WASHINGTON — Dự luật sâu rộng của Đảng Cộng hòa nhằm thực hiện chương trình nghị sự trong nước của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump được dự báo sẽ tăng thêm 2.4 ngàn tỷ USD vào nợ quốc gia trong vòng 10 năm tới, theo ước tính mới nhất từ Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), một cơ quan phi đảng phái.
Con số này cao hơn một chút so với dự báo trước đây của CBO, vốn cho rằng dự luật này sẽ tạo ra thêm 2.3 ngàn tỷ USD nợ mới.
CBO cũng ước tính rằng gói dự luật này sẽ làm tăng số người không có bảo hiểm y tế thêm 10.9 triệu người vào năm 2034. Nguyên nhân là do cắt giảm chi tiêu và các quy định mới về điều kiện đủ điều kiện tham gia các chương trình như Medicaid và Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act).
Trong số những người mất bảo hiểm có 1.4 triệu người “không có xác minh quốc tịch hoặc tình trạng di trú hợp lệ”, mà CBO dự báo sẽ không đáp ứng yêu cầu mới này.
Báo cáo mới của CBO xem xét các sửa đổi vào phút chót mà các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã thực hiện để thuyết phục những người còn lưỡng lự trước khi Hạ viện thông qua dự luật tháng trước. Những thay đổi này bao gồm khoản khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) cao hơn, và một điều khoản kích hoạt yêu cầu làm việc đối với người nhận Medicaid sớm hơn dự kiến ban đầu.
Tổng cộng, CBO và Ủy ban Liên tịch về Thuế (Joint Committee on Taxation) nhận thấy trong giai đoạn 10 năm, dự luật sẽ làm giảm doanh thu 3.7 ngàn tỷ USD, đồng thời cắt giảm chi tiêu ròng 1.3 ngàn tỷ USD, dẫn đến tổng cộng 2.4 ngàn tỷ USD thâm hụt mới.
Hiện tại, dự luật đã chuyển sang Thượng viện, nơi các lãnh đạo Đảng Cộng hòa muốn thực hiện các thay đổi và thông qua phiên bản sửa đổi trước ngày 4 tháng 7. Vẫn chưa rõ những thay đổi đó sẽ là gì và ảnh hưởng của chúng đến thâm hụt ngân sách ra sao.
Kết quả từ CBO mâu thuẫn với tuyên bố của Tòa Bạch Ốc và các lãnh đạo Đảng Cộng hòa rằng dự luật sẽ không làm trầm trọng thêm nợ quốc gia. Họ nhấn mạnh việc cắt giảm chi tiêu trong khi giảm nhẹ tác động của việc cắt giảm và gia hạn thuế đối với triển vọng ngân sách dài hạn.
Tin từ NBC News ngày 04/06/2025 cho biết, thậm chí cựu cố vấn tỷ phú của Tổng Thống Trump, Elon Musk, cũng chỉ trích dự luật này là “một điều ghê tởm kinh tởm” (disgusting abomination), viện dẫn việc tăng nợ công.
Giám đốc Ngân sách Tòa Bạch Ốc, Russell Vought, đã phản bác đánh giá của CBO, nhấn mạnh việc cắt giảm chi tiêu trong khi giảm nhẹ thâm hụt mới mà nó sẽ tạo ra. Ông lập luận rằng việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế dưới thời Tổng Thống Trump không nên được tính là làm tăng thâm hụt, coi đó là một nền tảng “thực tế” khi giả định chúng tiếp tục mà không tốn thêm chi phí nào.
Dân biểu Brendan Boyle (Dân chủ – Pennsylvania), thành viên xếp hạng của Ủy ban Ngân sách Hạ viện, đã dùng báo cáo của CBO để chỉ trích dự luật: “Ngay cả sau khi cắt giảm lớn nhất vào chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ thực phẩm trong lịch sử Hoa Kỳ, dự luật của Đảng Cộng hòa cho các tỷ phú vẫn sẽ tăng thêm một lượng kỷ lục vào nợ công của chúng ta — tất cả chỉ để mang lại nhiều ưu đãi thuế hơn cho giới siêu giàu.”
