Theo thông báo mới nhất từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS), những di dân không có giấy tờ hợp lệ sẽ không còn đủ điều kiện tham gia chương trình Head Start, một chương trình mầm non liên bang dành cho trẻ em có thu nhập thấp. Quyết định này đánh dấu một bước leo thang trong chính sách cứng rắn về di trú của chính quyền đương nhiệm, đồng thời làm dấy lên nhiều lo ngại về tương lai của hàng ngàn trẻ em và gia đình.
Head Start, một dự án được khởi xướng từ thời Tổng thống Johnson trong cuộc chiến chống đói nghèo, năm nay kỷ niệm 60 năm thành lập. Chương trình cung cấp các dịch vụ học tập sớm và hỗ trợ gia đình cho khoảng 15.000 trẻ em tại tiểu bang Washington. Tuy nhiên, thông báo mới này đã gây ra sự hoang mang và lo lắng cho các nhà cung cấp dịch vụ Head Start, vì họ chưa nhận được bất kỳ hướng dẫn cụ thể nào về cách thực hiện quy định mới.
Jill Brenner, Giám đốc Dịch vụ Gia đình và Học tập sớm tại Kitsap Community Resources, cho biết chương trình của họ hiện có 165 trẻ em tham gia Head Start và Early Head Start. Bà bày tỏ lo ngại về việc thiếu hướng dẫn từ HHS, so sánh tình hình này với thông báo hồi tháng 3 về việc Văn phòng Head Start sẽ không chấp thuận tài trợ cho bất kỳ khóa đào tạo hoặc hỗ trợ kỹ thuật nào liên quan đến các sáng kiến đa dạng, công bằng và hòa nhập.
Một trong những câu hỏi lớn nhất hiện nay là liệu quy định mới chỉ áp dụng cho trẻ em tham gia chương trình hay cả phụ huynh cũng bị ảnh hưởng. Mô hình Head Start vốn dĩ khuyến khích sự tham gia của phụ huynh và gia đình vào quá trình học tập của trẻ, đồng thời hỗ trợ các gia đình tìm kiếm việc làm, nhà ở và các dịch vụ khác. Các nhà hoạt động xã hội lo ngại rằng thông báo này có thể gây ra hiệu ứng lan tỏa rộng hơn trong cộng đồng, khiến các gia đình e ngại rút khỏi chương trình ngay cả khi con cái họ vẫn đủ điều kiện.
Theo thông cáo báo chí từ HHS, quyết định này là sự đảo ngược cách giải thích từ thời chính quyền Clinton về Đạo luật Trách nhiệm Cá nhân và Hòa giải Cơ hội Việc làm năm 1996. HHS cho rằng cách giải thích trước đây đã “mở rộng một cách không phù hợp các phúc lợi công cộng nhất định cho người nước ngoài bất hợp pháp”.
Bộ trưởng HHS Robert F. Kennedy Jr. tuyên bố: “Trong một thời gian quá dài, chính phủ đã chuyển hướng tiền thuế của những người Mỹ cần cù để khuyến khích nhập cư bất hợp pháp. Hành động hôm nay thay đổi điều đó – nó khôi phục tính liêm chính cho các chương trình xã hội liên bang, thực thi pháp luật và bảo vệ các nguồn lực quan trọng cho người dân Mỹ”.
Theo ước tính ban đầu của HHS, động thái này có thể giúp công dân Mỹ nhận được thêm tới 374 triệu đô la dịch vụ thông qua Head Start. Quyền trợ lý Bộ trưởng HHS Andrew Gradison nói rằng cách giải thích mới “đặt các gia đình Mỹ lên hàng đầu bằng cách đảm bảo các phúc lợi do người đóng thuế tài trợ được dành riêng cho các cá nhân đủ điều kiện”.
Tuy nhiên, các nguyên đơn trong một vụ kiện đang diễn ra chống lại chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump về cách xử lý Head Start, bao gồm cả Hiệp hội Head Start của Washington, cho biết họ có kế hoạch sửa đổi đơn kiện và thách thức quy định mới tại tòa nếu nó có hiệu lực. Jennesa Calvo-Friedman, luật sư cấp cao tại Dự án Quyền Phụ nữ của ACLU, cho rằng chính quyền đang “cố gắng viết lại một cách bất hợp pháp” luật để gây khó khăn hơn cho trẻ em trong việc tiếp cận giáo dục sớm quan trọng.
Thông báo hôm thứ Năm cũng ảnh hưởng đến các chương trình khác của HHS, bao gồm các khoản tài trợ cho các dịch vụ sức khỏe tâm thần và các chương trình dịch vụ hỗ trợ điều trị, phòng ngừa và phục hồi rối loạn sử dụng chất gây nghiện. Theo tờ Seattle Times, thông báo mới có hiệu lực từ thứ Hai sau khi được công bố trên Đăng bạ Liên bang.