Hãng hàng không Archer Aviation, một nhà phát triển hàng đầu về phi cơ cất hạ cánh thẳng đứng bằng điện (eVTOL), vừa thực hiện một bước đi táo bạo khi đồng ý mua lại Sân bay Hawthorne với giá 126 triệu đô la tiền mặt. Thỏa thuận này bao gồm 30 năm còn lại trên hợp đồng thuê chính của sân bay và quyền chọn độc quyền để nắm giữ cổ phần kiểm soát trong nhà điều hành cố định tại chỗ (FBO), tùy thuộc vào sự chấp thuận của thành phố.
Sân bay lịch sử rộng 80 mẫu Anh này, với khoảng 190.000 bộ vuông nhà ga, văn phòng và nhà chứa máy bay, nằm gần Sân bay Quốc tế Los Angeles (LAX) và các điểm đến chính của Los Angeles, biến nó thành một vị trí đắc địa cho mạng lưới taxi bay nhằm thay đổi cách di chuyển trong các thành phố đông đúc.
Archer Aviation có kế hoạch sử dụng Sân bay Hawthorne làm trung tâm điều hành chính cho mạng lưới taxi bay tại Los Angeles, chuẩn bị hỗ trợ vận chuyển trong Đại hội Thể thao Olympic và Paralympic Los Angeles 2028. Sân bay cũng sẽ trở thành một “phòng thí nghiệm” để thử nghiệm các hệ thống hàng không thế hệ mới được vận hành bằng trí tuệ nhân tạo (AI), giúp Archer phát triển quản lý không lưu thông minh hơn, thời gian quay đầu nhanh hơn và hoạt động an toàn hơn trong không phận đông đúc.
Giám đốc Tài chính của United Airlines, ông Michael Leskinen, đã hoan nghênh động thái này, nhấn mạnh rằng công nghệ eVTOL sẽ định hình lại hàng không. Quỹ đầu tư United Airlines Ventures đã đầu tư vào Archer, tin tưởng vào tầm nhìn nền tảng vận hành được hỗ trợ bởi AI của công ty. Thị trưởng Hawthorne, ông Alex Vargas, cũng bày tỏ sự chào đón trên mạng xã hội.
Tuy nhiên, kế hoạch của Archer đang gây ra sự phẫn nộ trong cộng đồng cư dân địa phương. Nhóm “Hawthorne Quiet Skies”, gồm các cư dân sống quanh sân bay, cho biết họ bị bất ngờ bởi việc tiếp quản 126 triệu đô la và không có ai từ công ty hay thành phố tham gia đối thoại trước khi công bố một “phòng thí nghiệm cho công nghệ hàng không được vận hành bằng AI” ngay trên đầu nhà họ. Cư dân sống sát sân bay mô tả Hawthorne là một trong những sân bay đông đúc nhất quốc gia, với nhà ở ba phía và nhiều năm khiếu nại về tiếng ồn lớn từ máy bay phản lực và trực thăng. Một nghiên cứu tiếng ồn năm 2021 của thành phố đã xác định hơn 160 căn nhà và khoảng 480 người đã phải chịu đựng mức tiếng ồn không lành mạnh, nhưng cư dân cho biết vẫn chưa có “tiến triển nào” trong việc giảm thiểu.
Nhóm này cũng bày tỏ lo ngại về tham vọng AI của Archer, dẫn chiếu các nghiên cứu học thuật cho thấy các hệ thống học máy hiện tại trong hàng không vẫn gặp khó khăn trong việc xử lý các điều kiện bất thường và thiếu các đảm bảo an toàn chính thức. Họ lập luận rằng Sân bay Hawthorne đang bị sử dụng làm địa điểm thử nghiệm trực tiếp mà không có biện pháp bảo vệ rõ ràng, các quy định tiếng ồn liên bang được cập nhật, hoặc bất kỳ kế hoạch nghiêm túc nào để bồi thường cho các gia đình nếu giao thông eVTOL không ngừng nghỉ khiến nhà của họ quá ồn ào để sống.
Bên cạnh tin tức về sân bay, Archer cũng báo cáo động lực tài chính mạnh mẽ. Công ty đã huy động thêm 650 triệu đô la vốn chủ sở hữu, nâng tổng thanh khoản lên hơn 2 tỷ đô la. Phi cơ Midnight của công ty cũng đạt các mốc bay mới, bao gồm chuyến bay 55 dặm với tốc độ hơn 126 dặm/giờ và leo lên độ cao 10.000 bộ. Archer cũng mở rộng dấu ấn công nghệ toàn cầu, hoàn tất việc mua lại danh mục bằng sáng chế của Lilium, nâng tổng số tài sản trí tuệ của Archer lên hơn 1.000 bằng sáng chế toàn cầu. Việc mở rộng quốc tế cũng đang được tiến hành, với các chuyến bay thử nghiệm và trình diễn tại Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) và các đối tác mới với Korean Air, và liên doanh của Japan Airlines với Sumitomo tại Osaka và Tokyo.
Theo Fox News, thỏa thuận sân bay của Archer cho thấy taxi bay đang tiến gần hơn đến việc sử dụng hàng ngày, hứa hẹn những chuyến đi ngắn hơn, nhanh hơn qua các thành phố lớn. Tuy nhiên, sự phát triển này đặt ra những thách thức lớn về sự chấp nhận của cộng đồng và các quy định an toàn mới.
