Các vụ bắt giữ và đụng độ giữa giới chức liên bang và các thành viên đảng Dân chủ đang gia tăng trong bối cảnh căng thẳng leo thang liên quan đến chính sách trục xuất người nhập cư hàng loạt của chính quyền Tổng Thống Donald Trump.
Một thượng nghị sĩ Hoa Kỳ bị áp giải xuống sàn và còng tay vì ngắt lời một cuộc họp báo. Một thị trưởng bị các nhân viên mặc quân phục bắt giữ. Một ứng cử viên chính trị bị đẩy vào tường và còng tay trong một tranh chấp tại tòa án nhập cư. Những hình ảnh này phản ánh tình hình chính trị căng thẳng hiện tại và cuộc chiến đang lan rộng trên toàn quốc về quyền lợi chính đáng, pháp quyền và hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực.
Thượng nghị sĩ Tina Smith thuộc đảng Dân chủ, đại diện bang Minnesota, bày tỏ lo ngại về việc quyền hành pháp, đặc biệt là Bộ An ninh Nội địa, đang vượt khỏi tầm kiểm soát. Bà đặt câu hỏi liệu các thành viên Quốc hội có cần đội bảo vệ để tự vệ trước hành pháp hay không.
Vụ việc gần đây nhất xảy ra vào thứ Ba, khi ông Brad Lander, Kiểm toán viên thành phố New York và ứng cử viên chức thị trưởng, bị bắt tại một tòa án nhập cư ở Manhattan khi ông cố gắng hộ tống một người di cư mà các nhân viên liên bang đang tìm cách bắt giữ.
Bộ An ninh Nội địa cho rằng ông Lander, người đang bị tụt lại trong các cuộc thăm dò ý kiến về cuộc đua thị trưởng, đang tìm cách “phá hoại sự an toàn của lực lượng thực thi pháp luật để có được một khoảnh khắc lan truyền,” và nói rằng ông đã hành hung lực lượng thực thi pháp luật. Ông Lander đã bác bỏ những cáo buộc này sau khi được thả vào tối thứ Ba.
Dĩ nhiên, nhiều chính trị gia trong những năm qua đã bị bắt giữ để thu hút sự chú ý đến bản thân hoặc sự nghiệp của họ. Nhiều đảng viên Đảng Dân chủ đã nhanh chóng thể hiện sự phản đối quyết liệt đối với chính quyền Tổng Thống Trump và đã được cơ sở của đảng khen thưởng vì điều đó. Những lời buộc tội về việc phô trương nhanh chóng tràn đến từ các đảng viên Đảng Cộng hòa vào thứ Ba.
“Đừng sử dụng điều này như một phương tiện tự quảng cáo trong nỗ lực làm cho bản thân trở nên phù hợp trước cuộc bầu cử,” Dân biểu Mike Lawler, đảng viên đảng Cộng hòa đại diện New York, viết trên mạng xã hội.
Tuy nhiên, đối với nhiều đảng viên Đảng Dân chủ, hình ảnh ông Lander mặc vest và đeo cà vạt bị đối xử thô bạo cho thấy một bước ngoặt đáng lo ngại trong nền chính trị của đất nước.
“Đây là chủ nghĩa độc tài,” ông Mark Levine, Chủ tịch khu Manhattan, người đang tranh cử để kế nhiệm ông Lander làm kiểm toán viên, nói. “Các nhân viên liên bang, đeo mặt nạ, đang giam giữ một công dân Mỹ, một quan chức dân cử, người đang thực hiện giám sát một quy trình vốn đang gây nhiều lo ngại. Đây là một nỗ lực leo thang có chủ ý của chính quyền Tổng Thống Trump.”
“Tôi lo lắng về những gì sẽ xảy ra tiếp theo,” ông nói thêm.
Dân biểu Hakeem Jeffries của New York, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện, đã thẳng thắn hơn khi nói trong một tuyên bố rằng “việc chính quyền Tổng Thống Trump tích cực nhắm mục tiêu vào các quan chức dân cử của đảng Dân chủ chắc chắn sẽ dẫn đến việc những công chức tuân thủ luật pháp bị những kẻ cực đoan bạo lực đánh dấu để giết.”
Bà Tricia McLaughlin, người phát ngôn của Bộ An ninh Nội địa, cho rằng các nhân viên thực thi pháp luật không biết hoặc không quan tâm đến quan điểm chính trị của những người bị bắt giữ.
