việc rút bỏ nghị quyết diễn ra trong bối cảnh các đồng minh của Hoa Kỳ đã bắt đầu quy trình tái áp đặt các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Iran vì chương trình hạt nhân của nước này.
Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc, ông Reza Najafi, tuyên bố tại Hội nghị chung của IAEA rằng, Iran quyết định hoãn lại việc xem xét dự thảo nghị quyết cho đến hội nghị năm tới, “hướng tới tinh thần thiện chí và sự hợp tác mang tính xây dựng, và theo yêu cầu của nhiều quốc gia thành viên”.
Trong tháng 6, Israel đã tấn công các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran, với lý do không thể chấp nhận Tehran phát triển vũ khí hạt nhân. Hoa Kỳ cũng đã tham gia vào cuộc xung đột này vào ngày 22 tháng 6, tiến hành các cuộc tấn công vào ba cơ sở hạt nhân của Iran. Iran từ lâu đã khẳng định chương trình hạt nhân của mình là vì mục đích hòa bình.
Dự thảo nghị quyết của Iran lên án “các cuộc tấn công cố ý và bất hợp pháp nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Cộng hòa Hồi giáo Iran” vào tháng 6 năm 2025, cho rằng hành động này “vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế”. Nghị quyết cũng “tái khẳng định” rằng “tất cả các quốc gia phải kiềm chế tấn công hoặc đe dọa tấn công các cơ sở hạt nhân hòa bình ở các quốc gia khác”.
Ông Najafi cho biết mục tiêu của Iran và các nước đồng bảo trợ nghị quyết không phải là “tạo ra sự chia rẽ giữa các quốc gia thành viên”, và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “hội nghị chung phải truyền tải một thông điệp thống nhất và rõ ràng”.
Ông Mohammad Eslami, người đứng đầu Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Dân sự Iran, tuyên bố tại Hội nghị chung của IAEA rằng ông kỳ vọng các quốc gia thành viên IAEA sẽ “thực hiện các biện pháp thích hợp để đáp lại các cuộc tấn công bất hợp pháp này”. Ông cũng bày tỏ quan ngại về “những lời đe dọa gần đây của Hoa Kỳ, cũng như việc gây áp lực chính trị lên các quốc gia và sử dụng Cơ quan như một công cụ, bao gồm cả việc gây ảnh hưởng đến ngân sách của nó”.
Howard Solomon, đại biện lâm thời của phái đoàn Hoa Kỳ tại các Tổ chức Quốc tế ở Vienna, cho rằng dự thảo nghị quyết “vẽ nên một bức tranh sai lệch sâu sắc về các sự kiện gần đây, xuyên tạc luật pháp quốc tế và trích dẫn có chọn lọc các điều khoản của Hiến chương IAEA và các tài liệu khác, lấy chúng ra khỏi ngữ cảnh và rút ra những kết luận không chính xác”. Ông Solomon cảnh báo nếu nghị quyết được đưa ra bỏ phiếu, “nó sẽ bị bác bỏ áp đảo”.
Cũng theo ông Solomon, “mối đe dọa nghiêm trọng và ngày càng tăng đối với Israel và khu vực do chương trình làm giàu uranium của Iran đòi hỏi hành động mạnh mẽ và quyết đoán dưới sự chỉ đạo của Tổng Thống Donald Trump”, và Hoa Kỳ đã “không hành động nhẹ nhàng”.
Hội nghị chung của IAEA là nơi các đại diện cấp cao của 180 quốc gia thành viên thảo luận về các vấn đề chính sách hạt nhân quốc tế, phê duyệt ngân sách và xem xét các nghị quyết về an toàn và an ninh hạt nhân.
Cuộc họp diễn ra vào thời điểm nhạy cảm khi Pháp, Đức và Vương quốc Anh đã bắt đầu quy trình tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran vì cho rằng nước này không tuân thủ thỏa thuận năm 2015 nhằm ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Quá trình này, được gọi là “snapback”, có thể có hiệu lực trong vòng một tháng.
Các quốc gia châu Âu cho biết họ sẵn sàng gia hạn thời hạn nếu Iran nối lại đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân, cho phép các thanh sát viên hạt nhân của Liên Hợp Quốc tiếp cận các địa điểm hạt nhân và giải trình về hơn 400 kg uranium làm giàu cao mà cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cho biết Iran đang nắm giữ. Theo tin từ ABC News ngày 18 tháng 9 năm 2025, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết “Vâng. Tôi nghĩ vậy vì những tin tức mới nhất mà chúng tôi nhận được từ người Iran là không nghiêm túc”.
