Chính quyền của Tổng thống Donald Trump cho đến nay vẫn giữ im lặng trước vụ bê bối tham nhũng ngày càng lan rộng trong chính phủ và giới thân cận của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Tòa Bạch Ốc đã không đưa ra bình luận nào về cuộc điều tra tham nhũng trị giá 100 triệu USD được công bố trong tuần này, vốn đã dẫn đến việc từ chức của các quan chức cấp cao Ukraine.
Tham nhũng từ lâu đã là điểm gây căng thẳng trong quan hệ Mỹ-Ukraine. Năm 2019, chính quyền Trump đã tạm dừng viện trợ quân sự trị giá khoảng 400 triệu USD cho Ukraine, viện dẫn những lo ngại về tham nhũng chính phủ. Cùng lúc đó, các cộng sự của Tổng thống Trump tìm kiếm thông tin về đối thủ Dân chủ lúc bấy giờ là Joe Biden, người từng giữ chức phó tổng thống dưới thời Barack Obama.
Trong khi đó, con trai của ông Biden, Hunter, giữ một ghế trong hội đồng quản trị với mức 50.000 USD/tháng tại công ty năng lượng Ukraine Burisma. Với tư cách là phó tổng thống, Joe Biden đã đe dọa sẽ giữ lại 1 tỷ USD bảo lãnh vay của Hoa Kỳ trừ khi Ukraine sa thải công tố viên Viktor Shokin, người mà các chính phủ phương Tây cáo buộc đã không theo đuổi các vụ án tham nhũng. Ông Shokin sau đó tuyên bố ông bị sa thải vì điều tra Burisma – một tuyên bố mà các quan chức Hoa Kỳ và Châu Âu bác bỏ.
Bộ trưởng Tư pháp Herman Halushchenko và Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Grynchuk đã đệ đơn từ chức vào ngày 12 tháng 11 năm 2025. Các cơ quan chống tham nhũng của Ukraine – Cục Chống Tham nhũng Quốc gia (NABU) và Văn phòng Công tố Chống Tham nhũng Đặc biệt (SAP) – cho biết họ đã dành 15 tháng cho “Chiến dịch Midas”, một cuộc điều tra bao gồm khoảng 1.000 giờ nghe lén. Các điều tra viên nói rằng cuộc điều tra đã phanh phui một âm mưu nhận tiền hoa hồng, trong đó các nhà thầu cho công ty hạt nhân thuộc sở hữu nhà nước Energoatom đã trả 10-15% tiền hối lộ, lên tới khoảng 100 triệu USD, để giữ các hợp đồng chính phủ.
Theo các công tố viên, kẻ cầm đầu được cho là Timur Mindich, một cộng sự lâu năm của ông Zelenskyy và đồng sở hữu của studio sản xuất cũ của ông, cũng như cố vấn cho Bộ trưởng Tư pháp German Galushchenko. Các nhà chức trách cho biết ông Galushchenko, người từng là bộ trưởng năng lượng cho đến tháng 7, đã giúp tạo điều kiện cho hoạt động rửa tiền và hành động dưới sự ảnh hưởng của ông Mindich.
Ông Mindich đã rời Ukraine vào sáng thứ Hai, vài giờ trước khi các điều tra viên đột kích nhà ông. Cả ông Galushchenko và người kế nhiệm ông, Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Grynchuk, đều cho biết họ sẽ từ chức theo yêu cầu của ông Zelenskyy. Các công tố viên cho biết 5 nghi phạm đã bị bắt và 7 người khác bị tình nghi chính thức.
Trong một tuyên bố, NABU cáo buộc mạng lưới tội phạm đã chuyển tiền cho “một cựu phó thủ tướng Ukraine không được nêu tên”, được xác định nội bộ bằng mật danh Che Guevara. Các điều tra viên cho biết khoảng 1,2 triệu USD đã được truy tìm đến cá nhân đó.
Ông Zelenskyy không trực tiếp bị liên lụy, nhưng những tiết lộ này đã phủ bóng đen lên một tổng thống đã xây dựng sự nghiệp của mình dựa trên lời hứa bài trừ tham nhũng. Ông đã công khai ủng hộ cuộc điều tra, nói vào tối thứ Hai rằng “bất kỳ hành động hiệu quả nào chống tham nhũng là rất cần thiết” và “sự không thể tránh khỏi của hình phạt là cần thiết”.
Trước khi bước vào chính trường, cựu diễn viên hài thường đùa về nạn tham nhũng ăn sâu vào đất nước ông. “Có thể trở thành tổng thống mà không ăn cắp không?” ông từng nói đùa. “Đó là một câu hỏi tu từ, vì chưa ai từng thử làm điều đó”. Chiến dịch tranh cử năm 2019 của ông tập trung vào việc giải tán hệ thống chính trị do giới tài phiệt thống trị và tăng cường sự minh bạch.
Hiện tại, gần 7 năm sau – không có cuộc bầu cử nào được lên kế hoạch trong điều kiện chiến tranh – một số người Ukraine coi ông ngày càng phụ thuộc vào một nhóm thân cận nhỏ, những người củng cố quyền lực của riêng họ và sử dụng nó với các biện pháp kiểm soát hạn chế. Tin từ Fox News ngày 15 tháng 11 năm 2025.
