Hàng ngàn người biểu tình tại thủ đô Belgrade, Serbia, đã bất chấp cơn mưa lớn hôm thứ Sáu để tham gia cuộc tuần hành phản đối việc chính quyền đàn áp các trường đại học.
Các trường đại học đóng vai trò quan trọng trong các cuộc biểu tình chống tham nhũng kéo dài nhiều tháng qua, gây sức ép lên chính phủ của Tổng thống populist Aleksandar Vucic.
Những người biểu tình tụ tập bên ngoài tòa nhà chính phủ, yêu cầu nhà chức trách bãi bỏ các biện pháp đã áp dụng đối với các giáo sư và hiệu trưởng tham gia biểu tình, đồng thời hủy bỏ kế hoạch thay đổi luật giáo dục mà họ cho rằng sẽ xóa bỏ quyền tự chủ của các trường đại học công lập.
Sinh viên đại học, được sự ủng hộ của các giáo sư, đã dẫn đầu các cuộc biểu tình rầm rộ kể từ sau vụ sập mái hiên nhà ga ở miền Bắc Serbia hồi tháng 11, khiến 16 người thiệt mạng. Nhiều người Serbia đổ lỗi thảm kịch này do nạn tham nhũng tràn lan của chính phủ, dẫn đến sự cẩu thả và công trình thi công kém chất lượng.
Chính phủ Tổng thống Vucic cáo buộc sinh viên và giáo sư làm việc cho các thế lực phương Tây không xác định nhằm lật đổ chính phủ và “phá hoại” Serbia. Mặc dù ông Vucic chính thức muốn Serbia gia nhập EU, nhưng giới phê bình cho rằng ông đang bóp nghẹt các quyền tự do dân chủ trong khi tăng cường quan hệ với Trung Quốc và Nga. Ông Vucic cũng đã bác bỏ yêu cầu tổ chức bầu cử sớm của sinh viên.
Tuần trước, các trường đại học tham gia biểu tình trên khắp bốn thành phố lớn của Serbia đã nhận được sự ủng hộ từ Cao ủy chính sách đối ngoại EU Kaja Kallas, người đã gặp gỡ đại diện sinh viên và tuyên bố “quyền tự chủ của các trường đại học phải được tôn trọng”.
Chính quyền đã cắt giảm lương của các giáo sư tham gia biểu tình và đe dọa cắt ngân sách các khoa công lập nơi các lớp học bị đình chỉ suốt sáu tháng qua. Theo nguồn tin ABC News/AP, chính quyền cũng đang lên kế hoạch dự luật mới cho phép chính phủ bổ nhiệm các trưởng khoa, thực chất là xóa bỏ quyền tự chủ đại học.
Trưởng khoa Đại học Belgrade, Vladan Djokic, đã bị cảnh sát thẩm vấn và cáo buộc lạm dụng chức vụ. Trong khi đó, sinh viên biểu tình phải đối mặt với các cuộc tấn công từ những người trung thành với chính phủ và áp lực từ cảnh sát, an ninh nhà nước.
Giáo sư xã hội học Marija Babovic phát biểu trước đám đông: “Chính quyền đã cho thấy họ sẵn sàng phá hủy giáo dục đại học ở Serbia để giữ quyền lực. Giáo dục đại học và các trường đại học hiện nguy hiểm hơn bao giờ hết trong lịch sử gần đây”.
Các sinh viên Serbia biểu tình đang tìm kiếm sự giải trình cho cái chết của 16 người ở Novi Sad và yêu cầu tôn trọng pháp quyền tại Serbia. Với lời kêu gọi công lý, sinh viên đã nhận được sự ủng hộ rộng lớn, thu hút hàng trăm ngàn người tham gia biểu tình và làm lung lay quyền kiểm soát chặt chẽ của ông Vucic.
