Tương ớt khô (chili crisp), với một muỗng nhỏ, đủ để bạn hiểu tại sao loại gia vị này lại trở nên phổ biến trên khắp các bàn ăn. Đây không chỉ là dầu ớt cay, mà là một “quả bom umami” mặn mà, cay nồng, có khả năng nâng tầm hương vị cho bất kỳ món ăn nào nó chạm vào.
Tương ớt khô từ lâu đã là một món chủ lực trong ẩm thực Á Châu. Nó có nhiều phong cách và hương vị đa dạng, nhưng nhìn chung, đó là một hũ ớt rang, hành tây, tỏi và các loại gia vị khác đã được nướng hoặc rang giòn. Một số loại còn bổ sung các thành phần phổ biến trong ẩm thực Á Châu như rong biển, trong khi những loại khác tăng cường vị umami bằng nấm, đậu nành lên men, men và thường là bột ngọt (MSG).
Dù có thành phần pha trộn thế nào, một hũ tương ớt khô ngon luôn mang lại hương vị bùng nổ chỉ với một muỗng. Bạn có thể rưới nó lên trứng, phết lên bánh burger, trộn vào mì, dùng với cơm, rau củ, cá, thịt. Nó cũng tuyệt vời khi dùng làm nước chấm cho há cảo, topping cho pizza, hoặc thay thế gói bột nêm mặn trong mì gói ramen.
Mặc dù phổ biến trong ẩm thực Mexico, Nhật Bản, Ấn Độ và các nền ẩm thực châu Á khác, tương ớt khô có nguồn gốc từ vùng Tứ Xuyên của Trung Hoa. Thương hiệu nổi tiếng nhất phải kể đến Lao Gan Ma, với hình ảnh của người sáng lập, bà Đào Hoa Bích, trên nhãn chai.
Một hũ tương ớt khô chất lượng là sự kết hợp phong phú và phức tạp, lấp đầy khoang miệng với hương vị thơm ngon đến mức gây nghiện. Vị ớt luôn hiện hữu và dồi dào, nhưng những hũ tương ớt ngon nhất còn có nhiều tầng hương vị thú vị khác. Tỷ lệ dầu và các mảnh giòn không phải là thước đo chất lượng, vì bản thân dầu cũng nên đậm đà hương vị như các mảnh giòn đó.
Ngược lại, tương ớt khô dở thường là một mớ hỗn độn, nhiều dầu và thiếu sự chú ý đến hương vị. Các thành phần nhạt nhẽo hoặc chưa được xử lý đúng cách sẽ tạo ra một hũ tương ớt chỉ mang lại vị cay mà không có gì khác. Những loại tệ nhất thì quá mặn, chắc chắn sẽ làm hỏng món ăn của bạn.
Tờ Mercury News đã thực hiện một cuộc “nếm thử” và đưa ra đánh giá chi tiết về các nhãn hiệu tương ớt khô phổ biến trên thị trường:
- S & B Umami Topping Crunchy Garlic (4 sao): Rất đậm vị tỏi, giòn và ngon, lý tưởng cho những người yêu tỏi.
- Lao Gan Ma Spicy Chili Crisp (4 sao): Thương hiệu biểu tượng này cân bằng tốt giữa vị ngọt, mặn, đậm đà và có nhiều hạt giòn.
- Momofuku Chili Crunch (3.5 sao): Hơi ngọt, giàu hương vị, có chút vị rong biển, phù hợp cho các món Á nhưng giá khá đắt.
- Fly By Jing Original Sichuan Chili Crisp (3 sao): Khá nhiều dầu nhưng bùng nổ hương vị nhờ hành khô và tỏi cháy, có chút vị đắng nhẹ.
- Lee Kum Kee Chiu Chow Style Chili Crisp Oil (2 sao): Quá nhiều dầu và mặn, cần dùng rất tiết kiệm để không làm hỏng món ăn.
- Chuan Lao Hui Red Oil Chili (2 sao): Hương vị phức tạp từ thì là và hoa hồi, mùi thơm nồng đặc trưng.
- Signature Select Garlic Chili Crunch Oil (1.5 sao): Giòn và vị hành nướng rõ rệt, nhưng thiếu hương vị chân thực của các nguyên liệu tươi rang.
- Spice World Chili Onion Crunch (1 sao): Nhiều mảnh cứng, vị ngọt bất ngờ và chút cà ri làm giảm đi sự hấp dẫn.
- Trader Joe’s Crunchy Chili Onion (1 sao): Ớt khá giòn nhưng hành tây chưa được rang đủ, khiến vị hành lấn át.
- Spicy King Spicy Chili Oil (0.5 sao): Cay nồng, vị dưa muối, để lại dư vị hóa chất khó chịu và có những hạt đậu nành khô cứng dễ làm gãy răng.
Các đánh giá này dựa trên mẫu sản phẩm được mua hoặc cung cấp bởi các nhà sản xuất, theo tin từ Mercury News ngày 1 tháng 10 năm 2025.
