Một xu hướng mới đang nổi lên trong giới trẻ Hoa Kỳ: ngày càng nhiều thành viên Thế Hệ Z (Gen Z) đang chọn theo đuổi các ngành nghề tay chân, như thợ điện, thợ hàn hay kỹ thuật viên điện lạnh (HVAC), thay vì ghi danh vào các đại học bốn năm truyền thống. Quyết định này được thúc đẩy bởi mong muốn tránh gánh nặng nợ sinh viên khổng lồ và lo ngại về nguy cơ mất việc làm do trí tuệ nhân tạo (AI).
Theo NBC News, Andrew Salgado, một kỹ thuật viên HVAC 20 tuổi ở Florida, là một trong những thanh niên tiêu biểu cho xu hướng này. Anh đã từ bỏ ý định học kế toán để chuyển sang ngành HVAC và giờ đây rất hài lòng với công việc giúp ích cho mọi người. Tương tự, Adrian China, 19 tuổi, thợ điện tập sự ở New Jersey, và Mary Millican, 24 tuổi, thợ điện ở Nevada, cũng chia sẻ câu chuyện của mình trên TikTok, truyền cảm hứng cho hàng triệu người trẻ khác.
Một cuộc khảo sát của Resume Builder vào tháng 5 cho thấy 42% lao động Gen Z chọn công việc tay chân, với hai động lực chính là tránh nợ học phí và không bị AI thay thế. Công ty Gusto chuyên về lương bổng và phúc lợi báo cáo rằng Gen Z chiếm gần một phần tư số nhân viên mới trong ngành nghề kỹ thuật lành nghề vào năm ngoái, mặc dù chỉ chiếm 14% tổng dân số lao động.
Chi phí trung bình cho một trường đại học bốn năm tại Hoa Kỳ hiện khoảng 108,000 Mỹ kim, tăng 45% trong 20 năm qua. Ngược lại, các trường dạy nghề thường có thời gian học ngắn hơn (vài tuần đến hai năm) và chi phí thấp hơn đáng kể, từ vài ngàn đến 25,000 Mỹ kim. Nhiều trường dạy nghề còn cho phép sinh viên vừa học vừa làm, hoặc được tài trợ hoàn toàn bởi các công ty.
Hoa Kỳ đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động lành nghề nghiêm trọng, với hàng triệu vị trí trống. Bộ Thống Kê Lao Động (BLS) ước tính có 500,000 việc làm sản xuất chưa được lấp đầy và con số này có thể tăng lên 2 triệu vào năm 2033. Gen Z đang giúp lấp đầy khoảng trống này, và mạng xã hội đóng vai trò quan trọng.
Báo cáo “Tương Lai Ngành Nghề Kỹ Thuật Lành Nghề” năm 2024 của Thumbtack cho biết, hai phần ba số thanh niên Gen Z nói rằng mạng xã hội đã làm tăng sự quan tâm của họ đối với các ngành nghề này. Giới chuyên gia nhận định rằng các ngành nghề tay chân luôn ổn định và có nhu cầu cao, ngay cả khi công nghệ phát triển hay kinh tế suy thoái, bởi chúng cung cấp các dịch vụ thiết yếu không thể thay thế.
