Tòa soạn báo Seattle Times nhận định trong thời điểm đầy biến động của quốc gia, có hai điều cùng lúc đúng và rất quan trọng:
Thứ nhất, Tổng Thống Donald Trump không được sử dụng lực lượng quân sự để dẹp bỏ các cuộc biểu tình trong nước.
Thứ hai, người biểu tình không được dùng bạo lực để bày tỏ sự bất mãn.
Số phận của nền cộng hòa – việc chúng ta có thể đoàn kết như một dân tộc với các giá trị chung – đang đứng trước thử thách.
Bài xã luận viết rằng, vào ngày Thứ Bảy tới (theo thời điểm bài viết), Tổng Thống Trump sẽ theo dõi cuộc duyệt binh quy mô lớn trên Đại lộ Constitution ở Washington D.C. Cuộc duyệt binh Kỷ niệm 250 năm Quân đội Hoa Kỳ, cũng trùng vào sinh nhật lần thứ 79 của ông Trump, dự kiến có sự tham gia của 6,600 binh sĩ, 150 phương tiện quân sự và hàng chục máy bay. Chi phí có thể lên tới 45 triệu đô la.
Tổng Thống Trump đã cảnh báo từ Phòng Bầu dục rằng bất kỳ cuộc biểu tình hay dấu hiệu bất đồng nào cũng sẽ bị đối phó bằng “lực lượng rất mạnh”. Ông nói: “Đối với những người muốn biểu tình, họ sẽ bị đối mặt với lực lượng rất lớn. Đây là những người ghét đất nước chúng ta, nhưng họ sẽ bị đối mặt với lực lượng rất mạnh.” Dù ông không nói rõ là cảnh sát hay quân đội sẽ thực hiện điều này, một phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc sau đó đã làm rõ rằng Tổng Thống ủng hộ các cuộc biểu tình ôn hòa.
Trong khi đó, các cuộc biểu tình phản đối dự kiến sẽ diễn ra tại Seattle và nhiều thành phố khác trên toàn quốc vào Thứ Bảy. Cuộc mít tinh với tên gọi “No Kings” (Không Vua) được mô tả là “ngày phản kháng toàn quốc” nhằm “khước từ chủ nghĩa độc tài – và cho thế giới thấy nền dân chủ thực sự trông như thế nào.”
Tòa soạn nhấn mạnh rằng việc các hành động này phải diễn ra trong hòa bình là điều cực kỳ cần thiết. Các nhà tổ chức phải chịu trách nhiệm đối với những người có thể lợi dụng cơ hội để gây hỗn loạn. Lực lượng thực thi pháp luật cần có khả năng nhanh chóng và an toàn để giảm leo thang các xáo trộn tiềm ẩn. Đáng mừng là một nguyên tắc cốt lõi của nhiều nhà tài trợ tiến bộ cho sự kiện này là “cam kết hành động bất bạo động.”
Bài báo cũng nhắc đến một sự việc xảy ra ở Seattle, nơi cảnh sát đã bắt giữ tám người vì hành hung và cản trở sau một cuộc tuần hành kết thúc bằng việc đốt thùng rác và ném đá.
Sự việc ở Los Angeles không được phép trở thành tiền lệ. Các cuộc biểu tình liên quan đến việc thực thi di trú đã trở nên bạo lực. Tuy nhiên, việc Tổng Thống Trump kích hoạt Lực lượng Vệ binh Quốc gia California bất chấp sự phản đối của Thống đốc Gavin Newsom và sau đó điều động hàng trăm lính Thủy quân Lục chiến là một động thái phi thường.
Hiện Lực lượng Vệ binh Quốc gia California đang nằm dưới quyền chỉ huy của Bộ Tư lệnh Miền Bắc Hoa Kỳ. Trong khi đó, viên tướng được Thống đốc Newsom bổ nhiệm để lãnh đạo cơ quan quân sự của tiểu bang lại bị gạt ra ngoài vòng pháp luật, không còn phụ trách binh sĩ của mình.
Điều tương tự sẽ xảy ra ở Washington nếu Tổng Thống Trump ra lệnh cho 6,000 binh sĩ công dân thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia Washington phục vụ dưới quyền chỉ huy của ông.
Hồi tháng Mười năm ngoái, Thiếu tướng Gent Welsh, người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Quốc gia Washington, đã thừa nhận rằng binh sĩ Vệ binh đã được triển khai để giúp dẹp yên các cuộc bất ổn dân sự – ở Olympia sau ngày 6 tháng 1 năm 2021 và một năm trước đó ở Seattle, cả hai lần đều theo chỉ đạo của thống đốc.
Ông Welsh nói: “Đó là điều cuối cùng, không phải là công cụ bạn sử dụng đầu tiên trong bộ đồ nghề… Chúng tôi không chọn việc mình tham gia vào điều gì xung quanh tiểu bang và trên thế giới. Cơ quan có thẩm quyền mà bạn đã thề trung thành sẽ chọn điều đó. Mọi việc chúng tôi làm đều hỗ trợ pháp luật và trật tự, xin Chúa phù hộ.”
Luật pháp và trật tự giờ đây dường như là vấn đề quan điểm. Và Tổng Thống dường như có ý định định nghĩa nó theo cách cho phép ông đưa binh sĩ vào các thành phố của Mỹ.
Tổng Thống Trump nói tại căn cứ quân sự Fort Bragg: “Dưới chính quyền Trump, tình trạng vô chính phủ này sẽ không tồn tại… Chúng ta sẽ không cho phép các đặc vụ liên bang bị tấn công và chúng ta sẽ không cho phép một thành phố của Mỹ bị xâm lược và chinh phục bởi kẻ thù nước ngoài và đó chính là những gì họ là.” Ông tiếp tục: “Và tôi sẽ gọi các bạn (binh sĩ tại ngũ có mặt) sớm khi tôi thấy điều này xảy ra, bởi vì, bạn biết đấy, về lý thuyết, tôi đoán bạn có thể nói một thống đốc có thể gọi. Nhưng họ không gọi. Họ để thành phố của họ cháy.”
Theo báo cáo của NBC News, Cục Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) đang chuẩn bị triển khai các đơn vị chiến thuật đến Seattle và các thành phố khác do các lãnh đạo Đảng Dân chủ điều hành, giống như họ đã làm ở Los Angeles.
Mọi thứ đã sẵn sàng. Các lựa chọn đã rõ ràng. Tòa Bạch Ốc phải ngừng đưa quân đội vào các thành phố của Mỹ. Những người đang phản đối một cách chính đáng các hành động này và thực thi quyền tự do ngôn luận và hội họp theo hiến pháp phải làm điều đó một cách hòa bình.
Để quốc gia này sống đúng với phương châm E pluribus unum – từ nhiều thành một – đơn giản là không có con đường nào khác phía trước, theo lời kêu gọi từ tòa soạn báo Seattle Times.
