Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã công bố các hồ sơ của FBI về việc giám sát Mục sư Martin Luther King Jr., bất chấp sự phản đối của gia đình nhà lãnh đạo phong trào Dân quyền và tổ chức mà ông lãnh đạo cho đến khi bị ám sát vào năm 1968.
Việc công bố này bao gồm hơn 240.000 trang hồ sơ đã bị niêm phong theo lệnh của tòa án từ năm 1977. Gia đình của Mục sư King, bao gồm hai người con còn sống là Martin Luther King III và Bernice King, đã nhận được thông báo trước về việc này và có các đội riêng xem xét hồ sơ trước khi công chúng tiếp cận.
Trong một tuyên bố dài, hai người con còn lại của Mục sư King bày tỏ rằng cha họ đã là một “sự tò mò công chúng hấp dẫn trong nhiều thập kỷ”. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh tính cá nhân của vấn đề và kêu gọi mọi người xem xét các hồ sơ này trong “bối cảnh lịch sử đầy đủ”, đồng thời yêu cầu sự đồng cảm, kiềm chế và tôn trọng đối với nỗi đau mất mát tiếp diễn của gia đình.
Tổng thống Donald Trump từng cam kết khi còn tranh cử sẽ công bố các hồ sơ liên quan đến vụ ám sát Tổng thống John F. Kennedy năm 1963. Sau khi nhậm chức, ông đã ký sắc lệnh hành pháp để giải mật các hồ sơ JFK, cùng với những hồ sơ liên quan đến các vụ ám sát Robert F. Kennedy và Martin Luther King Jr. vào năm 1968.
Việc công bố hồ sơ King lần này, theo nguồn tin từ Associated Press, cũng là một động thái khác của Tổng thống Trump nhằm xoa dịu những người ủng hộ tức giận về cách chính quyền của ông xử lý các hồ sơ liên quan đến cuộc điều tra buôn người của Jeffrey Epstein. Trước đó, Tổng thống Trump đã yêu cầu Bộ Tư pháp công bố lời khai của đại bồi thẩm đoàn nhưng chưa giải mật toàn bộ hồ sơ vụ án.
Các hồ sơ liên quan đến Mục sư King ban đầu dự kiến sẽ được niêm phong cho đến năm 2027, nhưng các luật sư của Bộ Tư pháp đã yêu cầu một thẩm phán liên bang dỡ bỏ lệnh niêm phong trước thời hạn.
Giới học giả, những người yêu lịch sử và nhà báo đã chuẩn bị nghiên cứu các tài liệu này để tìm kiếm thông tin mới về vụ ám sát Mục sư King vào ngày 4 tháng 4 năm 1968 tại Memphis, Tennessee. Tổ chức Hội nghị Lãnh đạo Cơ Đốc giáo Miền Nam (Southern Christian Leadership Conference), mà Mục sư King là đồng sáng lập, đã phản đối việc công bố.
Tổ chức này và gia đình Mục sư King lập luận rằng FBI đã giám sát bất hợp pháp King và các nhà hoạt động dân quyền khác, nghe lén văn phòng và đường dây điện thoại của họ với mục đích bôi nhọ danh tiếng của họ và phong trào.
Đã có nhiều thông tin được công bố trước đây cho thấy Giám đốc FBI lúc bấy giờ là J. Edgar Hoover đã có sự quan tâm đặc biệt, thậm chí là ám ảnh, đối với King và những người mà ông coi là phần tử cực đoan. Các hồ sơ FBI trước đây cho thấy cơ quan này đã nghe lén các đường dây điện thoại của King, đặt thiết bị nghe lén trong phòng khách sạn của ông và sử dụng các nguồn tin để thu thập thông tin chống lại ông.
Gia đình King cho biết trong tuyên bố của họ rằng: “Ông ấy đã bị nhắm mục tiêu không ngừng nghỉ bởi một chiến dịch thông tin sai lệch và giám sát xâm phạm, săn mồi và đáng lo ngại sâu sắc, được dàn dựng bởi J. Edgar Hoover thông qua Cục Điều tra Liên bang (FBI)”. Họ cũng nhấn mạnh rằng chiến dịch COINTELPRO của chính phủ không chỉ nhằm giám sát mà còn để bôi nhọ, giải tán và phá hủy danh tiếng của Mục sư King cũng như Phong trào Dân quyền Hoa Kỳ.
Sự phản đối đối với King gia tăng ngay cả sau khi Phong trào Dân quyền buộc Quốc hội và Tổng thống Lyndon B. Johnson phải ban hành Đạo luật Dân quyền năm 1964 và Đạo luật Quyền Bầu cử năm 1965. Sau những chiến thắng mang tính bước ngoặt đó, King đã chuyển sự chú ý của mình sang công lý kinh tế và hòa bình quốc tế. Ông là một nhà phê bình thẳng thắn về chủ nghĩa tư bản bóc lột và Chiến tranh Việt Nam, cho rằng quyền chính trị đơn thuần là không đủ trong một nền kinh tế không đồng đều. Nhiều nhân vật có ảnh hưởng như Hoover coi King là một mối đe dọa cộng sản.
Mục sư King bị ám sát khi đang hỗ trợ công nhân vệ sinh đình công ở Memphis, một phần trong sự chuyển hướng rõ ràng của ông sang công lý kinh tế. James Earl Ray đã nhận tội ám sát King, nhưng sau đó đã rút lại lời nhận tội và khẳng định sự vô tội cho đến khi qua đời vào năm 1998. Gia đình King và những người khác đã đặt câu hỏi liệu Ray có hành động một mình hay không, hoặc liệu ông có thực sự liên quan.
