Một bé gái 11 tuổi là công dân Hoa Kỳ, đang trong quá trình hồi phục sau ca phẫu thuật u não hiếm gặp, đã phải sống ở Mexico từ tháng 2 vừa qua sau khi nhà chức trách di trú trục xuất cha mẹ không có giấy tờ hợp pháp của em khỏi Texas.
Bốn anh chị em khác của em, trong đó có ba người cũng là công dân Mỹ, cũng bị gửi về Mexico cùng cha mẹ.
Kể từ đó, tình trạng sức khỏe của bé gái không hề cải thiện, mẹ em chia sẻ độc quyền với NBC News. Với hy vọng trở lại Hoa Kỳ để con gái được điều trị cần thiết, gia đình đã nộp đơn xin giấy phép nhân đạo (humanitarian parole) lên Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) vào thứ Năm vừa rồi.
Mẹ bé nói: “Chúng tôi đang chiến đấu vì mạng sống của con gái mình. Con bé không mắc một căn bệnh thông thường… Đây không phải là thứ có thể chữa khỏi sau một đêm; đó là quá trình cần có thời gian.”
Yêu cầu xin giấy phép nhân đạo này là để cha mẹ không có giấy tờ và người anh chị em không phải công dân của bé được phép nhập cảnh và tạm trú tại Mỹ, để bé gái đang bệnh có thể nhận được “sự hỗ trợ đầy đủ từ gia đình trong lúc điều trị để cứu lấy mạng sống của em,” theo ông Danny Woodward từ Tổ chức Texas Civil Rights Project, nhóm luật sư đại diện cho gia đình.
Mẹ bé cho biết các cơn đau đầu và chóng mặt của con gái ngày càng trầm trọng hơn. Các triệu chứng tái phát liên tục khiến cha mẹ phải thức trắng đêm thay phiên nhau theo dõi và chăm sóc em.
Khi bé gái còn ở Mỹ, dưới sự chăm sóc của các bác sĩ ở Houston “những người đã cứu mạng em,” cha mẹ được dặn phải đưa em đến bệnh viện cấp cứu ngay khi có các triệu chứng này. “Nhưng ở đây thì không thể nào,” mẹ bé nói từ Mexico, nơi gia đình bị trục xuất về thành phố Monterrey, một khu vực được biết đến là nguy hiểm.
Hồ sơ y tế cho thấy bé gái đã phẫu thuật năm ngoái để loại bỏ khối u não do một tình trạng “chưa được đặt tên và mới lạ,” theo Woodward. Điều này có nghĩa là chỉ có rất ít chuyên gia y tế có thể điều trị và theo dõi hiệu quả cho em.
Mẹ bé nói rằng các bác sĩ ở Mỹ không chỉ điều trị bệnh cho con gái bà; họ “còn đang nghiên cứu nó vì họ không biết nguyên nhân gì gây ra nó, tại sao nó lại hung hãn đến vậy.” Ngay cả từ Mexico, bà vẫn giữ liên lạc với các bác sĩ của con gái ở Mỹ, nhưng họ không thể thực sự đánh giá điều gì đang xảy ra với em từ xa.
Ca phẫu thuật cứu mạng em năm ngoái đã để lại một số di chứng lâu dài. Vùng sưng trên não em vẫn chưa hết hoàn toàn, gây khó khăn trong việc nói, cử động phía bên phải cơ thể và các vấn đề về trí nhớ. Điều này đòi hỏi bé gái phải kiểm tra sức khỏe định kỳ với bác sĩ theo dõi, chụp MRI ba tháng một lần, tham gia các buổi vật lý trị liệu và dùng thuốc để ngăn ngừa co giật.
Tuy nhiên, em đã không thể tiếp cận việc chăm sóc này một cách đều đặn kể từ khi gia đình bị trục xuất, mẹ em và luật sư cho biết.
Loại thuốc chống co giật của bé phải được gửi từ Mỹ sang vì gia đình không tìm được loại chính xác em cần ở Mexico, Woodward nói. Chụp MRI cũng “rất đắt đỏ và khó khăn cho gia đình để thực hiện ở Mexico.”
Bé gái chỉ mới được khám sức khỏe và chụp MRI một lần ở Monterrey. Kinh nghiệm đó khiến mẹ bé nhận ra việc tìm một bác sĩ mới ở Mexico có thể nắm bắt được toàn bộ lịch sử bệnh án của con gái và điều trị bệnh cho em khó khăn đến mức nào.
Thêm vào đó, “sự căng thẳng của cả tình huống này chắc chắn đã đóng vai trò tiêu cực” trong quá trình hồi phục của bé gái, Woodward nói. “Gia đình này đã bị tổn thương tâm lý nghiêm trọng.”
