Các nhà lập pháp bảo thủ tại Quốc hội Mỹ đang bày tỏ sự tức giận sau khi người phụ trách diễn giải luật tại Thượng viện, còn được gọi là “người tính điểm” (scorekeeper), đưa ra phán quyết loại bỏ nhiều phần quan trọng trong dự luật ngân sách lớn mà Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump đang thúc đẩy.
Bà Elizabeth MacDonough, nữ Nghị sĩ Quốc hội, người không do dân bầu cử nhưng được Lãnh đạo đa số Thượng viện bổ nhiệm, có vai trò diễn giải các quy tắc của Thượng viện, đặc biệt trong quá trình điều chỉnh ngân sách (budget reconciliation). Quy trình này cho phép một số dự luật liên quan đến ngân sách được thông qua chỉ với đa số phiếu đơn giản (51 phiếu) thay vì 60 phiếu như thông thường. Tuy nhiên, quy tắc Byrd yêu cầu các điều khoản trong dự luật phải có tác động đáng kể đến ngân sách.
Theo tin từ Fox News ngày 26/06/2025, bà MacDonough đã phán quyết nhiều điều khoản chính trong dự luật của Đảng Cộng Hòa không tuân thủ quy tắc Byrd, buộc Thượng viện phải loại bỏ chúng nếu muốn tiếp tục sử dụng quy trình điều chỉnh ngân sách.
Điều này đã gây ra sự phản ứng dữ dội từ các thành viên Đảng Cộng Hòa. Dân biểu Greg Steube (Florida) viết trên X rằng: “Nghị sĩ Quốc hội không được bầu cử, không chịu trách nhiệm trước người dân Mỹ, nhưng lại có quyền phủ quyết luật được hàng triệu cử tri ủng hộ”. Ông kêu gọi Phó Tổng thống JD Vance, với vai trò là Chủ tịch Thượng viện, hãy phủ quyết phán quyết của bà MacDonough.
Nhiều dân biểu khác cũng đồng quan điểm, cho rằng Thượng viện nên bỏ qua các phán quyết này. Thậm chí, Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (Alabama) còn kêu gọi sa thải bà MacDonough.
Những điều khoản bị loại bỏ bao gồm các thay đổi về cho thuê dầu khí, bán đất công, công thức chia sẻ chi phí cho trợ cấp thực phẩm, và đáng chú ý nhất là nhiều quy định liên quan đến chương trình y tế Medicaid.
Trong số các quy định về Medicaid bị bác bỏ có việc siết chặt tỷ lệ thanh toán cho nhà cung cấp, từ chối cấp quỹ Medicaid cho người nhập cư bất hợp pháp, ngăn người nhập cư bất hợp pháp tham gia Medicaid và Chương trình Bảo hiểm Y tế Trẻ em (CHIP), cũng như ngăn quỹ Medicaid và CHIP tài trợ cho dịch vụ chăm sóc chuyển đổi giới tính (gender-affirming care).
Đảng Cộng Hòa coi những thay đổi này là cách quan trọng để tiết kiệm chi phí ngân sách. Việc chúng bị loại bỏ được xem là một trở ngại lớn, làm chậm lại kế hoạch đưa dự luật khổng lồ này lên bàn Tổng Thống Trump ký trước ngày 4 tháng 7.
Mặc dù vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ các thành viên Hạ viện và một số Thượng nghị sĩ, Lãnh đạo đa số Thượng viện John Thune (South Dakota) vẫn giữ vững lập trường không tìm cách lật ngược phán quyết của Nghị sĩ Quốc hội.
Trong bối cảnh này, Đảng Dân Chủ đang sử dụng quy trình kiểm tra nghiêm ngặt từng điều khoản, được gọi là “Byrd Bath”, để thách thức sự tuân thủ quy tắc Byrd của dự luật.
