Các tài liệu giải mật mới đây từ Argentina đã hé lộ chi tiết về cách Josef Mengele, còn được gọi là “Thiên thần Tử thần”, đã sống công khai và trốn thoát khỏi sự truy lùng của lực lượng chức năng. Mengele là bác sĩ Đức Quốc xã khét tiếng với các thí nghiệm y tế tàn bạo tại trại tập trung Auschwitz, đặc biệt là trên các tù nhân song sinh.
Hồ sơ cho thấy giới chức Argentina đã biết rõ Mengele là ai và có mặt tại đất nước này từ giữa đến cuối những năm 1950. Ông ta nhập cảnh vào năm 1949 dưới tên giả Helmut Gregor và sau đó đã xin cấp thẻ căn cước nhập cư chính thức. Tuy nhiên, do sự phối hợp thiếu hiệu quả giữa các cơ quan, sự chậm trễ trong hành động và việc thông tin bị phân mảnh, Mengele đã có thể di chuyển giữa Argentina, Paraguay và Brazil.
Các tài liệu thu thập được bao gồm ảnh, ghi chép tình báo, hồ sơ nhập cư và báo cáo giám sát, cho thấy nỗ lực kéo dài nhiều thập kỷ để theo dõi và hiểu rõ mạng lưới đã giúp đỡ Mengele. Một số tài liệu bằng tiếng Đức cho thấy sự hợp tác với tình báo nước ngoài hoặc vật liệu tịch thu từ cộng đồng người Đức di cư. Các yếu tố tiếng Bồ Đào Nha gợi ý sự phối hợp với các nguồn tin Brazil, trong khi các ghi chú tiếng Anh chỉ ra sự liên lạc với các cơ quan Hoa Kỳ hoặc Anh.
Bất chấp bằng chứng rõ ràng, Mengele đã được cấp giấy phép làm việc dưới tên thật vào năm 1956 và thậm chí còn kết hôn với góa phụ của anh trai mình. Y đã trốn khỏi Argentina vào năm 1959 sau yêu cầu dẫn độ của Tây Đức, và cuối cùng đã qua đời tại Brazil vào năm 1979 do đột quỵ khi bơi. Thi thể của y sau đó đã được xác định danh tính vào năm 1985.
Các tài liệu này phản ánh vị thế phức tạp của Argentina sau chiến tranh, vừa hợp tác với các nền dân chủ phương Tây, vừa có bộ máy hành chính quan liêu rời rạc và sự miễn cưỡng đối mặt với mức độ tội ác mà những cựu sĩ quan Quốc xã gây ra trên lãnh thổ của họ. Tin tức từ Fox News ngày 30/11/2025.
