Giám đốc Tình báo Quốc gia, bà Tulsi Gabbard, đang tìm kiếm nhiều cách để cải tiến quy trình báo cáo tình báo thường nhật dành cho Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Mục tiêu là để Tổng Thống tin tưởng hơn vào nội dung báo cáo và phù hợp hơn với cách ông tiếp nhận thông tin, theo xác nhận của năm nguồn tin trực tiếp nắm rõ vấn đề.
Một trong những ý tưởng đang được thảo luận là tạo ra một phiên bản video cho Bản Báo cáo Tình báo Hàng ngày (President’s Daily Brief – PDB), được thiết kế giống như một chương trình truyền hình của Fox News. Bốn nguồn tin cho biết ý tưởng này xuất phát từ việc Tổng Thống Trump được biết đến là người rất thích xem Fox News.
Hiện tại, PDB là một tài liệu kỹ thuật số, gồm văn bản, đồ họa và hình ảnh, được chuẩn bị hàng ngày cho Tổng Thống và các thành viên chủ chốt trong Nội các. Nội dung và cách trình bày của PDB có ảnh hưởng lớn đến các quyết định của Tổng Thống.
Theo lịch trình công khai, kể từ khi nhậm chức lần này, Tổng Thống Trump chỉ nhận PDB 14 lần, trung bình chưa tới một lần mỗi tuần. Con số này ít hơn đáng kể so với những người tiền nhiệm, bao gồm cả chính ông trong nhiệm kỳ đầu tiên. Phân tích lịch trình công khai cho thấy, cùng kỳ thời gian này (từ nhậm chức đến tháng 5 năm đầu), cựu Tổng Thống Joe Biden nhận 90 bản PDB, Tổng Thống Trump nhiệm kỳ một nhận 55 bản, và cựu Tổng Thống Barack Obama nhận 63 bản.
Các nguồn tin cho rằng bà Gabbard tin rằng tần suất nhận báo cáo thấp có thể do Tổng Thống Trump thích tiếp nhận thông tin dưới hình thức khác, cũng như sự thiếu tin tưởng của ông đối với các quan chức tình báo, vốn kéo dài từ nhiệm kỳ đầu khi ông cáo buộc họ theo dõi chiến dịch tranh cử năm 2016. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh, dù hình thức trình bày PDB có thay đổi, nội dung thông tin vẫn sẽ được giữ nguyên tính khách quan.
Thư ký báo chí của Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia (ODNI) bác bỏ thông tin này, gọi đây là “hoàn toàn sai sự thật”. Một nguồn tin thân cận với ODNI cho biết, việc cải tổ PDB đã có sự đồng thuận lưỡng đảng trong quá trình bà Gabbard được phê chuẩn, nhằm đảm bảo Tổng Thống nhận được thông tin tình báo kịp thời, phù hợp và khách quan.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Davis Ingle cũng gọi bản tin này là “rác rưởi mang tính phỉ báng từ các nguồn ẩn danh”, và khẳng định Tổng Thống Trump đang liên tục liên lạc với đội ngũ tình báo đẳng cấp thế giới để nhận cập nhật theo thời gian thực về mọi vấn đề an ninh quốc gia cấp bách.
Việc điều chỉnh PDB theo phong cách của từng Tổng Thống không phải là chuyện lạ. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, PDB đã được điều chỉnh để ít văn bản hơn, nhiều hình ảnh và đồ họa hơn. Tuy nhiên, bà Gabbard đang cân nhắc những thay đổi sâu rộng hơn, thậm chí có những ý tưởng khá “phi truyền thống”.
Ý tưởng về PDB kiểu Fox News có thể bao gồm việc thuê nhà sản xuất của kênh này và một phát thanh viên để trình bày, giúp Tổng Thống Trump có thể xem bản báo cáo bất cứ lúc nào ông muốn. Một ý tưởng khác là bổ sung các bản đồ với hình ảnh động mô phỏng như trong trò chơi điện tử, theo một nguồn tin khác.
“Vấn đề với Tổng Thống Trump là ông ấy không đọc,” một nguồn tin khác chia sẻ về các cuộc thảo luận về PDB. “Ông ấy xem truyền hình liên tục.”
Trong quá khứ, các quan chức tình báo Hoa Kỳ từng tạo video để trình bày thông tin, ví dụ như hồ sơ về các lãnh đạo thế giới. Nam diễn viên Charlton Heston từng lồng tiếng cho các bộ phim hướng dẫn về các chủ đề mật. Tuy nhiên, một bản PDB kiểu truyền hình chưa từng có tiền lệ. Dù PDB đã trải qua nhiều lần thay đổi định dạng kể từ khi ra đời năm 1946, nó chủ yếu vẫn là tài liệu văn bản được trình bày miệng.
Bà Gabbard cũng thảo luận về việc điều chỉnh nội dung PDB để phù hợp hơn với sở thích của Tổng Thống Trump, chẳng hạn tăng cường thông tin về kinh tế, thương mại và giảm bớt tập trung thường xuyên vào cuộc chiến ở Ukraine. Việc đưa thông tin về các vấn đề mà Tổng Thống đặc biệt quan tâm không phải là bất thường. PDB dưới thời Tổng Thống Biden bao gồm các vấn đề về giới và biến đổi khí hậu.
Một nguồn tin cho biết, việc điều chỉnh nội dung theo ưu tiên của chính quyền là bình thường, nhưng với sự thiếu tin tưởng của Tổng Thống Trump dành cho cộng đồng tình báo, việc khiến ông đón nhận PDB là một “cuộc chiến rất khó khăn”.
Với vai trò Giám đốc Tình báo Quốc gia, bà Gabbard giám sát và phê duyệt PDB. Một đội ngũ phân tích lớn tại CIA biên soạn PDB dựa trên thông tin tình báo mới nhất. NBC News trước đây đã đưa tin bà Gabbard có kế hoạch chuyển văn phòng chuẩn bị PDB từ trụ sở CIA đến văn phòng ODNI, cách đó vài dặm, có vẻ nhằm tăng cường vai trò của văn phòng bà trong việc trình bày tình báo cho Tổng Thống.
Nếu PDB được chuyển thành video cho Tổng Thống Trump, nó nhiều khả năng vẫn sẽ được cung cấp dưới dạng hiện tại cho các quan chức cấp cao khác nhận báo cáo này. Do Tổng Thống Trump nhận PDB chưa tới một lần mỗi tuần, ông hiện nhận một bản “tóm tắt những điểm nổi bật nhất” trong tuần qua, cộng với bất kỳ thông tin mới nào trong ngày.
Các cuộc thảo luận về việc thay đổi PDB diễn ra trong bối cảnh có những lo ngại về việc bà Gabbard có thể chính trị hóa quy trình tình báo. Gần đây, hai quan chức cấp cao của Hội đồng Tình báo Quốc gia đã bị sa thải sau khi một đánh giá ban đầu về băng đảng tội phạm Venezuela dường như làm suy yếu chính sách nhập cư của Tổng Thống Trump.
Hạ nghị sĩ Jim Himes, thành viên hàng đầu của Đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện, bày tỏ lo ngại rằng việc sa thải này khiến nhân viên tình báo kết luận rằng công việc của họ phụ thuộc vào việc đưa ra phân tích phù hợp với chương trình nghị sự chính trị của Tổng Thống, thay vì sự thật và phi chính trị, theo NBC News.
Một quan chức chính quyền trước đó nói với NBC News rằng hai quan chức này bị sa thải “vì họ không thể cung cấp thông tin tình báo không thiên vị”.
