Chính quyền Tổng Thống Donald Trump vừa công bố một tài liệu chiến lược mới, cảnh báo Châu Âu đang đối mặt với nguy cơ bị “xóa sổ văn minh” và đặt câu hỏi về khả năng một số quốc gia vẫn là đồng minh đáng tin cậy của Hoa Kỳ.
Văn kiện Chiến lược An ninh Quốc gia dài 33 trang này phác thảo tầm nhìn của Tổng Thống Donald Trump về thế giới và cách ông sẽ sử dụng sức mạnh quân sự, kinh tế của Hoa Kỳ để đạt được mục tiêu đó. Tổng Thống Donald Trump mô tả đây là một “lộ trình” để đảm bảo Hoa Kỳ tiếp tục là “quốc gia vĩ đại và thành công nhất trong lịch sử nhân loại.”
Các chính trị gia Châu Âu đã bắt đầu phản ứng. Ngoại Trưởng Đức Johann Wadephul tuyên bố nước ông không cần “lời khuyên từ bên ngoài.” Theo bản tin từ BBC News, một chiến lược an ninh quốc gia chính thức thường được các Tổng Thống công bố một lần trong mỗi nhiệm kỳ, tạo khuôn khổ cho các chính sách và ngân sách trong tương lai, đồng thời báo hiệu các ưu tiên của Tổng Thống với thế giới.
Bản báo cáo mới nhấn mạnh quan điểm của Tổng Thống Donald Trump, kêu gọi khôi phục “bản sắc Tây phương,” chống lại ảnh hưởng ngoại bang, chấm dứt di dân ồ ạt và tập trung hơn vào các ưu tiên của Hoa Kỳ như ngăn chặn các băng đảng ma túy.
Về Châu Âu, văn kiện khẳng định nếu các xu hướng hiện tại tiếp tục, lục địa này sẽ “không thể nhận ra trong 20 năm hoặc ít hơn” và các vấn đề kinh tế của họ “bị lu mờ bởi viễn cảnh thực sự và rõ rệt hơn về sự xóa sổ văn minh.” Văn kiện cũng cáo buộc Liên Hiệp Châu Âu và “các cơ quan xuyên quốc gia khác” đang thực hiện những hoạt động “làm suy yếu tự do chính trị và chủ quyền,” cho rằng các chính sách di dân đang “tạo ra sự xung đột,” cùng với các vấn đề như “kiểm duyệt tự do ngôn luận và đàn áp phe đối lập chính trị, tỷ lệ sinh giảm mạnh và mất bản sắc cũng như sự tự tin quốc gia.”
Ngược lại, văn kiện ca ngợi sự ảnh hưởng ngày càng tăng của “các đảng phái yêu nước Châu Âu” và cho biết “Hoa Kỳ khuyến khích các đồng minh chính trị ở Châu Âu thúc đẩy sự phục hưng tinh thần này.”
Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đã thúc đẩy quan hệ với đảng cực hữu AfD ở Đức, đảng đã bị tình báo Đức xếp vào nhóm cực đoan. Ngoại Trưởng Đức Wadephul nhấn mạnh rằng “Hoa Kỳ vẫn và sẽ luôn là đồng minh quan trọng nhất của chúng tôi trong liên minh [NATO]. Tuy nhiên, liên minh này tập trung vào việc giải quyết các vấn đề chính sách an ninh.” Ông nói thêm: “Tôi tin rằng các câu hỏi về tự do ngôn luận hay cách tổ chức các xã hội tự do của chúng tôi không thuộc [trong chiến lược], ít nhất là khi nói đến Đức.”
Liên quan đến cuộc chiến Nga-Ukraine, văn kiện nhận định Châu Âu thiếu “tự tin” trong quan hệ với Nga. Việc quản lý quan hệ Châu Âu với Nga sẽ đòi hỏi sự tham gia đáng kể của Hoa Kỳ, và việc chấm dứt chiến sự ở Ukraine là một lợi ích cốt lõi của Hoa Kỳ. Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đã đề xuất một kế hoạch kết thúc chiến tranh, trong đó phiên bản ban đầu kêu gọi Ukraine giao một số lãnh thổ cho sự kiểm soát trên thực tế của Nga. Tuy nhiên, đặc phái viên của Tổng Thống Donald Trump đã trình bày một phiên bản sửa đổi tại Moscow.
Tài liệu chiến lược của Tòa Bạch Ốc cũng nhiều lần đề cập đến Tây Bán Cầu và nhu cầu Hoa Kỳ bảo vệ mình khỏi các mối đe dọa bên ngoài. Chiến lược kêu gọi điều chỉnh “sự hiện diện quân sự toàn cầu của chúng ta để giải quyết các mối đe dọa cấp bách ở Tây Bán Cầu,” bằng cách chuyển tài sản khỏi các khu vực ít quan trọng hơn đối với an ninh quốc gia Mỹ. Điều này được thể hiện rõ ở Vịnh America, nơi quân đội Hoa Kỳ đang tăng cường hiện diện và đã thực hiện các cuộc tấn công gây chết người vào các tàu mà chính phủ cáo buộc chở ma túy. Tàu chiến lớn nhất thế giới, USS Gerald Ford, hiện đang đóng tại Vịnh America cùng với nhóm tác chiến của nó.
Ngoài Tây Bán Cầu, chính quyền Tổng Thống Donald Trump xác định Biển Đông là một tuyến đường vận chuyển quan trọng có ý nghĩa lớn đối với nền kinh tế Hoa Kỳ, và văn kiện nói rằng Hoa Kỳ sẽ “củng cố và tăng cường sự hiện diện quân sự của chúng ta ở Tây Thái Bình Dương.” Hoa Kỳ cũng kêu gọi Nhật Bản, Nam Hàn, Úc và Đài Loan tăng chi tiêu quốc phòng. Chiến lược cũng đề cập đến việc thúc đẩy một cơ sở công nghiệp mạnh hơn ở Hoa Kỳ và ít phụ thuộc hơn vào công nghệ nước ngoài, phù hợp với một số động thái mà chính quyền Tổng Thống Donald Trump đã thực hiện với các mức thuế quan toàn cầu.
