Hạ viện Hoa Kỳ vừa thông qua với tỷ lệ phiếu sát sao 214-212 yêu cầu của chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump về việc cắt giảm khoảng 9.4 tỷ USD ngân sách đã được phê duyệt trước đó. Gói cắt giảm này nhắm vào các chương trình viện trợ nước ngoài và Tập đoàn Phát thanh Công cộng (Corporation for Public Broadcasting – CPB), đơn vị cung cấp ngân sách cho Đài phát thanh Quốc gia (NPR) và Dịch vụ Truyền hình Công cộng (PBS) cùng hàng ngàn đài địa phương trên khắp nước Mỹ.
Đảng Cộng hòa mô tả các khoản chi tiêu này là lãng phí và không cần thiết, trong khi Đảng Dân chủ nói rằng việc cắt giảm sẽ làm tổn hại vị thế của Hoa Kỳ trên trường quốc tế và dẫn đến những cái chết không đáng có. Lãnh đạo phe Dân chủ Hạ viện Hakeem Jeffries gọi động thái này là “tàn nhẫn”.
Chính quyền Tổng Thống Trump đang sử dụng một công cụ hiếm gặp để yêu cầu Quốc hội hủy bỏ các khoản ngân sách đã được cấp phát, khiến số tiền đó bị đóng băng trong 45 ngày chờ Quốc hội hành động. Công cụ này cho phép dự luật chỉ cần đa số đơn giản (51/100) tại Thượng viện để được thông qua, thay vì 60 phiếu như thường lệ. Tuy nhiên, Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune cho biết Thượng viện có thể sẽ không xem xét dự luật này cho đến tháng 7 và có khả năng sẽ điều chỉnh nội dung.
Khoảng 45% số tiền cắt giảm đến từ hai chương trình nhằm thúc đẩy kinh tế, thể chế dân chủ và xã hội dân sự ở các nước đang phát triển. Gói cắt giảm cũng bao gồm khoảng 900 triệu USD từ các chương trình y tế toàn cầu và 800 triệu USD từ chương trình hỗ trợ khẩn cấp cho người tị nạn. Phe Dân chủ lo ngại việc này sẽ khiến hàng triệu người ở nước ngoài mất quyền tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như nước sạch, y tế, giáo dục.
Gần 1.1 tỷ USD sẽ bị cắt khỏi CPB, ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 1,500 đài phát thanh và truyền hình công cộng địa phương, trong đó gần một nửa phục vụ khu vực nông thôn. Các đài này cảnh báo việc cắt giảm có thể buộc họ phải đóng cửa, ảnh hưởng đến việc cung cấp thông tin khẩn cấp, chương trình giáo dục miễn phí và tin tức địa phương.
Các nhóm vận động chống đói nghèo và các nghị sĩ Dân chủ nhấn mạnh rằng viện trợ nước ngoài là công cụ quan trọng để ngăn chặn xung đột và thúc đẩy ổn định. Nghị sĩ Dân chủ Jim McGovern nói rằng việc cắt giảm “sẽ dẫn đến cái chết của hàng trăm ngàn người, tàn phá những người dễ bị tổn thương nhất thế giới”. Một số khác cho rằng dự luật này có lợi cho các đối thủ như Nga và Trung Quốc.
Ngược lại, các nghị sĩ Cộng hòa như Chip Roy và Lisa McClain bảo vệ quyết định, viện dẫn các ví dụ về chi tiêu được cho là lãng phí mà Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) đã “khám phá”, bao gồm các dự án về biến đổi khí hậu, lớp học gốm sứ hay các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập. Họ khẳng định mục tiêu là đưa tiền của người dân Mỹ trở về kho bạc và đặt lợi ích của người dân Mỹ lên hàng đầu. Tin từ Associated Press được đăng trên KHOU ngày 12 tháng 6, 2025.
