Mối bất hòa cũ giữa Thống đốc California Gavin Newsom và Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump lại bùng lên dữ dội sau khi Tổng Thống Trump có bước đi ‘chưa từng có tiền lệ’ là liên bang hóa lực lượng Vệ Binh Quốc Gia tại Los Angeles, bất chấp sự phản đối của ông Newsom. Động thái này nhằm hỗ trợ các cuộc bố ráp di dân.
Đáp lại, Thống đốc Newsom đã kiện chính quyền liên bang, cáo buộc lạm dụng quyền lực và coi đó là ‘bước tiến rõ ràng hướng tới chủ nghĩa độc tài’.
Cuộc đối đầu leo thang này đặt một nhân vật hàng đầu của Đảng Cộng Hòa (Tổng Thống Trump) vào thế đối địch với một chính trị gia Dân Chủ đầy tham vọng (Thống đốc Newsom), với bối cảnh đáng chú ý là việc triển khai quân đội trong nước để kiểm soát một thành phố đang bất ổn và nay là hỗ trợ bắt giữ di dân – một trọng tâm trong chương trình nghị sự của Tổng Thống.
Đối với Tổng Thống Trump, đây là cơ hội khác để đối đầu với Newsom, một người đối nghịch thường xuyên và lãnh đạo một tiểu bang Dân Chủ mà ông từ lâu đã chỉ trích nặng nề. Còn với Newsom, cuộc xung đột này mang lại cho ông một diễn đàn quốc gia, trong bối cảnh Đảng Dân Chủ đang tìm kiếm một lãnh đạo có khả năng đối kháng với Tổng Thống Trump.
Trước đây, Thống đốc Newsom từng có lúc mềm mỏng hơn với Tổng Thống Trump, đặc biệt khi California cần sự giúp đỡ liên bang cho các trận cháy rừng hay trong đại dịch COVID-19. Ông từng khen ngợi sự hỗ trợ của chính quyền Trump và nỗ lực hợp tác.
Tuy nhiên, Tổng Thống Trump cũng có lịch sử chỉ trích gay gắt California về nhiều vấn đề như tình trạng vô gia cư, quản lý cháy rừng, nhập cư và tội phạm. Ông từng gọi California là ‘bãi rác’, nơi ‘thế giới đang bị đổ vào’, bao gồm tù nhân, khủng bố, và người tâm thần.
Sự việc căng thẳng hiện tại bắt nguồn từ việc triển khai Vệ Binh Quốc Gia. Thống đốc Newsom cho rằng Tổng Thống Trump đã không cảnh báo ông về kế hoạch này, trong khi phía Tổng Thống lại khẳng định ngược lại. Newsom đã thách thức các quan chức chính quyền Trump bắt giữ ông, và Tổng Thống Trump ban đầu tỏ ra chấp nhận ý tưởng này nhưng sau đó đã rút lại phát ngôn.
Trong đơn kiện khẩn cấp nộp lên tòa án liên bang vào thứ Ba, Thống đốc Newsom yêu cầu chặn việc chính quyền Trump sử dụng Vệ Binh Quốc Gia và Thủy Quân Lục Chiến để hỗ trợ các cuộc bố ráp di dân tại Los Angeles. Ông cảnh báo trong một bài phát biểu công khai rằng hành động của Tổng Thống Trump vượt ra ngoài việc bắt giữ tội phạm.
‘California có thể là nơi đầu tiên, nhưng rõ ràng sẽ không kết thúc ở đây,’ ông cảnh báo. ‘Các tiểu bang khác sẽ là tiếp theo. Nền dân chủ sẽ là tiếp theo. Nền dân chủ đang bị tấn công ngay trước mắt chúng ta.’
Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt đã bác bỏ bài phát biểu của ông Newsom là ‘mang tính trình diễn’, có lẽ ‘cho tham vọng chính trị tương lai của ông ấy’.
Vụ kiện này không phải là lần đầu tiên California kiện chính quyền Trump trong năm nay. Hồi tháng Tư, California cũng đã kiện thách thức quyền áp đặt thuế quan của Tổng Thống Trump, cho rằng điều đó sẽ làm tăng giá và gây thiệt hại hàng tỷ đô la cho nền kinh tế của tiểu bang.
California, và cá nhân Thống đốc Newsom, tiếp tục là mục tiêu chỉ trích của chính quyền liên bang. Tổng Thống Trump đã ra tín hiệu sẽ cắt tài trợ liên bang cho dự án đường sắt cao tốc bị trì hoãn của California. Ông cũng từng dọa cắt tài trợ nếu tiểu bang không cấm các vận động viên chuyển giới tham gia thể thao nữ. Dự kiến, Tổng Thống cũng sẽ ký một biện pháp chặn các quy định về khí thải xe cộ của California.
Diễn biến mới nhất này làm nổi bật sự đối đầu sâu sắc giữa chính quyền liên bang và tiểu bang đông dân nhất nước Mỹ, đặc biệt là về các vấn đề nóng bỏng như nhập cư và quyền hạn của chính quyền địa phương.
Theo tin từ The Associated Press.
