Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ vừa thông báo tái khởi động quy trình cấp visa cho sinh viên quốc tế, nhưng với một yêu cầu mới: tất cả ứng viên phải mở quyền truy cập vào tài khoản mạng xã hội của họ để chính phủ kiểm tra.
Theo thông báo, các viên chức lãnh sự sẽ tìm kiếm những bài đăng hoặc tin nhắn có thể bị coi là thù địch đối với Hoa Kỳ, chính phủ, văn hóa, các tổ chức hoặc nguyên tắc sáng lập của nước này. Ứng viên từ chối cho phép xem xét tài khoản mạng xã hội có thể bị từ chối visa, vì đây có thể là dấu hiệu cho thấy họ đang cố gắng trốn tránh yêu cầu hoặc che giấu hoạt động trực tuyến.
Chính quyền Tổng Thống Trump đã tạm dừng việc lên lịch phỏng vấn visa mới cho sinh viên nước ngoài vào tháng trước để chuẩn bị mở rộng việc sàng lọc hoạt động của họ trên mạng xã hội, theo tin từ Associated Press.
Nhiều sinh viên trên khắp thế giới đã lo lắng chờ đợi các lãnh sự quán Hoa Kỳ mở lại lịch hẹn phỏng vấn visa, vì thời gian để đặt vé máy bay và sắp xếp chỗ ở đang thu hẹp lại trước khi năm học bắt đầu.
Một sinh viên quốc tịch Trung Quốc đang học tiến sĩ ở Toronto đã đặt được lịch hẹn phỏng vấn visa vào tuần tới. Sinh viên này hy vọng sẽ đến Hoa Kỳ để thực tập nghiên cứu vào cuối tháng Bảy. Theo lời sinh viên này chia sẻ với AP, việc đặt được lịch hẹn khiến anh rất nhẹ nhõm. Anh đã liên tục kiểm tra trang web nhiều lần mỗi ngày.
Sinh viên từ Trung Quốc, Ấn Độ, Mexico và Philippines đã chia sẻ trên mạng xã hội rằng họ đang theo dõi các trang web đặt lịch hẹn visa và các cuộc họp báo của Bộ Ngoại Giao để biết thông tin về thời điểm mở lại lịch hẹn.
Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho biết các viên chức lãnh sự sẽ tiến hành kiểm tra toàn diện và kỹ lưỡng tất cả các ứng viên xin visa sinh viên và trao đổi. Để tạo điều kiện cho việc kiểm tra này, ứng viên sẽ được yêu cầu điều chỉnh cài đặt quyền riêng tư trên tất cả các hồ sơ mạng xã hội của họ thành ‘công khai’.
Theo hướng dẫn nội bộ gửi đến các viên chức lãnh sự, Bộ Ngoại Giao cho biết họ nên tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu thù địch nào đối với công dân, văn hóa, chính phủ, các tổ chức hoặc nguyên tắc sáng lập của Hoa Kỳ.
Jameel Jaffer, giám đốc điều hành tại Knight First Amendment Institute thuộc Đại học Columbia, cho rằng chính sách mới gợi nhớ đến việc kiểm duyệt ý thức hệ trong Chiến tranh Lạnh, khi các nghệ sĩ và trí thức nổi tiếng bị loại trừ khỏi Hoa Kỳ.
Ông Jaffer nói: “Chính sách này biến mọi viên chức lãnh sự thành người kiểm duyệt và nó chắc chắn sẽ làm ảnh hưởng đến quyền tự do ngôn luận chính trị hợp pháp cả bên trong và bên ngoài Hoa Kỳ.”
Sinh viên quốc tế tại Hoa Kỳ đang phải đối mặt với sự giám sát ngày càng tăng trên nhiều mặt trận. Vào mùa xuân, chính quyền Tổng Thống Trump đã thu hồi giấy phép học tập tại Hoa Kỳ của hàng ngàn sinh viên, bao gồm cả một số người chỉ liên quan đến các hành vi vi phạm giao thông, trước khi đột ngột đảo ngược quyết định. Chính phủ cũng đã mở rộng các căn cứ mà theo đó sinh viên nước ngoài có thể bị chấm dứt tư cách pháp lý.
Như một phần của chiến dịch gây áp lực nhắm vào Đại học Harvard, chính quyền Tổng Thống Trump đã có động thái ngăn chặn sinh viên nước ngoài theo học tại trường Ivy League này. Tổng Thống Trump cho rằng Harvard nên giới hạn số lượng sinh viên nước ngoài ở mức 15%.
Chính quyền Tổng Thống Trump cũng đã kêu gọi 36 quốc gia cam kết cải thiện việc kiểm tra khách du lịch, nếu không sẽ phải đối mặt với lệnh cấm công dân của họ đến Hoa Kỳ. Một công điện ngoại giao cuối tuần do Bộ Ngoại Giao gửi đi cho biết các quốc gia này có 60 ngày để giải quyết các lo ngại của Hoa Kỳ, nếu không có nguy cơ bị thêm vào danh sách cấm du lịch hiện bao gồm 12 quốc gia. Thông tin này được Associated Press đưa tin.
