WASHINGTON – Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đang thúc giục bảy trường đại học Hoa Kỳ cắt đứt quan hệ với một chương trình học bổng của Trung Quốc mà các nhà lập pháp gọi là một “cơ chế độc hại” để đánh cắp công nghệ cho chính phủ Trung Quốc.
Trong thư gửi đến Dartmouth College, University of Notre Dame và năm trường đại học khác, các nhà lãnh đạo của Ủy Ban Đặc Biệt của Hạ Viện về Đảng Cộng Sản Trung Quốc bày tỏ lo ngại về quan hệ đối tác của các trường với Hội Đồng Học Bổng Trung Quốc (CSC), một chương trình du học được tài trợ bởi Trung Quốc.
Chương trình này tài trợ cho hàng trăm sinh viên tốt nghiệp Trung Quốc mỗi năm tại các trường đại học Hoa Kỳ. Sau khi tốt nghiệp, họ phải trở về Trung Quốc trong hai năm. Trong thư gửi hôm thứ Ba, đảng Cộng Hòa mô tả đây là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.
Dân biểu John Moolenaar, chủ tịch ủy ban, viết: “CSC tự xưng là một chương trình học bổng chung giữa các tổ chức Hoa Kỳ và Trung Quốc; tuy nhiên, trên thực tế, đây là một nỗ lực chuyển giao công nghệ do ĐCSTQ quản lý, khai thác các tổ chức Hoa Kỳ và hỗ trợ trực tiếp cho sự phát triển quân sự và khoa học của Trung Quốc”.
Các lá thư cũng được gửi đến Temple University, University of Tennessee và các cơ sở của University of California ở Davis, Irvine và Riverside. Ủy ban cho biết họ đang mở một cuộc điều tra về sự “xâm nhập” của chương trình vào các trường đại học Hoa Kỳ và yêu cầu hồ sơ liên quan đến chương trình từ tất cả bảy tổ chức.
Quan hệ đối tác của các trường đại học với hội đồng mang lại tối đa 15 sinh viên tốt nghiệp mỗi năm cho Dartmouth, cùng với tối đa 60 tại Temple và 40 tại Notre Dame, theo các lá thư. Một số trường chia sẻ chi phí, bao gồm Dartmouth, nơi chi trả 50% học phí và cung cấp một khoản trợ cấp cho sinh viên tiến sĩ.
Trong số các hồ sơ khác, các nhà lập pháp yêu cầu các tài liệu cho thấy liệu người nhận học bổng có làm việc trong các nghiên cứu do chính phủ Hoa Kỳ tài trợ hay không.
Tổng Thống Donald Trump và đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đã tăng cường giám sát sinh viên Trung Quốc đến Hoa Kỳ. Vào tháng 5, Ngoại Trưởng Marco Rubio cho biết Hoa Kỳ sẽ thu hồi thị thực từ một số sinh viên Trung Quốc đang học tập trong “các lĩnh vực quan trọng”. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Tổng Thống Trump đã hạn chế thị thực cho sinh viên liên kết với “chiến lược hợp nhất quân sự-dân sự” của Trung Quốc.
Nhiều trường đại học Hoa Kỳ thừa nhận sự cần thiết phải cải thiện an ninh nghiên cứu nhưng cảnh báo không nên đối xử với các học giả Trung Quốc bằng thái độ thù địch và nghi ngờ, nói rằng chỉ có một số ít liên quan đến hoạt động gián điệp.
Trung Quốc là quốc gia lớn thứ hai về số lượng sinh viên nước ngoài tại Hoa Kỳ, chỉ sau Ấn Độ. Trong năm học 2023-2024, hơn 270.000 sinh viên quốc tế đến từ Trung Quốc, chiếm khoảng một phần tư tổng số sinh viên nước ngoài tại Hoa Kỳ, theo tin từ ABC News.