Hai trong số các công ty lớn nhất trong ngành dược của Hoa Kỳ, CVS và Express Scripts, vừa đệ đơn kiện lên tòa án liên bang để tìm cách ngăn chặn một đạo luật mới tại tiểu bang Arkansas. Đạo luật này cấm các công ty Quản lý Quyền lợi Nhà thuốc (gọi tắt là PBMs – Pharmacy Benefit Managers) sở hữu hoặc điều hành các nhà thuốc bán lẻ trong tiểu bang.
Arkansas là tiểu bang đầu tiên trên cả nước ban hành quy định siết chặt này đối với PBMs – những công ty đóng vai trò trung gian quản lý chương trình bảo hiểm thuốc kê đơn cho các khách hàng lớn như công ty bảo hiểm y tế hay người sử dụng lao động.
Những người ủng hộ luật, được Thống đốc Sarah Huckabee Sanders ký ban hành cách đây hơn một tháng, cho rằng nó cần thiết để bảo vệ các nhà thuốc độc lập, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, khỏi áp lực cạnh tranh và các chính sách bị cho là bất công của PBMs.
Tuy nhiên, trong đơn kiện của mình, Express Scripts lại cáo buộc đạo luật mới sẽ gây ra "những hậu quả tàn khốc" và buộc nhiều nhà thuốc phải đóng cửa. Công ty này lập luận luật sẽ tạo ra "sự nhầm lẫn lớn" cho người dân Arkansas về nơi nhận thuốc và phá vỡ mối quan hệ đã hình thành qua nhiều năm giữa bệnh nhân và dược sĩ của họ.
Về phía CVS, công ty này cũng đệ trình một đơn kiện riêng, tuyên bố đạo luật là "sự tấn công vào thương mại tự do giữa các tiểu bang và các nguyên tắc cạnh tranh công bằng." CVS, vốn đã mạnh mẽ phản đối luật này và chạy quảng cáo trên TV kêu gọi Thống đốc Sanders phủ quyết, cảnh báo rằng họ có thể phải đóng cửa toàn bộ 23 nhà thuốc bán lẻ của mình tại Arkansas nếu luật có hiệu lực.
Đáp lại các vụ kiện, Tổng Chưởng lý Arkansas, ông Tim Griffin, đã lên tiếng bảo vệ đạo luật. Ông khẳng định PBMs "lạm dụng quyền lực để thu về lợi nhuận khổng lồ trên lưng người tiêu dùng." Ông tuyên bố: "Thông qua Đạo luật 624, Arkansas đang đứng lên chống lại PBMs thay mặt người tiêu dùng, và tôi sẽ kiên quyết bảo vệ luật của chúng tôi."
Vụ kiện này diễn ra trong bối cảnh nhiều tiểu bang khác tại Mỹ cũng đang xem xét hoặc đã thông qua các biện pháp để điều chỉnh hoạt động của PBMs. Tháng trước, một nhóm các tổng chưởng lý tiểu bang cũng đã cùng nhau kêu gọi Quốc hội liên bang thông qua luật tương tự như của Arkansas.
(Theo tin từ ABC News ngày 29/5/2025)
