Cuộc chiến pháp lý về việc kiểm soát Vệ binh Quốc gia California tại Los Angeles đang tiếp diễn tại tòa án ở San Francisco, sau khi một tòa phúc thẩm liên bang ra phán quyết cho phép Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump tiếp tục nắm quyền chỉ huy quân đội.
Phán quyết từ Tòa Phúc thẩm Khu vực số 9 hôm Thứ Năm đã tạm dừng một phán quyết từ thẩm phán tòa cấp dưới, người từng nhận định Tổng Thống Trump đã hành động trái luật khi điều động quân nhân mà không có sự đồng ý của Thống đốc California Gavin Newsom.
Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1965, một tổng thống điều động Vệ binh Quốc gia của tiểu bang mà không có sự cho phép của thống đốc.
Hội đồng gồm ba thẩm phán tại Tòa Phúc thẩm số 9 đã nhất trí kết luận rằng có khả năng Tổng Thống Trump đã hợp pháp khi thực thi quyền kiểm soát liên bang đối với Vệ binh Quốc gia. Tòa cho biết, mặc dù tổng thống không có quyền tuyệt đối để nắm quyền kiểm soát vệ binh của một tiểu bang, nhưng chính quyền Tổng Thống Trump đã đưa ra đủ bằng chứng cho thấy việc điều động là có lý do xác đáng, viện dẫn các hành vi bạo lực của người biểu tình.
Tòa án nhận định rằng, trước khi Vệ binh Quốc gia được điều động, người biểu tình đã ‘khống chế’ một số sĩ quan liên bang và ném ‘các mảnh bê tông, chai nước và các vật thể khác’ vào họ. Người biểu tình cũng làm hư hại các tòa nhà liên bang và gây ra việc đóng cửa ít nhất một tòa nhà liên bang. Tòa viết: “Lợi ích của chính phủ liên bang trong việc ngăn chặn các sự cố như thế này là rất đáng kể.”
Tòa cũng nhận thấy rằng ngay cả khi chính phủ liên bang không thông báo cho Thống đốc California trước khi liên bang hóa Vệ binh Quốc gia theo luật định, Thống đốc Newsom cũng không có quyền phủ quyết lệnh của tổng thống.
Tổng Thống Trump đã ăn mừng phán quyết này trên nền tảng Truth Social của mình, gọi đó là một “CHIẾN THẮNG LỚN”. Ông viết: “Trên khắp Hoa Kỳ, nếu các Thành phố và người dân của chúng ta cần được bảo vệ, chúng tôi là những người sẽ làm điều đó cho họ nếu Cảnh sát Tiểu bang và Địa phương, vì bất kỳ lý do gì, không thể hoàn thành công việc.”
Vụ kiện này có thể có những tác động rộng lớn hơn đối với quyền của tổng thống trong việc điều động quân đội bên trong Hoa Kỳ.
Vụ kiện bắt đầu khi Thống đốc Newsom kiện để ngăn chặn lệnh của Tổng Thống Trump và ông đã giành được một chiến thắng ban đầu từ Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Charles Breyer ở San Francisco. Thẩm phán Breyer nhận thấy rằng Tổng Thống Trump đã vượt quá quyền hạn pháp lý của mình, mà ông cho rằng tổng thống chỉ có thể kiểm soát trong thời kỳ “nổi dậy hoặc nguy cơ nổi dậy.”
“Các cuộc biểu tình ở Los Angeles còn thua xa định nghĩa ‘nổi dậy’,” thẩm phán Breyer viết.
Tuy nhiên, chính quyền Tổng Thống Trump lập luận rằng tòa án không thể xem xét lại quyết định của tổng thống và nhanh chóng giành được lệnh tạm dừng từ tòa phúc thẩm.
Phán quyết này có nghĩa là quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia California sẽ tiếp tục nằm trong tay liên bang khi vụ kiện tiếp tục diễn ra.
Tổng Biện lý California Rob Bonta bày tỏ sự thất vọng nhưng khẳng định vụ án còn lâu mới kết thúc và họ sẽ tiếp tục đấu tranh.
Theo ABC News.
