Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa công bố một lệnh cấm du lịch mới, áp dụng với công dân từ 12 quốc gia và hạn chế một phần đối với 7 quốc gia khác. Động thái này được coi là sự tái khởi động nỗ lực từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông nhằm siết chặt việc nhập cảnh từ các quốc gia cụ thể.
Các quốc gia bị ảnh hưởng hoàn toàn bao gồm Iran, Afghanistan, Libya, Myanmar và Sudan. Tại Vùng Vịnh (Bay Area), nơi có cộng đồng người gốc từ các nước này, đặc biệt là Sudan và Yemen, cư dân đã bày tỏ sự phản ứng mạnh mẽ.
Ông Harith Elrufaie, chủ tịch Hiệp Hội người Sudan ở Bắc California, có trụ sở tại Hayward, chia sẻ: “Chúng tôi cứ nghĩ mối quan hệ tốt đẹp hơn với chính phủ Sudan trong nhiệm kỳ của ông ấy sẽ khiến ông ấy xem xét lại việc đưa Sudan vào danh sách.” Tổ chức này đang giúp đỡ các gia đình có người thân gặp khó khăn với thủ tục nhập cư, và giờ đây họ có thể bị cấm nhập cảnh do lệnh cấm mới.
“Nhiều người sẽ không thể gặp cha mẹ đã chạy trốn chiến tranh, dù hồ sơ đã nộp nhiều tháng. Một vài người bạn của tôi đã cố gắng đưa vợ/chồng ra ngoài và đoàn tụ gia đình trong một hai năm qua,” ông Elrufaie cho biết.
Tuyên bố của Tổng Thống Trump viện dẫn lý do an ninh quốc gia và quy trình sàng lọc không hiệu quả từ 19 quốc gia trong danh sách. Ông viết: “Chính sách của Hoa Kỳ là bảo vệ công dân khỏi những người nước ngoài có ý định thực hiện các cuộc tấn công khủng bố, đe dọa an ninh quốc gia, tán thành tư tưởng thù hằn, hoặc lạm dụng luật nhập cư vì mục đích xấu.”
Tuy nhiên, ông Elrufaie cho rằng Sudan là mục tiêu dễ nhắm tới: một quốc gia đang có nội chiến, không mang lại lợi ích kinh tế cho Hoa Kỳ. “Hồ sơ các vụ án hình sự ở Hoa Kỳ – và thậm chí các hành động khủng bố ở đất nước này – bạn sẽ không tìm thấy bất cứ điều gì liên quan đến người Sudan,” ông nói. “Động cơ của chính quyền này là có một danh sách lớn, và chúng tôi tình cờ là một trong những quốc gia yếu kém tại thời điểm này.”
Giáo sư Nolan Higdon, giảng viên Lịch sử và Nghiên cứu Truyền thông tại UC Santa Cruz, nhận định: “Có rất nhiều lo ngại về kinh tế ở đất nước này. Nhưng cánh hữu đã thực sự quyết định rằng họ sẽ đổ lỗi cho người nhập cư là ‘Kẻ thù số 1’ cho các vấn đề của đất nước. Và như vậy, điều này khá phù hợp với chương trình nghị sự của Tổng Thống Trump.” Ông cũng cho biết Tổng Thống Trump đã học từ thất bại pháp lý của lệnh cấm du lịch đầu tiên, lần này soạn thảo kỹ lưỡng hơn với sự hỗ trợ của Bộ Ngoại Giao.
Yemen cũng nằm trong danh sách. Gia đình nhà hoạt động cộng đồng Aseel Fara là người gốc Yemen. Họ đã phải hủy chuyến đi thăm bà đang bệnh vì lo sợ không thể trở về Hoa Kỳ, dù họ là công dân Mỹ. Ông Fara cho rằng những lời lẽ xung quanh lệnh cấm củng cố những định kiến sai lầm về người nhập cư.
“Chúng tôi là chủ doanh nghiệp của các bạn. Chúng tôi là công chức của các bạn. Chúng tôi ở đây để phục vụ. Chúng tôi ở đây để giúp đỡ. Chúng tôi đóng góp rất nhiều thuế,” ông Fara, sống tại San Francisco, nói. “Tôi nghĩ đó là điều mà chúng tôi đang dần dần cố gắng đấu tranh.”
Hội Đồng Quan Hệ Mỹ-Hồi Giáo (CAIR), một tổ chức dân quyền Hồi giáo hàng đầu với văn phòng ở Vùng Vịnh, mô tả lệnh cấm du lịch mới là “không cần thiết, quá rộng và có động cơ ý thức hệ.” Tuyên bố của họ cho rằng “chính sách tàn nhẫn này dưới vỏ bọc ‘an ninh quốc gia’ sẽ không làm đất nước chúng ta an toàn hơn; thay vào đó, nó thúc đẩy những lời lẽ chống người nhập cư nguy hiểm đã gia tăng khắp cả nước bằng cách hồi sinh một ý tưởng đã bị mất uy tín: rằng toàn bộ quốc gia – và do đó, người dân của họ – là mối đe dọa an ninh chỉ đơn giản vì họ là ai hoặc họ đến từ đâu.”
Tổ chức Asian Law Caucus có trụ sở tại San Francisco nhận định lệnh cấm du lịch này đang “duy trì mô hình nhắm mục tiêu vào người nhập cư da đen và da màu. Đây là phân biệt chủng tộc và kỳ thị người ngoại quốc dưới vỏ bọc chính sách an ninh quốc gia.” Luật sư Caroline Marks từ Asian Law Caucus gọi lệnh cấm này là “đáng thất vọng” nhưng không bất ngờ, dựa trên lệnh cấm từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Trump. Tổ chức này đang tìm cách thách thức lệnh cấm.
Lệnh cấm có hiệu lực vào Thứ Hai, ngày 9 tháng 6 năm 2025. Nó không áp dụng cho những người có Thẻ Xanh hoặc những người đã được cấp visa để nhập cư hoặc du lịch Hoa Kỳ tính đến ngày này.
Theo tin từ ABC News ngày 6 tháng 6 năm 2025.
