Chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ, thông qua Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS), vừa chính thức cáo buộc Đại học Columbia vi phạm nghiêm trọng Đạo luật Quyền Dân sự liên bang. Cáo buộc này xuất phát từ việc trường được cho là đã “cố ý thờ ơ” (acting with deliberate indifference) trước làn sóng chống Do Thái (antisemitism) đang diễn ra trong khuôn viên trường.
Phát hiện này được HHS công bố vào tối thứ Năm, đánh dấu thêm một đòn giáng mạnh vào ngôi trường danh tiếng thuộc nhóm Ivy League, vốn đã phải đối mặt với việc cắt giảm ngân sách liên bang và áp lực liên tục từ chính quyền Tổng Thống Trump về cách xử lý các cuộc biểu tình của sinh viên.
Động thái này diễn ra chỉ vài giờ sau khi Bộ An ninh Nội địa đe dọa thu hồi quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế của Đại học Harvard, cho thấy xu hướng gia tăng áp lực từ chính quyền lên các cơ sở giáo dục đại học hàng đầu của Mỹ.
Bộ phận Quyền Dân sự của HHS cho biết họ đã tìm thấy bằng chứng Columbia vi phạm Điều VI của Đạo luật Quyền Dân sự, điều luật cấm các tổ chức nhận ngân sách liên bang phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, màu da hoặc nguồn gốc quốc gia. Tuyên bố từ HHS nhấn mạnh rằng danh mục “nguồn gốc quốc gia” này bao gồm cả việc “phân biệt đối xử với các cá nhân dựa trên nhận dạng hoặc gốc gác Israel hoặc Do Thái thực tế hoặc được cho là có”.
Thông báo không đưa ra các lệnh trừng phạt mới đối với Columbia. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trường này đã phải đối mặt với việc bị chính quyền Tổng Thống Trump cắt giảm tới 400 triệu USD ngân sách liên bang liên quan đến cách trường phản ứng trước các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine trong khuôn viên.
Một người phát ngôn của Đại học Columbia cho biết trường hiện đang đàm phán với chính phủ về việc giải quyết các cáo buộc liên quan đến nạn chống Do Thái. Người này khẳng định qua email: “Columbia cam kết sâu sắc trong việc chống lại nạn chống Do Thái và mọi hình thức quấy rối và phân biệt đối xử trong khuôn viên trường.”
Cuộc điều tra về quyền dân sự tại Columbia, theo HHS, dựa trên phỏng vấn nhân chứng, báo cáo truyền thông và các nguồn khác. Tuy nhiên, kết quả chi tiết của cuộc điều tra không được công khai.
Ông Anthony Archeval, quyền giám đốc văn phòng quyền dân sự của HHS, cho biết trong một tuyên bố: “Các kết quả điều tra đã ghi lại cẩn thận môi trường thù địch mà sinh viên Do Thái tại Đại học Columbia đã phải chịu đựng trong hơn 19 tháng qua, làm gián đoạn việc học tập, sự an toàn và an sinh của họ.”
Mùa xuân năm trước, Columbia đã trở thành tâm điểm của các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh ở Gaza, châm ngòi cho phong trào biểu tình sinh viên lan rộng trên toàn quốc, yêu cầu các trường đại học cắt đứt quan hệ với Israel.
Vào thời điểm đó, một số sinh viên và giảng viên gốc Do Thái đã lên tiếng phàn nàn về việc bị quấy rối trong các cuộc biểu tình hoặc bị xa lánh vì đức tin hay sự ủng hộ của họ đối với Israel.
Ngược lại, những người tham gia các cuộc biểu tình tại Columbia, bao gồm cả một số sinh viên gốc Do Thái, đã phủ nhận mạnh mẽ các cáo buộc chống Do Thái. Họ khẳng định mục đích của mình là phản đối hành động của Israel đối với người Palestine. Nhiều người trong số họ cũng cáo buộc nhà trường đã nhượng bộ trước các yêu cầu từ chính quyền Tổng Thống Trump – bao gồm cả việc thay đổi ban lãnh đạo khoa Nghiên cứu Trung Đông – gây tổn hại đến tự do học thuật và sự an toàn của sinh viên nước ngoài.
Trong lễ tốt nghiệp diễn ra đầu tuần này, bài phát biểu của quyền chủ tịch Đại học Columbia, Claire Shipman, đã vấp phải những tiếng la ó phản đối lớn từ các sinh viên tốt nghiệp, kèm theo những tiếng hô “Giải phóng Palestine”.
Thông tin theo ABC News và AP.