Cử tri tại Texas sẽ có tiếng nói cuối cùng về việc thắt chặt các quy định bảo lãnh tại ngoại, sau khi Thống Đốc Greg Abbott vừa ký ban hành ba dự luật liên quan đến vấn đề này. Một trong số đó là đề xuất sửa đổi hiến pháp tiểu bang, sẽ được đưa ra bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử vào Tháng Mười Một.
Đề xuất Sửa đổi Hiến pháp số 5 của Thượng viện (Senate Joint Resolution 5 – SJR 5) yêu cầu các thẩm phán phải từ chối cho bảo lãnh đối với một số tội nghiêm trọng. Mục tiêu là giữ những bị cáo này trong tù trong khi chờ xét xử. Đề xuất này đã được cả Hạ viện và Thượng viện Texas thông qua với sự ủng hộ lưỡng đảng trong kỳ họp lập pháp thường kỳ vừa kết thúc vào ngày 2 Tháng Sáu.
Thống Đốc Abbott, người đã đặt việc thắt chặt luật bảo lãnh là ưu tiên hàng đầu trong ba kỳ họp liên tiếp, đã ký SJR 5 thành luật vào ngày 3 Tháng Sáu. Ông cũng ký hai dự luật khác có hiệu lực từ ngày 1 Tháng Chín:
- Dự luật Thượng viện số 9 (SB 9): Mở rộng danh sách các tội danh mà bị cáo không được phép bảo lãnh với chi phí thấp. Danh sách mới bao gồm tàng trữ súng bất hợp pháp, vi phạm lệnh bảo vệ chống bạo lực gia đình, đe dọa khủng bố, và giết người do sản xuất hoặc phân phối fentanyl.
- Dự luật Thượng viện số 40 (SB 40): Cấm các chính quyền địa phương dùng tiền công quỹ hỗ trợ các tổ chức phi lợi nhuận chi trả chi phí bảo lãnh. Dự luật này được đưa ra sau các cáo buộc cho rằng Quận Harris đã chi gần 2.1 triệu USD cho The Bail Project, một tổ chức giúp bị cáo có thu nhập thấp đóng tiền bảo lãnh.
Phát biểu khi ký luật, Thống Đốc Abbott cho biết: “Kỳ họp này, chúng ta đã đối mặt với một cuộc khủng hoảng—một hệ thống bảo lãnh ‘cửa quay’ liên tục thả tội phạm nguy hiểm trở lại đường phố. Cuộc bất công đó chấm dứt từ hôm nay.” Ông tin rằng các dự luật mới sẽ cứu được nhiều mạng người.
Những người ủng hộ cho rằng các luật mới sẽ cải thiện an toàn công cộng bằng cách giữ những kẻ phạm tội bạo lực sau song sắt. Theo SJR 5, nếu được cử tri thông qua, thẩm phán trên khắp Texas sẽ phải từ chối bảo lãnh với các tội như giết người, buôn người, và tấn công tình dục nghiêm trọng, trừ khi tiểu bang chứng minh được bị cáo có nguy cơ bỏ trốn hoặc đe dọa an toàn công cộng. Bị cáo vẫn có quyền được luật sư đại diện tại phiên điều trần bảo lãnh.
Tuy nhiên, Liên đoàn Tự do Dân sự Hoa Kỳ tại Texas (ACLU of Texas) phản đối SB 9, cho rằng luật này trừng phạt người nghèo một cách bất công. Ông Nick Hudson, chiến lược gia chính sách và vận động cao cấp của ACLU Texas, nói rằng luật này “vi phạm các nguyên tắc cơ bản về quy trình tố tụng công bằng, giữ người nghèo trong tù vì họ nghèo, và trao cho công tố viên quyền phủ quyết các quyết định của thẩm phán.”
Hai đề xuất sửa đổi hiến pháp khác liên quan đến bảo lãnh đã thất bại tại Hạ viện vào cuối Tháng Năm. SJR 1 đề nghị tự động từ chối bảo lãnh cho người nhập cư bất hợp pháp bị buộc tội hình sự, trong khi SJR 87 muốn yêu cầu thẩm phán từ chối bảo lãnh cho những người phạm tội nhiều lần. Phó Thống đốc Dan Patrick đã kêu gọi cử tri liên lạc với các dân biểu Dân chủ đã bỏ phiếu chống lại các đề xuất này và cho biết ông sẵn sàng trở lại Austin cho một phiên họp đặc biệt để tiếp tục thúc đẩy. Thống Đốc Abbott cũng khẳng định sẽ tiếp tục làm việc với các nhà lập pháp về các hạn chế bảo lãnh, mặc dù không nêu rõ có triệu tập phiên họp đặc biệt hay không. (Theo Community Impact ngày 3/6/2025)
