Internet 5G cho gia đình, ra mắt rộng rãi từ năm 2019, giờ đây đã trở thành một lựa chọn quen thuộc ở nhiều khu vực thành thị và là giải pháp khả thi cho các vùng nông thôn khó tiếp cận mạng dây.
Ban đầu, nhiều người – bao gồm cả người viết bài này – có chút nghi ngờ về khả năng cạnh tranh của 5G so với internet cáp quang (fiber). Tuy nhiên, thực tế cho thấy 5G đã vượt xa mong đợi, và điều này được thể hiện rõ qua sự hài lòng của khách hàng.
Các dữ liệu từ khảo sát của J.D. Power năm 2024 và 2025 chỉ ra rằng khách hàng ưa thích internet cố định không dây (fixed wireless), đặc biệt là 5G hoặc 4G LTE, hơn cả fiber và cáp đồng (cable). Báo cáo cũng cho biết, dù số lượng thuê bao đã tăng đáng kể (gần 12 triệu, tăng 47% so với năm trước), mức độ hài lòng của khách hàng vẫn duy trì ổn định trong hai năm qua.
Đây là một thành tựu đáng kể, ngay cả khi một số người cho rằng các thuê bao mới đang trong giai đoạn “trăng mật”. Ông Carl Lepper, giám đốc cấp cao tại J.D. Power, nhận định: “Tôi nghĩ có một chút hiệu ứng ‘halo’. Rất nhiều người dùng ban đầu yêu thích 5G vì nó cho họ một lựa chọn mới mà trước đây không có, và quan trọng là mức giá rất hấp dẫn.” Điều này cũng tương đồng với nhận xét của một cựu đồng nghiệp tại CNET, người đã thử nghiệm T-Mobile 5G Home Internet vào năm 2021 và kết luận rằng “Sự không hoàn hảo dễ chấp nhận hơn nhiều khi bạn chỉ phải trả chưa đến một nửa số tiền trước đây.”
Việc internet 5G tiếp tục nhận được đánh giá cao từ khách hàng khi ngày càng nhiều người đăng ký là rất ấn tượng. Chỉ số Hài lòng Khách hàng Mỹ (ACSI) cũng xác nhận sự hài lòng này, với điểm số cho các nhà cung cấp không phải fiber đang có xu hướng tăng. Lần đầu tiên, T-Mobile 5G Home Internet đã ngang hàng với AT&T Fiber, dẫn đầu về sự hài lòng chung.
Tổng thể, ngành công nghiệp băng thông rộng thường nhận điểm hài lòng khá thấp, điều này dễ hiểu khi người dùng phải đối mặt với ngôn ngữ tiếp thị khó hiểu, dịch vụ khách hàng chủ yếu tập trung vào bán hàng, và hóa đơn hàng tháng đắt đỏ. Thêm vào đó, kết nối không ổn định càng làm người dùng cảm thấy tiền bỏ ra không xứng đáng. Một khảo sát gần đây của CNET cho thấy 63% người Mỹ đang trả trung bình $195 nhiều hơn năm ngoái cho dịch vụ internet, nhưng lại không nhận được kết nối ổn định.
Đối với các cộng đồng nông thôn không có hạ tầng cáp quang hoặc cáp đồng, 5G trở thành một giải pháp thay thế ngày càng hấp dẫn, vượt trội hơn hẳn so với DSL chậm chạp, fixed wireless cũ hoặc internet vệ tinh. Dữ liệu mới nhất từ FCC cho thấy nhà cung cấp 5G lớn nhất quốc gia, T-Mobile, phủ sóng 64% hộ gia đình trên toàn quốc, và một phần lớn trong số đó là ở vùng nông thôn.
“Đây có phải là sản phẩm tốt hơn fiber không? Chắc chắn là không,” ông Lepper nói. “Không ai sẽ nói vậy, nhưng nó đang đáp ứng tốt tất cả các yếu tố khác.”
Internet 5G có thể không luôn ổn định, nhưng đang tốt lên
J.D. Power dùng nhiều tiêu chí để đánh giá sự hài lòng về băng thông rộng, quan trọng nhất là mức độ tin cậy của người dùng đối với nhà cung cấp. Internet cố định không dây thường kém ổn định hơn fiber vì dễ bị ảnh hưởng bởi tắc nghẽn, khoảng cách đến cột sóng và điều kiện thời tiết. Tuy nhiên, công nghệ đã cải thiện đáng kể qua nhiều năm.
