Một hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, gần như chưa từng có trong lịch sử, đang nung nấu phần lớn nước Mỹ dưới một “vòm nhiệt” nguy hiểm tuần này. Nhiều nơi ở miền Đông nước Mỹ đang trải qua nền nhiệt độ trên 100 độ F (khoảng 38 độ C), mức chưa từng thấy trong hơn một thập kỷ.
Đợt nóng này đặc biệt nguy hiểm vì nó tấn công các thành phố lớn như Boston, New York và Philadelphia ngay từ đầu mùa hè, khi cơ thể người dân chưa kịp thích nghi với điều kiện thời tiết cực đoan. “Vòm nhiệt” là một vùng áp cao khổng lồ, hoạt động như một chiếc nắp, giữ chặt không khí nóng và ẩm. Vùng áp cao này đang đậu lại trên miền Đông Hoa Kỳ, bẫy luồng không khí nóng từ Tây Nam, vốn đã đi qua và gây khó chịu ở vùng Trung Tây trước đó.
Một chỉ số quan trọng đo lường sức mạnh của vùng áp cao đã phá kỷ lục vào thứ Hai và đạt mức cao thứ ba trong lịch sử, cho thấy đây là một đợt nóng “gần như lịch sử”, theo nhận định của nhà khí tượng học tư nhân Ryan Maue (cựu trưởng nhóm khoa học của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia – NOAA). Dự báo, đỉnh điểm của đợt nóng ở các thành phố Đông Bắc có thể rơi vào thứ Ba.
Ông Maue ví von, thời tiết sẽ nóng như “nồi chiên không dầu”. Đây là đợt nóng nguy hiểm kéo dài ba ngày, thử thách sức chịu đựng của cư dân đô thị, những người dễ bị tổn thương nhất trước sóng nhiệt khắc nghiệt.
Gần ba phần tư dân số cả nước – khoảng 245 triệu người – sẽ phải chịu đựng nền nhiệt từ 90 độ F (khoảng 32 độ C) trở lên vào thứ Hai. Đến thứ Ba, 33 triệu người, tức gần 10% dân số, sẽ cảm nhận sức nóng lên tới 100 độ F hoặc hơn, theo số liệu của ông Maue. Website về sức khỏe liên quan đến nhiệt của chính phủ cho thấy mức độ rủi ro cao nhất tập trung ở các khu vực trải dài từ Chicago đến Pittsburgh và từ Bắc Carolina đến New York.
Nhiệt độ trên 100 độ F (khoảng 38 độ C) – với chỉ số cảm nhận còn cao hơn nữa do độ ẩm – có thể xuất hiện ở những nơi vốn không thường xuyên nóng như vậy. New York chưa từng chạm mức 100 độ F kể từ năm 2011, còn Philadelphia, nơi được dự báo có nhiều ngày liên tiếp trên 100 độ F, cũng chưa ghi nhận mức này từ năm 2012, bà Bernadette Woods Placky, nhà khí tượng học trưởng của Climate Central cho biết.
Tại trung tâm Baltimore, nhiệt độ đã tăng lên ngưỡng cuối 90 độ F vào đầu giờ chiều thứ Hai, khiến hàng chục người tìm đến trung tâm hỗ trợ St. Vincent de Paul để giải nhiệt. Cách đó vài dãy nhà, khu ẩm thực lịch sử Broadway Market phải đóng cửa sớm do hệ thống điều hòa bị hỏng. Ông Eric Davis Sr., người thường dành cả ngày làm việc tại một sân bóng chày ở Tây Baltimore, cho biết đợt nóng buộc phải hủy bỏ nhiều sự kiện. “Không thể để bọn trẻ bị say nắng,” ông nói, “Hôm nay trời quá nóng.”
Ông David Roth, nhà khí tượng học của NOAA, nhấn mạnh rằng cơ thể cần thời gian để thích nghi với cái nóng mùa hè, và đợt “vòm nhiệt” này có thể gây sốc cho nhiều người. “Bạn đang nói đến những nơi có thể nóng hơn tuần trước tới 40 độ F. Đó là một vấn đề lớn,” ông nói.
Đợt nóng này là một phần của xu hướng ấm lên dài hạn của Trái đất. Mùa hè ở Hoa Kỳ hiện nóng hơn 2.4 độ F so với 50 năm trước, theo dữ liệu của NOAA. Tổ chức phi lợi nhuận Climate Central tính toán rằng biến đổi khí hậu do con người gây ra đã làm cho đợt nóng này có khả năng xảy ra cao gấp ba lần so với trường hợp không có khí thải công nghiệp.
Theo tin từ ABC News ngày 24/06/2025, một câu hỏi quan trọng là độ ẩm sẽ làm tăng mức độ khó chịu và nguy hiểm của đợt nóng đến mức nào. Một số chuyên gia dự báo độ ẩm sẽ rất cao, với điểm sương (dew point) đạt ngưỡng 70 độ F (khoảng 21 độ C), thậm chí tiệm cận 80 độ F (khoảng 27 độ C) ở một số nơi – mức mà bà Woods Placky mô tả là “giống như bạn đang ở trong bể bơi” và “không khí đang nuốt chửng bạn”.
Nếu đợt nóng này xảy ra vào cuối mùa hè, nó có thể không nguy hiểm bằng vì cơ thể người đã quen dần với nền nhiệt cao hơn. Tuy nhiên, việc nó xuất hiện chỉ vài ngày sau hạ chí khiến nó trở thành một “cú sốc đối với hệ thống”, các chuyên gia nhận định.
