Luật sư cho hay một di dân Venezuela, lẽ ra phải được tòa án Mỹ đưa trở về nước, đã bị trả về quê hương trong một thỏa thuận trao đổi tù nhân gây bất ngờ tuần trước. Diễn biến này khiến các luật sư không khỏi lo lắng tìm kiếm thân chủ của mình.
Đây là diễn biến mới nhất trong các vụ kiện pháp lý về nỗ lực siết chặt nhập cư của chính quyền Tổng thống Donald Trump, vốn thường xuyên thách thức quyền hạn của tòa án liên bang.
Theo các luật sư, di dân Venezuela, chỉ được gọi là Cristian trong hồ sơ tòa án, không rõ tung tích và cũng không thể liên lạc được. Trước đó, sau khi bị trục xuất đến một nhà tù khét tiếng ở El Salvador hồi tháng 3, Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Stephanie Gallagher đã ra lệnh cho chính phủ phải đưa Cristian trở lại Mỹ. Bà viện dẫn trường hợp của Kilmar Abrego Garcia, một người đàn ông ở Maryland, bị trục xuất nhầm đến cùng nhà tù đó.
Cristian thuộc nhóm nguyên đơn đã nhập cảnh vào Mỹ khi còn là trẻ vị thành niên không có người đi kèm và đang xin tị nạn. Một thỏa thuận dàn xếp năm 2019 quy định họ không thể bị trục xuất cho đến khi đơn xin tị nạn của họ được cứu xét. Vì đơn của Cristian vẫn đang chờ xử lý, Thẩm phán Gallagher cho rằng chính quyền Tổng thống Trump đã vi phạm thỏa thuận này khi đưa anh đến Trung tâm Giam giữ Khủng bố (CECOT), một nhà tù được xây dựng để giam giữ các thành viên băng đảng.
Các luật sư của Cristian lập luận tại phiên điều trần hôm thứ Ba rằng anh đã bị trả về Venezuela, quốc gia mà anh đã phải chạy trốn nhiều năm trước vì lo sợ bị đàn áp. “Họ lại đưa anh ta trở về chính quốc gia mà anh ta đang xin tị nạn,” luật sư Kevin DeJong cho biết. “Chúng tôi đã rất sốc khi thấy điều đó xảy ra vào thứ Sáu.”
Cristian nằm trong số 251 di dân Venezuela được trả tự do khỏi CECOT. Tổng thống Donald Trump đã chi 6 triệu đô la cho El Salvador để giam giữ họ sau khi ông ban hành lệnh bắt giữ và trục xuất các thành viên băng đảng Venezuela theo Đạo luật Kẻ thù Ngoại bang. Trong thỏa thuận trao đổi này, Venezuela đã trả tự do cho 10 công dân Mỹ và thường trú nhân bị giam giữ để đổi lấy 252 người bị trục xuất.
“Cristian chỉ là một quân cờ trong kế hoạch này, tôi không biết phải nói thế nào khác,” ông DeJong nói. “Anh ấy là một quân cờ trong thỏa thuận trao đổi tù nhân này.”
Thẩm phán Gallagher, người được Tổng thống Trump đề cử vào tòa án liên bang năm 2019, yêu cầu các luật sư của chính phủ cung cấp thông tin liên lạc của Cristian. Tuy nhiên, luật sư của Bộ Tư pháp, Ruth Ann Mueller, không thể xác nhận được anh ta đang ở đâu tại Venezuela.
Các luật sư của nguyên đơn cho biết họ dự định nộp đơn yêu cầu xử phạt chính phủ vì không tuân thủ lệnh của tòa án. Tuy nhiên, bà Mueller cho rằng họ đã tuân thủ và tình hình El Salvador giờ đã “vô hiệu” sau khi Cristian được thả.
Trước đó, Cristian đã được chuyển từ một nhà tù ở Texas về quyền quản lý của liên bang vào tháng 1. Các quan chức nhập cư đã xác định rằng Cristian không đủ điều kiện để được hưởng quy chế tị nạn, nhưng các luật sư của anh vẫn khẳng định anh có quyền được cứu xét đơn xin tị nạn của mình. Theo tin từ The Associated Press ngày 22/7/2025, các luật sư chính phủ đã viết trong hồ sơ tòa án rằng chính quyền Venezuela cam kết không can thiệp vào kế hoạch đi lại của bất kỳ ai trong tình huống của Cristian cần tham dự các thủ tục pháp lý tại Mỹ. Bà Mellissa Harper, phó giám đốc điều hành về thực thi và di trú của Cơ quan Di trú và Hải quan, cho biết Bộ Ngoại giao và các quan chức đại sứ quán đã chịu trách nhiệm về các cuộc thảo luận ngoại giao cấp cao về tình hình này. Thẩm phán Gallagher đã yêu cầu chính phủ nộp báo cáo hàng tuần về tiến trình vụ việc.
