WASHINGTON — Một cuộc đối đầu đảng phái về vấn đề chăm sóc sức khỏe và chi tiêu đang đe dọa đẩy chính phủ Hoa Kỳ vào tình trạng đóng cửa lần đầu tiên sau gần bảy năm, khi các Dân biểu và Cộng hòa tại Quốc Hội không thể đạt được thỏa thuận, ngay cả khi hàng ngàn nhân viên liên bang có nguy cơ bị đình chỉ công tác hoặc sa thải.
Chính phủ sẽ ngừng hoạt động vào lúc 12:01 sáng Thứ Tư nếu Thượng viện không thông qua một dự luật do Hạ viện đề xuất, nhằm gia hạn tài trợ liên bang thêm bảy tuần trong khi các nhà lập pháp hoàn tất công việc về các dự luật chi tiêu hàng năm. Các Dân biểu tại Thượng viện tuyên bố họ sẽ không bỏ phiếu cho dự luật này trừ khi Đảng Cộng hòa đưa vào việc gia hạn các phúc lợi chăm sóc sức khỏe sắp hết hạn, cùng với các yêu cầu khác. Trong khi đó, Tổng Thống Donald Trump và các đồng sự Đảng Cộng hòa từ chối đàm phán, cho rằng đây là một dự luật đơn giản, “sạch sẽ” và không nên gây tranh cãi.
Hiện vẫn chưa rõ liệu bên nào sẽ nhượng bộ trước thời hạn chót. Thượng nghị sĩ Dân chủ Chuck Schumer cho biết vào Thứ Hai sau cuộc họp với Tổng Thống Trump tại Tòa Bạch Ốc rằng: “Tình hình giờ đây nằm trong tay Tổng thống. Ông ấy có thể tránh được việc đóng cửa nếu ông ấy yêu cầu các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đồng ý với những gì chúng tôi muốn.” Phó Tổng thống JD Vance, người cũng có mặt trong cuộc họp, nhận định: “Tôi nghĩ chúng ta đang hướng tới việc đóng cửa, bởi vì Đảng Dân chủ sẽ không làm điều đúng đắn.”
Mặc dù các bế tắc đảng phái về chi tiêu chính phủ là điều thường xuyên xảy ra tại Washington, tình trạng bế tắc hiện tại diễn ra trong bối cảnh Đảng Dân chủ nhìn thấy một cơ hội hiếm hoi để sử dụng đòn bẩy của mình nhằm đạt được các mục tiêu chính sách và khi cử tri của họ đang mong muốn một cuộc đấu tranh với Tổng Thống Trump. Các Đảng viên Cộng hòa chiếm đa số 53-47 tại Thượng viện có thể sẽ cần ít nhất tám phiếu bầu từ Đảng Dân chủ để chấm dứt thủ tục filibuster và thông qua dự luật với 60 phiếu, vì Thượng nghị sĩ Cộng hòa Rand Paul dự kiến sẽ bỏ phiếu chống lại nó.
Tổng Thống Trump đã tỏ ra ít quan tâm đến việc đáp ứng các yêu cầu của Đảng Dân chủ về chăm sóc sức khỏe, ngay cả khi ông đồng ý có một cuộc họp trực tiếp vào Thứ Hai với ông Schumer, Thượng nghị sĩ John Thune, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và Lãnh đạo Hạ viện Hakeem Jeffries. Ông Jeffries cho biết trong cuộc họp kín, Tổng Thống Trump đã lắng nghe nhiều hơn nói. Ông Schumer cho biết sau cuộc họp: “Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận thẳng thắn, chân thành” với Tổng Thống Trump về vấn đề chăm sóc sức khỏe. Ông Vance cũng nói rằng Tổng Thống Trump đã tìm thấy một số điểm đồng thuận về các ý tưởng chính sách.
Tuy nhiên, Tổng Thống Trump dường như chưa sẵn sàng cho các cuộc đàm phán nghiêm túc. Vài giờ sau, ông đã đăng một video giả mạo ông Schumer và ông Jeffries, trong đó có một giọng nói giống ông Schumer chế giễu Đảng Dân chủ. Ông Jeffries đã đáp trả rằng “Sự phân biệt đối xử sẽ không đưa bạn đi đến đâu” và “Chúng tôi sẽ KHÔNG lùi bước.”
Đảng Dân chủ đang thúc đẩy việc gia hạn các khoản tín dụng thuế Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act) vốn đã tăng cường trợ cấp bảo hiểm y tế cho hàng triệu người kể từ đại dịch COVID-19. Các khoản tín dụng này, nhằm mở rộng phạm vi bảo hiểm cho những người có thu nhập thấp và trung bình, sẽ hết hạn vào cuối năm.
Ông Thune đã gây áp lực để Đảng Dân chủ bỏ phiếu cho dự luật tài trợ và thảo luận về các khoản tín dụng thuế sau. Một số Đảng viên Cộng hòa sẵn sàng gia hạn các khoản tín dụng thuế, nhưng họ muốn đặt ra các giới hạn mới cho chúng. “Chúng tôi sẵn sàng ngồi xuống và làm việc với họ về một số vấn đề họ muốn nói đến”, ông Thune nói với các phóng viên, “Nhưng ngay lúc này, đây là hành động bắt cóc người dân Mỹ, và chính người dân Mỹ sẽ phải trả giá.”.
Đảng Dân chủ đang ở một vị thế khó xử khi họ lâu nay đã lên án việc đóng cửa chính phủ là vô nghĩa và tai hại. Tuy nhiên, các nhà hoạt động và cử tri của đảng cho rằng Đảng Dân chủ cần phải làm gì đó để chống lại Tổng Thống Trump. Một số nhóm đã kêu gọi ông Schumer từ chức vào tháng Ba sau khi ông và chín Dân biểu khác bỏ phiếu cho phép một dự luật tài trợ do Đảng Cộng hòa lãnh đạo tiến tới bỏ phiếu cuối cùng. Ông Schumer cho biết ông đã bỏ phiếu để chính phủ tiếp tục hoạt động vì việc đóng cửa sẽ làm mọi thứ tồi tệ hơn. Ông cho biết mọi thứ đã thay đổi kể từ đó, bao gồm cả việc thông qua dự luật cắt giảm thuế lớn của Đảng Cộng hòa vào mùa hè này làm giảm quỹ Medicaid.
Các cơ quan liên bang đã gửi các kế hoạch dự phòng trong trường hợp nguồn tài trợ bị gián đoạn, bao gồm các chi tiết về văn phòng nào sẽ tiếp tục hoạt động và nhân viên nào sẽ bị đình chỉ công tác. Theo các hướng dẫn của Tòa Bạch Ốc, việc đóng cửa có thể dẫn đến tình trạng sa thải trên diện rộng. Theo tin từ Associated Press.
