Theo tin từ The Associated Press, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ David McCormick vừa tiết lộ về một thỏa thuận tiềm năng cho phép tập đoàn thép Nippon Steel của Nhật Bản đầu tư vào công ty thép mang tính biểu tượng của Mỹ, U.S. Steel. Ông McCormick cho biết thỏa thuận này sẽ đảm bảo vị trí CEO là người Mỹ, đa số thành viên hội đồng quản trị là công dân Hoa Kỳ, và chính phủ Mỹ có quyền phê duyệt đối với một số chức năng quan trọng của công ty.
Thông tin này được đưa ra vài ngày sau khi Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump gợi ý rằng một thỏa thuận “đối tác” đang được xúc tiến để giải quyết thương vụ mua lại U.S. Steel trị giá gần 15 tỷ USD của Nippon Steel. Thương vụ này trước đó đã bị chặn dựa trên lý do an ninh quốc gia.
Tổng Thống Trump trước đó khẳng định U.S. Steel “sẽ được kiểm soát bởi Hoa Kỳ, nếu không tôi sẽ không thực hiện thỏa thuận này”. Ông mô tả đây là một khoản đầu tư và quyền sở hữu một phần, nhưng quyền kiểm soát vẫn thuộc về Mỹ.
Thượng nghị sĩ McCormick cho biết cấu trúc kiểm soát mới này là đề xuất từ phía Nippon Steel. Tuy nhiên, Nippon Steel hiện chưa đưa ra bình luận chi tiết nào về việc liệu họ có chấp nhận khái niệm được Tổng Thống Trump và ông McCormick mô tả thay cho kế hoạch kiểm soát hoàn toàn ban đầu hay không. Trước đó, Nippon Steel chỉ đưa ra một tuyên bố vào thứ Sáu, gọi “quan hệ đối tác giữa Nippon Steel và U.S. Steel là yếu tố thay đổi cuộc chơi”, nhưng không đề cập đến các điều khoản cụ thể.
Được biết, đề xuất ban đầu của Nippon Steel đã bao gồm việc giữ trụ sở U.S. Steel tại Mỹ, thành lập hội đồng quản trị và đội ngũ quản lý đa số là công dân Mỹ. Họ cũng cam kết không sa thải nhân viên hay đóng cửa nhà máy do giao dịch, bảo vệ lợi ích thương mại của U.S. Steel và đầu tư 2.7 tỷ USD nâng cấp các lò cao. Thậm chí, có thông tin về cam kết đầu tư 14 tỷ USD cùng với một “thỏa thuận an ninh quốc gia” với chính phủ Mỹ, bao gồm điều khoản “golden share” cho phép Mỹ phê duyệt các thành viên hội đồng và mức sản xuất.
Thỏa thuận này cũng được cho là sẽ bao gồm việc xây dựng một lò hồ quang điện mới (công nghệ hiện đại hơn để nấu chảy thép phế liệu) và đầu tư 2.4 tỷ USD vào các cơ sở của U.S. Steel ở khu vực Pittsburgh, bao gồm lò cao Edgar Thomson Works lịch sử được xây dựng từ thế kỷ 19.
Thượng nghị sĩ McCormick nhấn mạnh rằng Nippon Steel sẽ có thành viên trong hội đồng quản trị và thực thể mới này sẽ là một phần trong cấu trúc doanh nghiệp tổng thể của họ. Đổi lại, Nippon Steel sẽ tiếp cận được thị trường Mỹ và hưởng lợi từ chính sách thuế quan bảo hộ lâu dài, vốn được cho là đã giúp ngành thép nội địa hồi sinh.
Thị trường thép toàn cầu hiện do Trung Quốc chi phối, chiếm khoảng 54% sản lượng năm 2023. Nếu thương vụ thành công, sự kết hợp giữa Nippon Steel (nhà sản xuất thép lớn thứ 4 thế giới) và U.S. Steel (thứ 24) sẽ tạo ra nhà sản xuất thép lớn thứ 3 toàn cầu.
Liên đoàn Công nhân Thép Thống nhất (United Steelworkers) hiện vẫn bày tỏ lo ngại về thương vụ này, bất kể hình thức hợp tác hay “golden share”. Họ cho rằng U.S. Steel là nhà sản xuất quan trọng trong một ngành công nghiệp trọng yếu của quốc gia, trong khi Nippon Steel là một công ty nước ngoài với lịch sử vi phạm luật thương mại Mỹ.
Theo Thượng nghị sĩ McCormick, Nippon Steel dường như đã hiểu rõ những gì họ đang bước vào. Đây là đề xuất của họ và họ coi đây là một bước đi chiến lược tuyệt vời cho cả họ lẫn Hoa Kỳ.
Câu chuyện về tương lai của U.S. Steel, một biểu tượng công nghiệp của Mỹ, vẫn đang thu hút sự chú ý lớn từ giới kinh doanh, chính trị và công đoàn tại Hoa Kỳ.
