Câu chuyện về Etelvina Lázaro, một người phụ nữ gốc Việt đã sống hơn 20 năm tại San Diego, Hoa Kỳ, đã gây xúc động mạnh. Sau khi chồng bà, Margarito, bị các đặc vụ di trú liên bang bắt giữ và trục xuất về Mexico vào tháng Bảy, bà Lázaro đã đưa ra một quyết định khó khăn: rời bỏ các con và cháu để sang Mexico đoàn tụ với chồng.
Bà Lázaro, 54 tuổi, là một trong số những người nhập cư không có giấy tờ đã tự nguyện rời khỏi Hoa Kỳ giữa lúc chính quyền Tổng thống Donald Trump đẩy mạnh các biện pháp cứng rắn về nhập cư. Bà không biết về chương trình “Project Homecoming” của chính phủ liên bang, vốn khuyến khích người nhập cư không có giấy tờ trở về quê hương hoặc đối mặt với hậu quả. Chương trình này còn cung cấp khoản tiền thưởng 1.000 đô la, vé máy bay và miễn trừ các khoản phạt cho những người đăng ký tự nguyện rời đi.
Tuy nhiên, bà Lázaro đã chọn ra đi theo cách riêng của mình, không phải vì sợ bị bắt giữ, mà vì mong muốn được ở bên chồng. Quyết định này của bà khiến cộng đồng giáo dân tại giáo xứ Our Lady of Guadalupe ở Logan Heights, nơi bà và chồng từng là giáo dân phục vụ, vô cùng tiếc nuối. Họ đã có buổi chia tay đầy xúc động với bà Lázaro, điều mà họ đã không có cơ hội làm với ông Margarito.
Luật sư di trú María Chávez cho biết, một số thân chủ của bà cũng đã chọn tự nguyện rời đi sau khi bị tạm giữ. Bà Chávez lưu ý rằng, đối với nhiều người, quyết định ra đi là để giữ gìn phẩm giá và kiểm soát thời điểm, hoàn cảnh rời đi, thay vì chờ đợi bị bắt giữ. Điều này phản ánh một xu hướng ngầm, khi nhiều người nhập cư không có giấy tờ cảm thấy áp lực gia tăng dưới các chính sách nhập cư hiện hành.
Câu chuyện của bà Lázaro cho thấy rõ nét sự chia ly và những lựa chọn khó khăn mà nhiều gia đình nhập cư phải đối mặt. Dù buồn bã khi phải rời xa quê hương thứ hai, bà Lázaro vẫn thể hiện tình yêu và sự gắn bó với chồng, mong muốn cùng ông xây dựng lại cuộc sống tại quê nhà Michoacán, Mexico. Câu chuyện này, được đăng tải trên San Diego Union-Tribune, là một lời nhắc nhở về những tác động sâu sắc của chính sách nhập cư đối với cuộc sống con người.