“Những chính trị gia này đang cố gắng có được 15 phút nổi tiếng và họ đang làm điều đó trên lưng và sự an toàn của lực lượng thực thi pháp luật,” bà nói.
Vụ bắt giữ ông Lander diễn ra trong bối cảnh quốc gia đầy biến động. Nhiều chính trị gia ngày càng lo lắng về bạo lực chính trị và bất cứ điều gì có thể khuyến khích nó, sau vụ ám sát một nhà lập pháp ở Minnesota và chồng bà vào cuối tuần.
Đồng thời, chính trị nhập cư đã trở nên bất ổn hơn sau khi Tổng Thống Trump gửi quân đội đến Los Angeles, bất chấp sự phản đối của chính quyền tiểu bang và địa phương, để dập tắt các cuộc biểu tình và giúp đỡ các cuộc đột kích truy quét người di cư. Trong những tuần gần đây, các nhân viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) cũng đã tích cực tìm cách giam giữ người di cư tại các tòa án nhập cư, dẫn đến những cảnh xúc động khi các nhân viên đeo mặt nạ thực hiện các vụ bắt giữ bất ngờ những người nghĩ rằng họ đang tham dự các phiên điều trần thông thường.
Tuần trước, Thượng nghị sĩ Alex Padilla, đảng viên đảng Dân chủ đại diện California, đã bị cưỡng chế rời khỏi một cuộc họp báo do bà Kristi Noem, Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa tổ chức, và bị còng tay mặc dù đã tự nhận mình là một thượng nghị sĩ. Việc sử dụng vũ lực đã phá vỡ các chuẩn mực truyền thống về việc thể hiện sự tôn trọng đối với các nhà lập pháp.
“Giống như tôi, ông Lander đã cả gan đặt câu hỏi về tính hợp pháp của các hành động liên bang, chỉ để thấy mình bị còng tay, bị đẩy vào tường và bị giam giữ,” ông Padilla nói trong một tuyên bố. “Nếu nó xảy ra với chúng tôi trước sự chứng kiến của công chúng, hãy tưởng tượng điều gì đang xảy ra ở các cộng đồng trên khắp đất nước khi không có máy quay. Đây sẽ là một lời cảnh tỉnh cho đất nước.”
Đầu năm nay, các nhân viên FBI đã bắt giữ một thẩm phán ở Milwaukee với cáo buộc bà đã che chở một người nhập cư bất hợp pháp khỏi các nhân viên liên bang. Và tháng trước, các nhân viên liên bang đã bắt giữ ông Ras J. Baraka, thị trưởng Newark, New Jersey, và sau đó buộc tội Dân biểu LaMonica McIver, đảng viên đảng Dân chủ đại diện New Jersey, liên quan đến một cuộc đụng độ bên ngoài một trung tâm giam giữ người nhập cư.
Các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ đồng thời phẫn nộ trước các hành động của chính quyền Tổng Thống Trump chống lại người nhập cư – vốn đã lôi kéo một số công dân Hoa Kỳ – và nhận thức sâu sắc về mức độ gai góc của các vấn đề nhập cư và thực thi pháp luật đối với đảng của họ.
Họ đã nhấn mạnh tại mọi bước ngoặt rằng các cuộc biểu tình phải ôn hòa, cảnh báo không được rơi vào bẫy của Tổng Thống Trump.
Nhưng một số đảng viên Đảng Dân chủ nghĩ rằng họ đang ở một vị thế chính trị vững chắc hơn khi họ trình bày các lập luận của mình xung quanh sự cần thiết phải duy trì quy trình pháp lý, coi mình là đảng của sự bình tĩnh và trật tự, và đảng Cộng hòa là đảng của sự hỗn loạn và tàn ác.
Dân biểu Lou Correa, đảng viên đảng Dân chủ đại diện California, cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào tuần trước rằng vấn đề nhập cư nên được thảo luận về mặt kinh tế.
Bài học của cuộc bầu cử vừa qua là, “truyền tải thông điệp về các vấn đề cơm áo gạo tiền,” ông Correa nói. “Đây không phải là vấn đề nhập cư. Đây là một vấn đề sức khỏe kinh tế của bang California.”
Bài viết này được đăng tải lần đầu trên nytimes.com.