Vào ngày 3 tháng 2, gia đình đang lái xe từ khu vực Rio Grande Valley, nơi họ sinh sống, đến Houston để khám sức khỏe cấp cứu cho bé gái. Trên đường đi, họ dừng lại tại một trạm kiểm soát di trú trong đất liền. Lần này, nhà chức trách di trú đã bắt giữ cha mẹ bé sau khi họ không xuất trình được giấy tờ nhập cư hợp pháp. Năm người con của họ, tuổi từ 6 đến 15, đang ở cùng họ lúc bị bắt.
Woodward nói rằng cha mẹ bé chưa bao giờ làm điều gì để họ trở thành đối tượng ưu tiên trục xuất. Cả gia đình bị đưa đến một cơ sở giam giữ, nơi họ ở 24 giờ trước khi bị đưa lên xe van và thả ở phía Mexico của một cây cầu ở Texas vào ngày 4 tháng 2.
“Một khía cạnh nữa là việc cha mẹ chưa bao giờ được hưởng quyền xét xử công bằng, vì vậy họ chưa bao giờ được ra trước mặt một thẩm phán di trú để trình bày trường hợp của mình,” Rochelle Garza, chủ tịch Texas Civil Rights Project nói.
Một phát ngôn viên của Bộ An ninh Nội địa (DHS), cơ quan giám sát USCIS, trước đây đã nói với NBC News rằng các báo cáo về tình huống của gia đình là “không chính xác” và từ chối nói chi tiết về vụ việc vì lý do riêng tư. Phát ngôn viên nói thêm trong một tuyên bố rằng khi “ai đó nhận được lệnh trục xuất nhanh và chọn không tuân thủ, họ sẽ phải đối mặt với hậu quả.”
Người con trai cả, 18 tuổi, là công dân Mỹ, bị bỏ lại ở Mỹ. “Thằng bé lớn dậy một sáng và biết cả gia đình đã đi mất,” Woodward nói. Cậu tốt nghiệp trung học một mình, không có gia đình bên cạnh.
“Việc đó làm tan nát trái tim chúng tôi,” mẹ bé nói trong nước mắt. Bà nói thêm rằng con trai bà mơ ước được vào đại học và trở thành bác sĩ phẫu thuật thần kinh sau khi thấy các bác sĩ đã cứu mạng em gái mình như thế nào, nhưng “nó không thể làm điều đó một mình. Nó cần sự hỗ trợ của chúng tôi – dù chúng tôi nói chuyện với nó mỗi ngày, thật khó khăn khi phải xa cách.” Thay vì vào đại học, con trai bà đang làm việc tại một cửa hàng thức ăn nhanh, hy vọng sớm được gặp lại gia đình.
Trong bối cảnh chính quyền của Tổng Thống Donald Trump đã đẩy mạnh việc trục xuất, kể cả những người nhập cư không có tiền án hay bị kết tội, ba trường hợp gần đây đã mang lại hy vọng cho gia đình bé gái.
Một bà mẹ Mexico sống ở California và con gái 4 tuổi của bà, người mắc bệnh đường ruột đe dọa tính mạng, đã được cấp giấy phép nhân đạo trong tháng này sau lời kêu gọi công khai giúp đỡ để tránh bị trục xuất. Vào tháng 4, một người nhập cư Venezuela ở Chicago đã được thả khỏi nơi giam giữ di trú theo giấy phép nhân đạo để làm người hiến tạng cho người anh trai đang bệnh của mình. Vào tháng 3, một bà mẹ không có giấy tờ ở California đang chăm sóc con gái 21 tuổi là công dân Mỹ đang điều trị ung thư xương, đã bị nhà chức trách di trú bắt giữ và sau đó được thả “vì lý do nhân đạo.”
Dù những người thân trong các trường hợp này không bị trục xuất, Woodward nói: “Tôi không nghĩ điều đó nên tạo ra sự khác biệt nào từ góc độ của chính phủ liên bang.” Ông nói thêm, “Đó là một lựa chọn theo quyết định của họ. Trường hợp của chúng tôi, tôi nghĩ, là một trường hợp rất mạnh mẽ để được cấp giấy phép nhân đạo.”
Đơn xin giấy phép nhân đạo của gia đình bao gồm thư ủng hộ từ một số thành viên Quốc hội, bao gồm Dân biểu Dân chủ Adriano Espaillat từ New York và Sylvia Garcia cùng Joaquin Castro từ Texas, tất cả đều đã gặp gia đình ở Mexico vào tháng trước.
“Chúng tôi muốn họ cho chúng tôi cơ hội đó,” mẹ bé nói. “Chúng tôi không phải là tội phạm. Chúng tôi không phải là những kẻ phạm pháp. Chúng tôi đơn giản chỉ muốn cứu con gái mình.”
Theo tin từ NBC News.
