Một thẩm phán liên bang tại California đã yêu cầu Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF) khôi phục lại hàng triệu đô la tài trợ đã cấp cho Đại học California, Los Angeles (UCLA), sau khi phát hiện cơ quan này đã tìm cách lách luật một phán quyết hồi tháng 6 yêu cầu khôi phục các khoản tiền đó.
Trong một lệnh đưa ra tối thứ Ba, Thẩm phán Rita F. Lin viết rằng chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã trình bày sai lệch nỗ lực mới nhất nhằm hủy bỏ các khoản tài trợ, gọi chúng là “tạm dừng” thay vì “chấm dứt”.
“NSF tuyên bố rằng họ có thể đơn giản đảo ngược quyết định vào ngày sau lệnh cấm sơ bộ” và đóng băng “tài trợ cho mọi khoản tài trợ đã được yêu cầu khôi phục, miễn là hành động đó được dán nhãn là ‘tạm dừng’ thay vì ‘chấm dứt’,” bà viết. “Đây không phải là một cách diễn giải hợp lý.”
Thẩm phán Lin, người được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Joe Biden, lưu ý rằng hệ thống Đại học California đã mất khoảng 324 triệu đô la tài trợ nghiên cứu trong năm nay khi chính quyền của Tổng thống Trump bắt đầu cắt giảm tài trợ khoa học cho các dự án mà họ cho là không phù hợp với chương trình nghị sự của tổng thống.
Trong phán quyết hồi tháng 6, bà Lin đã thông báo cho chính quyền Tổng thống Trump rằng họ có thể đưa ra các quyết định hủy bỏ từng khoản tài trợ với những lý do hợp lý, nhưng không phải là việc chấm dứt hàng loạt.
Tuy nhiên, bắt đầu từ ngày 30 tháng 7, chính quyền đã gửi một loạt thư thông báo về những gì Lin mô tả là “cắt giảm tài trợ theo mẫu đại trà”, nhắm mục tiêu cụ thể vào UCLA, đóng băng hơn 300 triệu đô la tiền tài trợ nghiên cứu. Khoản tiền này dường như bao gồm khoảng 81 triệu đô la tài trợ do NSF cấp.
Thẩm phán cho biết các thư về việc cắt giảm tài trợ lặp lại những bất bình quen thuộc về cách thức xử lý sự đa dạng trong thực tiễn tuyển sinh của trường đại học, cáo buộc về chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường và các chính sách liên quan đến vận động viên chuyển giới — những lý do tương tự mà chính quyền đã cố gắng đòi các khoản dàn xếp khổng lồ từ Harvard và các trường đại học khác trong những tuần gần đây.
Bà Lin nói rằng việc đóng băng các khoản tài trợ của trường đại học dường như được thiết kế để tạm dừng nghiên cứu mà chính quyền Tổng thống Trump đã liên kết với các nguyên nhân tự do hơn là để thực sự giải quyết các mối quan ngại về phân biệt chủng tộc hoặc bài Do Thái.
Trong một vụ án liên quan tập trung vào các khoản tài trợ từ Viện Y tế Quốc gia, một thẩm phán liên bang ở Massachusetts đã mô tả việc hủy bỏ các khoản tài trợ đó là phân biệt đối xử với các nhóm thiểu số về chủng tộc và giới tính và bị thúc đẩy bởi sự thù địch đối với các nhóm dễ bị tổn thương. Ông cũng đã ra lệnh khôi phục tài trợ trong một phán quyết đầy cảm xúc ngay tại tòa vào tháng 6.
Trong phán quyết của mình, bà Lin đã chỉ đạo chính phủ phải cập nhật cho tòa án về tiến trình tuân thủ lệnh vào thứ Ba tới.
Bài báo này ban đầu xuất hiện trên The New York Times.
