Căng thẳng tại Trung Đông đang nóng dần lên trên đường đua tranh cử thị trưởng New York City tuần này, khi ứng cử viên Zohran Mamdani đưa ra bình luận gây tranh cãi về các cụm từ như “Globalize the intifada” (Toàn cầu hóa phong trào Intifada) và “From the river to the sea” (Từ sông ra biển).
Khi được hỏi liệu những cụm từ này có khiến ông không thoải mái, ông Mamdani giải thích ông không ủng hộ việc cấm ngôn ngữ, so sánh phong cách lãnh đạo đó với Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Ông cho rằng “intifada” chỉ là một từ có nghĩa là “đấu tranh”, được sử dụng ngay cả bởi Bảo tàng Diệt chủng Holocaust khi dịch cuộc Nổi dậy Ghetto Warsaw sang tiếng Ả Rập.
Đoạn clip ghi lại bình luận này đã lan truyền nhanh chóng, khiến các nhóm vận động Do Thái và những người có ảnh hưởng chỉ trích Mamdani vì từ chối lên án cụm từ “Globalize the intifada”, một khẩu hiệu thường được dùng bởi những người biểu tình ủng hộ Palestine. Bảo tàng Diệt chủng Holocaust Hoa Kỳ phản bác mạnh mẽ, gọi việc Mamdani lợi dụng tên bảo tàng và cuộc Nổi dậy Ghetto Warsaw để “tẩy trắng” cụm từ này là “quá đáng và đặc biệt xúc phạm những người sống sót”. Theo Ủy ban Do Thái Hoa Kỳ, cụm từ này kêu gọi mọi người trên toàn cầu “chống lại Israel”.
Cựu Thống đốc Andrew Cuomo, người được xem là ứng viên sáng giá cho chức thị trưởng NYC, đã kêu gọi tất cả ứng cử viên khác “lên án” bình luận của Mamdani. Ông Cuomo cho rằng việc Mamdani nói ngôn ngữ này “phụ thuộc vào cách diễn giải” là “sai lầm và nguy hiểm”. Ông nhấn mạnh, trong bối cảnh chủ nghĩa bài Do Thái đang gia tăng và bạo lực nhắm vào người Do Thái xảy ra gần đây ở Washington D.C. và Denver, “lời nói rất quan trọng, chúng nuôi dưỡng sự căm ghét và giết người. Không có hai mặt cho vấn đề này.”
Vụ tấn công được nhắc đến là khi một cặp vợ chồng Do Thái làm việc tại Đại sứ quán Israel bị giết khi rời Bảo tàng Do Thái Capitol ở Washington tháng trước. Nghi phạm đã hô vang “Giải phóng Palestine!” khi bị cảnh sát bắt giữ. Tại Denver, cảnh sát Colorado cũng phản ứng với một vụ tấn công được xem là khủng bố tại một sự kiện ủng hộ Israel, khiến nhiều người bị thương.
Ông Mamdani, người có thể trở thành thị trưởng Hồi giáo đầu tiên của New York City, đã bị các đối thủ, trong đó có Cuomo, chỉ trích gay gắt về quan điểm của ông liên quan đến chính trị Trung Đông.
Trong cuộc tranh luận, Mamdani nói “Israel có quyền tồn tại”, nhưng ông từ chối đồng ý rằng Israel có quyền tồn tại với tư cách là một “nhà nước Do Thái”, thay vào đó là “một nhà nước với quyền bình đẳng”.
Dân biểu Tom Suozzi, đảng viên Dân chủ New York ủng hộ Cuomo, gọi bình luận của Mamdani là “sai lầm, nguy hiểm và chết chóc”, “không đủ tư cách tranh cử”. Ông Suozzi giải thích rằng “intifada thứ nhất và thứ hai ở Israel là các cuộc tấn công khủng bố nhằm giết hại người Do Thái trong một thời gian dài. ‘Globalize the intifada’ không ‘phụ thuộc vào cách diễn giải’.”
Một dân biểu Dân chủ New York khác, Ritchie Torres, cũng thêm lời chỉ trích, nói rằng “dù chúng ta có tranh luận rằng ‘Globalize the Intifada’ không phải là lời kêu gọi bạo lực (dù rõ ràng là vậy), điều quan trọng không phải là ý định của người nói, mà là cách cụm từ đó được nhiều người trong cộng đồng Do Thái tiếp nhận.”
Trả lời các cáo buộc bình luận của ông là bài Do Thái, một Mamdani xúc động tại một cuộc họp báo vào thứ Tư cho biết ông nhận được những bình luận như “người Hồi giáo tốt duy nhất là người Hồi giáo đã chết” và những lời đe dọa đến tính mạng của ông cùng người thân yêu. Ông nói thêm, “Bài Do Thái là một vấn đề rất thật trong thành phố này, và thật khó chịu khi thấy nó bị ‘vũ khí hóa’ bởi các ứng cử viên dường như không có lợi ích chân thành trong việc giải quyết nó, mà chỉ dùng nó làm cớ để kiếm điểm chính trị.”
Tuy nhiên, Elisha Weisel, con trai của Elie và Marion Wiesel (tác giả và người sống sót sau thảm họa Holocaust), nói với Fox News Digital rằng “globalizing the intifada” là “mật mã cho giết người Do Thái” và tham gia cùng Cuomo kêu gọi tất cả ứng cử viên lên án cụm từ gây tranh cãi này.
Weisel nói thêm, “Tôi không thể nhìn thấu tâm hồn Zohran Mamdani, nên khi ông ta kiên quyết nói rằng toàn cầu hóa intifada là điều tốt, tôi thực sự không thể nói liệu ông ta hoàn toàn ngây thơ hay xấu xa. Cả hai đều không phải là đặc điểm tốt cho người phụ trách thành phố của chúng ta. Chúng ta cần giữ những kẻ bài Do Thái tránh xa chức thị trưởng.”
Chiến dịch tranh cử của Mamdani đã không phản hồi ngay lập tức yêu cầu bình luận thêm, theo tin từ Fox News.
