Lễ tốt nghiệp của Đại học Harvard diễn ra trong không khí vừa trang trọng vừa thể hiện tinh thần đoàn kết, khi các diễn giả nhấn mạnh giá trị của sự đa dạng và chân lý, giữa lúc trường đang vướng vào những tranh chấp pháp lý với chính quyền Tổng Thống Trump.
Tiến sĩ Abraham Verghese, giáo sư Đại học Stanford, tác giả và bác sĩ chuyên về bệnh truyền nhiễm, đã mở đầu bài phát biểu bằng cách thừa nhận đây là “thời điểm chưa từng có tiền lệ đối với Đại học Harvard trong lịch sử gần bốn thế kỷ”.
Sự kiện này diễn ra chỉ vài ngày sau khi một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng Thống Trump nói với NBC News rằng chính phủ dự định yêu cầu tất cả các cơ quan liên bang tìm cách chấm dứt hợp đồng với trường. Động thái này có thể dẫn đến việc cắt giảm khoảng 100 triệu đô la tài trợ cho trường, và là diễn biến mới nhất trong căng thẳng giữa chính quyền và trường đại học thuộc nhóm Ivy League này.
Tiến sĩ Verghese chia sẻ rằng khi ông được mời phát biểu tại lễ tốt nghiệp lần thứ 374 của trường, ông cảm thấy lớp sinh viên tốt nghiệp xứng đáng được nghe một người đoạt giải Nobel hoặc Đức Giáo Hoàng. Tuy nhiên, điều khiến ông đồng ý phát biểu trước đám đông khoảng 30.000 người vào sáng thứ Năm “liên quan đến vị trí của tất cả chúng ta trong năm 2025”.
Ông nói: “Khi những người nhập cư hợp pháp và những người khác đang ở hợp pháp tại đất nước này, bao gồm rất nhiều sinh viên quốc tế của các bạn, lo lắng về việc bị giam giữ oan và thậm chí bị trục xuất, có lẽ việc các bạn nghe một người nhập cư như tôi là phù hợp”. Câu nói này đã nhận được tràng pháo tay lớn.
“Một phần làm nên sự vĩ đại của nước Mỹ, nếu tôi có thể sử dụng cụm từ đó, là nó cho phép một người nhập cư như tôi phát triển ở đây, giống như các thế hệ người nhập cư khác và con cái của họ đã phát triển mạnh mẽ và đóng góp trong mọi lĩnh vực của đời sống, làm việc để giữ cho nước Mỹ vĩ đại”, ông nói, như một sự liên hệ đến khẩu hiệu tranh cử của Tổng Thống Donald Trump.
“Sự vĩ đại của nước Mỹ, sự vĩ đại của Harvard, được phản ánh ở việc một người như tôi có thể được mời phát biểu với các bạn”, Tiến sĩ Verghese nói thêm.
Trong nhiều tháng, chính quyền Tổng Thống Trump đã nhắm vào các tổ chức giáo dục đại học, đặc biệt là Harvard.
Vào tháng 4, trường tuyên bố từ chối danh sách 10 yêu cầu mà chính quyền cho là trường cần thực hiện để giải quyết vấn đề bài Do Thái. Các yêu cầu bao gồm cấm sinh viên quốc tế “thù địch với các giá trị và thể chế của Mỹ”. Do Harvard không tuân thủ, chính quyền cho biết họ sẽ đóng băng hơn 2 tỷ đô la tài trợ, khiến Harvard phản công bằng một vụ kiện.
Trường cũng đã đệ đơn một vụ kiện khác chống lại chính quyền vào tuần trước sau khi chính phủ liên bang cho biết họ sẽ thu hồi quyền tuyển sinh sinh viên nước ngoài của trường. Vào thứ Sáu, một thẩm phán liên bang đã ban hành lệnh cấm tạm thời, ngăn Bộ An ninh Nội địa thực hiện chính sách này.
Những lời bàn tán và một số tiếng reo hò đã vang lên tại lễ tốt nghiệp hôm thứ Năm sau khi một thẩm phán liên bang gia hạn lệnh tạm thời chặn chính quyền Tổng Thống Trump thu hồi khả năng tuyển sinh sinh viên quốc tế của Harvard.
Tiến sĩ Verghese nói với các sinh viên trong bài phát biểu tốt nghiệp của mình hôm thứ Năm: “Không sự kiện gần đây nào có thể làm giảm đi những gì mỗi người các bạn đã đạt được ở đây, các sinh viên tốt nghiệp. Tôi cũng muốn các bạn biết rằng các bạn có được sự ngưỡng mộ và những lời chúc tốt đẹp của rất nhiều người ngoài Harvard, nhiều hơn những gì các bạn nhận ra”.
“Một loạt các biện pháp hà khắc của chính phủ đã dẫn đến quá nhiều bất ổn, quá nhiều đau đớn và khổ sở ở đất nước này và trên toàn cầu, và nhiều hơn nữa đã bị đe dọa”, ông nói. “Sự phẫn nộ mà các bạn phải cảm thấy, sự phẫn nộ mà rất nhiều người cảm thấy, chắc chắn sẽ dẫn chúng ta đến một sự đánh giá mới về pháp quyền và quy trình tố tụng, mà cho đến bây giờ chúng ta vẫn coi là đương nhiên, bởi vì đây là nước Mỹ”.
Hiệu trưởng Harvard Alan Garber đã không đề cập đến cuộc đụng độ với chính quyền một cách công khai, nhưng đã nhận được tràng pháo tay lớn ngay khi chào đón lớp sinh viên năm 2025 vào sáng thứ Năm, và một tràng pháo tay lớn hơn nữa khi ông chào đón “sinh viên từ khắp nơi trên thế giới, đúng như nó phải thế”.
Một số diễn giả tốt nghiệp cũng nói về các giá trị của sự đa dạng.
Yurong “Luanna” Jiang, đến từ Trung Quốc, nói rằng khi cô lớn lên, cô tin rằng “thế giới đang trở thành một ngôi làng nhỏ”.
Cô nói: “Tôi nhớ đã được nói rằng, chúng ta sẽ là thế hệ đầu tiên chấm dứt nạn đói và nghèo đói cho nhân loại”.
Jiang, người học về phát triển quốc tế, cho biết chương trình của cô được xây dựng dựa trên “tầm nhìn tươi đẹp rằng nhân loại cùng nhau vươn lên và cùng nhau sụp đổ”.
“Chúng ta đang bắt đầu tin rằng những người có suy nghĩ khác biệt, bỏ phiếu khác biệt hoặc cầu nguyện khác biệt, dù họ ở bên kia đại dương hay ngồi ngay cạnh chúng ta, không chỉ sai lầm, mà chúng ta còn nhầm lẫn coi họ là xấu xa”, cô nói. “Nhưng không nhất thiết phải như vậy”.
Lễ tốt nghiệp năm nay của Harvard mang đến một cảm giác thống nhất và thách thức. Theo NBC News.