Tòa Tối Cao Hoa Kỳ đang xem xét một vụ án lịch sử liên quan đến quyền tự do tôn giáo của người Rastafarian trong các nhà tù liên bang. Vụ việc xoay quanh Damon Landor, một người theo đạo Rastafari sùng đạo, đã bị cưỡng ép cắt bỏ bộ rễ tóc (dreadlocks) sau gần 20 năm nuôi dưỡng, dù đây là một phần thiêng liêng trong niềm tin của ông.
Theo cáo buộc, khi ông Landor nhập tù tại Louisiana hồi năm 2023 để thi hành án phạt 5 tháng tù, các cai ngục đã bất chấp lời thỉnh cầu và thông báo về quy định tôn giáo của ông, tiến hành cắt tóc. Ông Landor cho biết hành động này đã gây ra tổn thương sâu sắc, ví như bị tấn công tình dục, và các cai ngục tỏ ra thờ ơ.
Vụ kiện nhấn mạnh vào Đạo luật Sử dụng Đất đai Tôn giáo và Người Bị Giam cầm năm 2000 (RLUIPA), nhằm bảo vệ quyền thực hành tín ngưỡng của tù nhân. Tuy nhiên, câu hỏi pháp lý đặt ra là liệu các quan chức nhà tù có thể bị kiện đòi bồi thường thiệt hại cá nhân khi vi phạm đạo luật này hay không. Hiện tại, theo tin từ ABC News, các luật sư của ông Landor cho rằng việc thiếu khả năng đòi bồi thường khiến đạo luật này trở nên vô hiệu, cho phép các cai ngục phớt lờ quyền tôn giáo mà không sợ bị trừng phạt.
Phía bang Louisiana, thông qua Tổng chưởng lý Liz Murrill, lập luận rằng các quan chức nhà tù cần được miễn trừ trách nhiệm pháp lý, viện dẫn những phức tạp và gánh nặng tài chính tiềm tàng nếu phải đối mặt với các vụ kiện đòi bồi thường. Tuy nhiên, các nhà hoạt động nhân quyền và những người từng là nạn nhân của sự phân biệt đối xử tương tự cho rằng cần có con đường rõ ràng để những người bị xâm phạm quyền lợi tôn giáo có thể nhận được sự đền bù xứng đáng.
Những trường hợp tương tự như của Solomon Tafari, người bị biệt giam vì không cắt rễ tóc, hay Thomas Walker và Carlos Thurman, những người Rastafarian khác cũng bị ép cắt tóc trong các nhà tù ở Illinois và Kentucky, càng cho thấy sự cần thiết của việc làm rõ và thực thi luật pháp. Lãnh đạo ACLU Kentucky, Corey Shapiro, nhấn mạnh rằng bồi thường không chỉ để hàn gắn tổn thương mà còn là biện pháp răn đe hiệu quả.
Giáo sư Charles Price, một học giả về văn hóa Rastafarian tại Đại học Bắc Carolina, nhận định dù không có khoản tiền nào có thể bù đắp hoàn toàn tổn hại, việc bồi thường là cách hệ thống công nhận sai lầm của mình. Cộng đồng Rastafarian, ước tính có hàng trăm ngàn người tại Mỹ, đang hy vọng Tòa Tối Cao sẽ đưa ra phán quyết mang tính thay đổi, bảo vệ quyền tự do tôn giáo và cách nhìn nhận của xã hội đối với niềm tin của họ. Tòa dự kiến sẽ đưa ra phán quyết vào cuối tháng 6 năm 2026.
