CAMBRIDGE, Massachusetts – Tuần đầu tiên của năm học mới tại Đại học Harvard mang theo cả sự quen thuộc và những nỗi lo âu, đặc biệt là đối với sinh viên quốc tế. Trong khi các sinh viên bản xứ quay trở lại với bạn bè cũ, thì những sinh viên mới đến từ nước ngoài lại quan tâm đến việc phải làm gì nếu bị Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) kiểm tra.
Khuôn viên trường dường như trở lại bình thường sau những tháng ngày căng thẳng giữa Harvard và chính quyền Tổng thống Donald Trump về các vấn đề tài trợ và cáo buộc bài Do Thái. Tuy nhiên, năm học này được xem là một phép thử lớn đối với tự do ngôn luận, theo nhận định của nhiều sinh viên và nhân viên. Môi trường chính trị ngày càng phân cực có thể định hình trải nghiệm của họ tại Harvard.
Giáo sư Ryan Enos bày tỏ lo ngại rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump đã “làm nản lòng tự do ngôn luận trên các giảng đường đại học hơn bất kỳ ai trong thời đại của chúng ta”. Ông cho rằng sinh viên có thể tự kiểm duyệt, điều này sẽ ảnh hưởng đến các cuộc thảo luận trong lớp học.
Sau thời gian dài tranh chấp, bao gồm cả việc chính quyền Tổng thống Donald Trump cắt giảm tài trợ, một thẩm phán đã ra lệnh phục hồi khoản tài trợ cho Harvard. Tuy nhiên, chính quyền cho biết sẽ kháng cáo. Theo bà Vera Eidelman, luật sư kỳ cựu của Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU), phán quyết này gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng chính phủ không thể trừng phạt các tổ chức vì bất đồng quan điểm.
Nhiều sinh viên bày tỏ sự quan ngại về tự do ngôn luận, đặc biệt là đối với sinh viên quốc tế. Sinh viên quốc tế năm nay không chỉ hỏi về các lớp học hay giáo sư giỏi, mà còn đặt những câu hỏi nhạy cảm về việc phải làm gì nếu bị ICE chặn lại, ai sẽ là người họ có thể gọi nếu bị giam giữ, hoặc phải làm gì nếu có người xuất hiện tại cửa nhà.
Bà Eidelman nhận định: “Chính phủ không thể trừng phạt những người phát ngôn, bao gồm cả các tổ chức tư nhân, các tổ chức học thuật, vì bất đồng với thế giới quan của họ và không chịu khuất phục trước sự bắt nạt về tư tưởng.”
Nhiều sinh viên bày tỏ sự dè dặt hơn trong phát ngôn và hành động, ngay cả bên ngoài lớp học. Việc Harvard đóng cửa không gian của Trung tâm Phụ nữ và Văn phòng Sinh viên BGLTQ cũng khiến nhiều người lo ngại về việc bảo tồn các không gian an toàn.
“Có quá nhiều vấn đề khi là phụ nữ trong khuôn viên trường, chứ chưa nói đến phụ nữ da màu, và việc có một không gian để tôi có thể ngồi xuống trò chuyện mà không cảm thấy mình phải dè dặt trong lời nói thực sự hữu ích cho tôi,” Jacqueline Metzger, một sinh viên năm ba, chia sẻ. Cô lo ngại rằng các sinh viên mới sẽ không có những trải nghiệm tương tự.
Những thay đổi này, cùng với việc đổi tên các văn phòng đa dạng, công bằng và hòa nhập tại một số trường sau đại học, khiến nhiều sinh viên hoài nghi về khả năng Harvard bảo vệ họ trước các mối đe dọa từ chính quyền Tổng thống Donald Trump. Một số coi đây là sự nhượng bộ trước yêu cầu của chính quyền.
Giáo sư Enos cho biết, mặc dù trường đã đưa ra các hướng dẫn khuyến khích giảng viên thiết lập quy tắc thảo luận trong lớp, nhưng điều này khó thực thi và không đủ để hỗ trợ sinh viên. Nỗi sợ bị trục xuất vì những gì sinh viên viết hoặc tin tưởng vẫn còn dai dẳng.
Về phía chính quyền, một phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc cho biết Harvard đã “thất bại trong việc bảo vệ sinh viên của họ khỏi sự quấy rối và cho phép phân biệt đối xử hoành hành trong khuôn viên trường trong nhiều năm.”
Tuy nhiên, nhiều sinh viên quốc tế vẫn giữ vững tinh thần lạc quan. Karl Molden, sinh viên năm ba đến từ Áo, nhấn mạnh rằng sinh viên quốc tế đến từ các quốc gia có quá khứ chuyên chế và họ hiểu tầm quan trọng của việc bảo vệ nền dân chủ. Anh cho rằng việc chia sẻ lịch sử của các quốc gia mình và tầm quan trọng của một xã hội dân sự tích cực là cách họ có thể đóng góp.
Tin từ NBC News.