Hồng Kông – Một trong những hội nghị quan trọng nhất của Trung Quốc bắt đầu vào thứ Hai, khi Lãnh đạo Tập Cận Bình và các tinh hoa khác của Đảng Cộng sản cầm quyền tề tựu tại Bắc Kinh để vạch ra các mục tiêu của đất nước trong 5 năm tới.
Cuộc họp kín, được gọi là Hội nghị Trung ương lần thứ tư, dự kiến kéo dài bốn ngày, sẽ thảo luận và hoàn thiện kế hoạch 5 năm tiếp theo của Trung Quốc, một lộ trình cho giai đoạn 2026-2030.
Các nhà lãnh đạo gặp nhau trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh, và ngay trước một cuộc gặp có thể có giữa ông Tập Cận Bình và Tổng Thống Donald Trump tại một hội nghị thượng đỉnh khu vực vào cuối tháng này.
Hội nghị Trung ương lần thứ tư là phiên họp thứ tư trong tổng số bảy phiên họp thông thường trong nhiệm kỳ 5 năm của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông Tập Cận Bình và khoảng 370 thành viên của Ủy ban Trung ương dự kiến sẽ tham dự.
Cuộc gặp cũng có thể trùng hợp với những thay đổi về nhân sự. Do diễn ra sau cánh cửa đóng kín, các chi tiết có thể sẽ được công bố sau vài ngày hoặc vài tuần.
Những cuộc gặp như vậy nhằm giúp đoàn kết các quan chức và công chúng ủng hộ chương trình nghị sự của đảng.
Kế hoạch 5 năm đầy đủ cho giai đoạn 2026-2030 và các chi tiết cụ thể có lẽ sẽ không được công bố cho đến khi Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc được tổ chức vào tháng 3.
Tuy nhiên, theo bà Lynn Song, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đại Trung Hoa tại ING Bank, ít có lý do để mong đợi một sự thay đổi mạnh mẽ khỏi định dạng và phong cách truyền thông của các kế hoạch 5 năm trước.
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới được dự báo tăng trưởng 4,8% trong năm nay, theo Ngân hàng Thế giới, một con số gần với mục tiêu chính thức khoảng 5% của Trung Quốc. Trung Quốc đối mặt với những thách thức từ cuộc chiến thương mại vốn leo thang kể từ khi Tổng Thống Donald Trump nhậm chức, cũng như các vấn đề nội địa kéo dài kìm hãm tăng trưởng.
Những nỗ lực lâu dài nhằm thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng và đầu tư của doanh nghiệp, cũng như kiềm chế năng lực sản xuất dư thừa trong nhiều ngành công nghiệp, là những ưu tiên kinh tế hàng đầu. Nhưng ông Tập Cận Bình có lẽ cũng sẽ nhấn mạnh nỗ lực của Trung Quốc nhằm trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu về nhiều công nghệ, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo.
Việc Trung Quốc theo đuổi sự “tự chủ về công nghệ”, cai sữa các ngành công nghiệp của mình khỏi sự phụ thuộc vào chip máy tính tiên tiến từ Hoa Kỳ, đã tăng tốc khi Tổng Thống Donald Trump siết chặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ và tăng thuế quan. Theo ông Ning Zhang, chuyên gia kinh tế cấp cao về Trung Quốc tại UBS, điều này có thể dẫn đến chi tiêu nhiều hơn cho công nghệ tiên tiến.
Bà Leah Fahy, chuyên gia kinh tế về Trung Quốc tại Capital Economics, cho biết một câu hỏi quan trọng là liệu có bất kỳ sự thay đổi đáng kể nào trong cách tiếp cận của lãnh đạo nhằm thúc đẩy tiêu dùng hay không. Chính phủ đã áp dụng các biện pháp chính sách tăng dần, như tăng trợ cấp của chính phủ cho việc chăm sóc trẻ em, các khoản vay tiêu dùng và các chương trình đổi hàng cho thiết bị gia dụng và xe điện.
Ông Zhang giải thích rằng việc thúc đẩy tiêu dùng, điều này sẽ thúc đẩy vay mượn và nhu cầu, là “quan trọng hơn nhiều so với trước đây”, nhưng niềm tin của người tiêu dùng đã bị suy yếu bởi sự đổ vỡ của bong bóng bất động sản Trung Quốc vài năm trước.
Các nhà kinh tế cho rằng cần có những hành động táo bạo hơn để tạo ra sự khác biệt đáng kể.
Cuộc chiến giá cả trong ngành công nghiệp ô tô là một ví dụ về những rủi ro của cạnh tranh khốc liệt phát sinh từ năng lực sản xuất dư thừa vốn ảnh hưởng đến nhiều ngành công nghiệp Trung Quốc. Xuất khẩu của Trung Quốc – bao gồm sang Đông Nam Á và Châu Phi – đã tăng vọt khi các công ty tìm kiếm thị trường bên ngoài biên giới của họ, làm gia tăng xung đột với Hoa Kỳ và các đối tác thương mại khác.
Kể từ những gián đoạn lớn của đại dịch COVID-19, Trung Quốc đã gặp khó khăn trong việc khôi phục tăng trưởng kinh tế nhanh hơn. Suy thoái trong lĩnh vực bất động sản của nước này đã làm phức tạp thêm nỗ lực đó, gây ra tình trạng sa thải hàng loạt và khiến các gia đình cắt giảm chi tiêu do giá nhà giảm.
Bà Wendy Leutert, giáo sư kinh tế và thương mại tại Đại học Indiana, lưu ý trong một báo cáo gần đây rằng Trung Quốc vẫn đang cắt giảm chi tiêu vào các lĩnh vực có thể giúp cân bằng nền kinh tế và khuyến khích chi tiêu tiêu dùng nhiều hơn, như y tế, giáo dục và chăm sóc trẻ em, người già.
Bà viết: “Nhìn chung, các nhà lãnh đạo Trung Quốc dường như vẫn sẵn sàng chấp nhận chi phí kinh tế, bao gồm cả sự phân bổ sai nguồn lực và thất bại, để theo đuổi sự tự chủ và dẫn đầu về công nghệ trong các ngành công nghiệp chiến lược quan trọng và củng cố sức mạnh quốc gia tổng thể.”
Trong khi đối mặt với những xung đột ngày càng tăng với Hoa Kỳ và các đối tác thương mại khác, Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với áp lực nhân khẩu học, khi dân số 1,4 tỷ người của nước này bắt đầu giảm và già hóa nhanh hơn. Tỷ lệ thất nghiệp đối với thanh niên từ 16-24 tuổi gần 19%, theo dữ liệu chính thức, ảnh hưởng đến đóng góp tiềm năng của họ cho nền kinh tế.
Lãnh đạo Trung Quốc đã đặt mục tiêu tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế Trung Quốc vào năm 2035, và giống như bất kỳ chính phủ nào khác, “vẫn quan tâm đến tăng trưởng và vẫn đang cố gắng làm giàu hơn”, ông Zhang từ UBS cho biết.
Ông ước tính rằng việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ ở mức 4% đến 5% trong thập kỷ tới có lẽ sẽ “thách thức”. Nhưng việc thể hiện nỗ lực vì những mục tiêu tham vọng như vậy là điều cần thiết, để chứng tỏ năng lực của đảng cầm quyền trong việc tiếp tục mang lại chất lượng cuộc sống tốt đẹp hơn – đó là tuyên bố chính về tính hợp pháp của đảng.
“Đối với giới lãnh đạo Trung Quốc, điều gì là quan trọng? Sự ổn định, tính hợp pháp và cả sự hỗ trợ liên tục,” ông nói.