Cựu nhà báo CNET Eli Blumenthal đã chuyển từ Spectrum sang Verizon 5G và thử nghiệm cả T-Mobile 5G lẫn AT&T Internet Air. Dù không đạt được tốc độ gigabit nhất quán với bất kỳ nhà cung cấp nào, kết nối của ông vẫn xử lý tốt các tác vụ đòi hỏi băng thông lớn từ nhiều người dùng cùng lúc. Một ví dụ khác, chuyên gia router của CNET, Joe Supan, đã thử nghiệm AT&T Internet Air ở Seattle và thấy tốc độ rất chậm (chỉ khoảng 10Mbps tải xuống). Dù vậy, trải nghiệm của Supan nhấn mạnh sự thiếu nhất quán tiềm tàng của 5G, nhưng AT&T Internet Air vẫn là lựa chọn tốt hơn mạng DSL cũ của AT&T và dễ lắp đặt hơn fiber ở vùng nông thôn.
Hơn nữa, trong khi các nhà cung cấp fiber thường nhấn mạnh tốc độ cực nhanh, tốc độ đó chỉ hữu ích đến một mức độ nhất định. Tùy vào nhu cầu sử dụng và số thiết bị trong nhà, bạn có thể không cần tốc độ tải xuống quá 100 hoặc 300Mbps. Các cải tiến thiết bị của T-Mobile 5G Home Internet đã giúp nhà cung cấp này tăng tốc độ tối đa lên tới 415Mbps.
Đây là một sự cải thiện đáng kể so với thời điểm T-Mobile 5G Home Internet mới ra mắt năm 2021. Khi đó, người dùng đầu tiên như Broida thấy tốc độ tối đa 132Mbps và thấp nhất là 6.8Mbps, nhưng tốc độ trung bình đó vẫn đủ dùng cho công việc hàng ngày. Trên thực tế, bạn khó có thể phân biệt được tốc độ 300Mbps và 1.000Mbps. Tuy nhiên, điều bạn dễ dàng nhận biết là độ trễ (latency), giật lag và tắc nghẽn mạng. Thước đo thực sự của một kết nối internet tốt là độ tin cậy tổng thể, và sự hài lòng cao của khách hàng đối với 5G gần đây cho thấy công nghệ này có khả năng tồn tại lâu dài.
Bước đi tiếp theo của 5G
Điểm mạnh và sự tiện lợi của 5G nằm ở chỗ các nhà mạng di động có thể sử dụng cùng công nghệ cung cấp mạng cho điện thoại để đưa internet đến gia đình chúng ta. Nhưng công nghệ này cũng có những hạn chế, ví dụ như băng tần được cấp phép có giới hạn. “Lượng băng tần là hữu hạn,” ông Alex Roytblat, phó chủ tịch phụ trách các vấn đề pháp lý toàn cầu tại Wi-Fi Alliance, chia sẻ. “Nó giống như bất động sản vậy.” Các nhà cung cấp 5G lớn như Verizon, AT&T và T-Mobile sử dụng kết hợp nhiều băng tần (mmWave, low-band, mid-band 5G) để tối ưu trải nghiệm khách hàng. “Càng lên tần số cao, việc truyền tín hiệu càng khó khăn,” ông Roytblat nói. “Tín hiệu càng dễ bị suy hao khi tần số tăng.”
Những lo ngại về hiệu quả băng tần (spectral efficiency) – giới hạn thông tin có thể truyền qua một kênh liên lạc – cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của 5G. Trên thực tế, do “network capacity”, T-Mobile 5G Home Internet đang có danh sách chờ khoảng 1 triệu người.
Sau gần hai thập kỷ theo dõi ngành công nghiệp băng thông rộng, ông Lepper lạc quan về sự phát triển của công nghệ 5G trong tay các nhà mạng di động lớn hiện nay. “Tôi luôn ngạc nhiên về mức độ kiểm soát của ngành này đối với công nghệ mới, và điều tiếp theo đã sẵn sàng,” ông Lepper nói. “Tôi nghĩ 5G đã được tiếp thị rất tốt.”
Các công ty viễn thông như Huawei và Bell Canada đã thử nghiệm thành công công nghệ mới để cải thiện hiệu quả băng tần. Tháng 2 vừa qua, Verizon 5G đã đạt tốc độ tải lên kỷ lục 480Mbps, chủ yếu nhờ băng tần 6-GHz mới mở. “Các nhà mạng di động (MNOs) trên thế giới có một mạng lưới mạnh mẽ đáng nể,” ông Lepper nhận định. “Khi nó đạt giới hạn, liệu họ đã sẵn sàng cho điều tiếp theo chưa? Chắc chắn rồi.”
Theo CNET News.
